Uitgeverij 'Het Balanseer' uit Aalst: van droom naar daad !

Waar anders kan een uitgeverij van boeken in Aalst gevestigd zijn dan in de Dirk Martensstraat? De illustere drukker-uitgever (in Aalst geboren rond 1446 en er na heel wat omzwervingen in 1534 overleden) wordt algemeen beschouwd als de man die de boekdrukkunst in de Zuidelijke Nederlanden introduceerde.

Op de Aalsterse Grote Markt staat hij sinds 1856 op zijn sokkel het wel en wee van de stad en haar inwoners te bekijken.

Reken daarbij in een veel recenter verleden de auteur Louis Paul Boon, die de stad op zijn geheel eigen literaire wijze onsterfelijk maakte.

Kris Latoir

Kris LATOIR woonde al in de Dirk Martensstraat toen hij, met enkele medestanders (Colette BROECKAERT, Johan DE WILDE, Bart DIERICK en Hilde SEYS), op 4 september 2007 de uitgeverij HET BALANSEER oprichtte.

Kris Latoir,  kunst- en boekenliefhebber, werkte een hele tijd als ambtenaar bij het Ministerie van Financiën, tot hij het daar voor bekeken hield om zijn uitgeversdroom waar te maken. Een voor de hand liggende keuze was dat wellicht niet en gedurende een overgangsperiode ging hij aan de slag bij boekhandel Limerick in Gent. Maar midden 2007 werd alle aandacht en energie op 'Het Balanseer' gericht.

De keuze voor het uitgeven van proza, poëzie en essays van auteurs "die de Nederlandse taal verfrissen, ontwrichten of uitpuren en haar zo een bijzonder elan verlenen" is in deze tijden van mediagenieke boeken geen keuze voor de gemakkelijkste weg naar succes.

Een grenzeloos enthousiasme, gekoppeld aan een realistische bedrijfsvoering zorgt echter voor een gestadige groei.

C.C. Krijgelmans

De eerste auteur in het fonds was de in Aalst geboren, maar sinds lang in Amerika wonende Claude C. KRIJGELMANS (°1934). Met de verhalenbundel 'Tandafslag' werd een 'wellustige taalvirtuoos' na jaren opnieuw in de schijnwerpers gezet.

De naam van de uitgeverij is overigens aan deze bundel ontleend: het balanseer, balanceren in een wankel evenwicht, op zoek naar literatuur op het scherp van de snee, teksten die het experiment niet schuwen, ... maar steeds strevend naar perfectie in de taal en de vormgeving van het boek.

Van Krijgelmans zijn inmiddels nog twee titels verschenen: 'Patogeen Halogeen' met acht verhalen waarin hij, 'in een eigenzinnige variatie op het Nederlands en doorspekt met wervelende klankassociaties en woordspelingen', een wereld creëert 'waar baldadige humor, bizarre seks en geweld, destructie en creativiteit de toon voeren'. Soms denk je bij het woordgebruik van Krijgelmans aan het veel 'barokkere' taalgebruik van Pjeeroo Roobjee, die nu (dank zij uitgeverij Querido) weer in beeld verschijnt met 'Een mismaