Zoeken in deze blog

dinsdag 4 juni 2013

Luc Claus, Erwin Clauws, Toon Van Borm, Christian Van Haesendonck en Stefaan Vermuyten bij Galerie EL (Welle)


Als ik een titel mocht kiezen voor de huidige tentoonstelling bij Galerie EL, had ik ongetwijfeld geopteerd voor: 'Vijf heren van stand bij Galerie EL'.
Maar misschien moet ik daar meteen een 'zesde heer van stand' aan toevoegen, met name de galeriehouder (Eric De Smet) die de oeuvres van deze vijf in één tentoonstelling durft samen te brengen: vier in de galerie beneden en Toon Van Borm met een eigen 'leeszaal' op de zolderruimte.

Voor de ontvangst in de hal zorgt Stefaan VERMUYTEN.
Met zijn schilderij 'Fear of hights' mag hij gelukkig beneden blijven.

In de grote zaal beneden beheerst een sobere, uitgekiende accrochage de eerste kennismaking. Het is meteen thuiskomen bij Eric De Smet.

Elk van de heren kunstenaars legt hier zijn adelbrieven voor, vanuit de specifieke achtergrond, met de middelen en vormen eigen aan hun benadering: theoretisch, gecontroleerd, impulsief, strak, speels, geheimzinnig,...


Galerie EL - zaaloverzicht beneden
 
Links en rechts, schuin tegenover elkaar, vragen twee zeer grote digitale prints van Erwin CLAUWS zich af: 'Mirror... mirror on the wall, who has the most precious art in the hall?'
De twee gigantische bladen met aan spiegeling en/of fotografie ontleende vormen en geabstraheerde oppervlakken, getuigen van een perfectionistische benadering van het beeldend medium.
Waar ligt de grens tussen wat we denken te zien als minimalistisch gedachtengoed en de echte realiteit? Welkom in de grot van Plato...
 
De sobere, maar efficiënt gepresenteerde editie op de zwarte tafel rechts vooraan is overigens een (zo mogelijk) nog subtielere benadering van de zoektocht naar perfectionisme in een minimale weergave.
'Almost Nothing - in memory of Jonathan Harvey' is een verwijzing naar en hommage aan de in 2012 overleden Britse componist van hedendaagse 'klassieke' muziek. Zijn roots lagen bij o.a. Schönberg, Berg en Britten, maar hij was ook nauw verwant met Stockhausen en Boulez.
 
Als een componist van minimale muziek ontwerpt Erwin Clauws quasi verdwijnende lineaire structuren met een 'zwevende' klankkleur. Perfectie en minimalisme gaan, ook in de wereld van Erwin Clauws, hand in hand.
 
 

Stefaan Vermuyten, Woman in window,
acrylic on panel, 2011, 60 x 40 cm
 
 Er mag dan al een groot verschil zijn met het werk van Stefaan VERMUYTEN, toch is de lyrische ondertoon een gemeenschappelijk kenmerk. Terwijl Clauws zijn beelden ook via digitale weg uitpuurt, laat Vermuyten een trefzeker schildergebaar zien (schijnbaar achteloos, maar met een vaste hand).
 
Stefaan Vermuyten is ruim vier jaar een 'vaste klant' van WATERSCHOENEN. Al die tijd hebben we enkel zijn materiaalgebruik als absolute constante kunnen vaststellen: schilderen met acryl op panelen in MDF.
Ook nu weer bewegen zijn schilderijen zich tussen abstractie en enigszins herkenbare realiteit. De taferelen lijken speels, maar de achterliggende, moeilijk te definiëren verhalen lijken me dikwijls verre van 'vrolijk': la vie telle qu'elle est... met blutsen en builen, zoals 'Fear of heights', dat we reeds in de hal ontdekten.
 
'Woman in window' lijkt zo rustig en vredig, maar misschien is dat slechts schijn. En wat dacht U van die witte wolkjes tegen een zachtblauwe achtergrond? Laat die rode streep onderaan U niet bang maken, want 'Satan loves you!'.
Vermuyten probeert wel meer demonen in toom te houden in 'Yeti 2' of 'Framed nr. 3'.
 

Erwin Clauws, Mirror... mirro on the wall, who has the most precious art in the hall?,
nr. 6 (met blauwe lucht), 262 x 161 cm, oplage max. 8 (+ 1 artist proof)
 
Luc Claus, Canta Lupa, houtskool, gouache, lavis, 1985, 77 x 54 cm
 
 
Met Christian VAN HAESENDONCK ontmoeten we opnieuw een oude bekende. In 2011 omschreef ik hem in WATERSCHOENEN, naar aanleiding van zijn solotentoonstelling bij Galerie EL, als 'een flaneur in de marge'. Geconfronteerd met zijn kleine tekeningen die zich tegen de rand van de drager ophielden, vroeg ik mij toen af of hier misschien een kunstenaar met pleinvrees aan het werk was.
Inmiddels heeft hij mij duidelijk gemaakt dat het veeleer een gebaar van respect voor de open ruimte is.
 
In deze tentoonstelling duikt hij op met een serie in het oog springende, ronde, zwarte panelen: 'De geanimeerde maquette' (2012-2013).
De zes hier tentoongestelde werken komen uit een reeks van tien, waarvan er momenteel vier in de slotshow van Lokaal 01 (Breda, NL) hangen. Van de zes hier zijn er twee opgedragen aan Caroline Lamarche, een bevriende (Belgische-Franstalige) schrijfster, die Van Haesendonck in 2011 kon begeleiden tijdens haar verblijf voor PEN-Vlaanderen in zijn thuisstad Antwerpen.
Deze hommage is een antwoord op haar gedichtencyclus, waarin 'Les abeilles, les dernières' als eerste gedicht aan hem opgedragen was. De (wonderlijk genoeg) centraal geplaatste schildering laat me een soort stoel of troon vermoeden, een ontmoetingsplek tussen deze twee mensen.
In de andere panelen herken ik het echte 'werk in de marge' dat me diverse benaderingen van een constructie of van funderingen laat veronderstellen.
 
Aan de andere kant van de zaal, links van de trap, pakt hij uit met een mixed media (papier, tekening, collage), 'Sumbrero', een kleurrijke zoektocht om orde en chaos te verzoenen.
 
 

Christian Van Haesendonck, De geanimeerde maquette, aan Caroline Lamarche,
nr. 2, maa. 2013, 30 cm, olie/krijt/doek/paneel
 
Luc CLAUS is reeds in 2006 overleden, maar zijn iconische oeuvre staat nog steeds sterk overeind. In 2008 nam WATERSCHOENEN U al eens mee naar Galerie EL en in 2010 naar een overzichtstentoonstelling in het Aalsterse Stedelijk Museum 't Gasthuys.
 
Ook nu krijgt Claus in deze tentoonstelling een klein eerbetoon met enkele typische tekeningen uit de jaren 1990 tot 1995 en een grafisch werk (droge naald)(1998).
 
Het uitgepuurde werk van Luc Claus houdt perfect stand op de wankele grens van twee en drie dimensies, in het grensgebied van intellectuele en gevoelsmatige benadering en voelt zich bijgevolg goed thuis tussen de andere kunstenaars.
 
 

Toon Van Borm, zaaloverzicht, The fields - 12 notes on clarity, 2012
Achteraan: Into the hills then, 2013, inkt op papier, A4, 12 manuscripten
 
Nu wacht ons nog de leeszaal of het scriptorium van Toon VAN BORM op de zolder. Hier presenteert hij zijn grote boekproject 'The fields - 12 notes on clarity' (2012) en in de marge zijn nieuwste project 'Into the hills then' (2013), een groep van 12 ingelijste manuscripten.
 
Toon Van Borm is een intellectueel en emotioneel gedreven kunstenaar.
In oktober 2009 kon U hem voor het eerst in WATERSCHOENEN leren kennen naar aanleiding van zijn eerste tentoonstelling in deze galerie.
Sindsdien heeft hij zich steeds steviger vastgebeten in zijn werkwijze. Je zou het een beetje kunnen vergelijken met de logogrammen van Christian Dotremont. Maar, waar die laatste een tekst (gedicht) transponeerde naar een esthetische schriftuur die toch nog een mate van taalkundige leesbaarheid overhield, is die leesbaarheid bij Toon Van Borm verdwenen, ook al meen je als toeschouwer hier en daar iets te ontcijferen.
De essentie is echter een soort geschreven landschap, een bladspiegel met een aaneenschakeling van tekens, krullen en spaties, tegen de witte achtergrond van het blad.
 
Het schrijven van het boek is een minutieus voorbereid proces, dat uiteindelijk op enorme rollen papier gerealiseerd werd. Een boek met 12 hoofdstukken, gedrukt op 144 exemplaren... simpel toch, hoor ik U denken. Maar dat is buiten de kunstenaar gerekend. Want, wanneer de boeken eenmaal gedrukt en in alle precisie gebonden zijn, begint voor hem een heel nieuw proces van annotatie. Stuk voor stuk, blad per blad neemt hij de boeken door, als 'lezer', als 'corrector' die zijn vaststellingen in het boek noteert. Zo wordt elk gedrukt boek een uniek exemplaar.
 
U kan als toeschouwer mee op zoek naar duidelijkheid in de velden van zijn 'Twelve notes on clarity'.
 
 

Toon Van Borm, The fields - 12 notes on clarity, 2012
Manuscript rol (deel 4 van 6), inkt op photo-rag papier, ca. 590 x 61 cm
 
 
 
 Tot 29 juni 2013
 
in
 
Galerie EL
Drieselken 40
9473 WELLE
 
vrijdag, zaterdag, zondag: 14 - 18 uur
 
 
 
 © Artspotter voor WATERSCHOENEN
 


Geen opmerkingen: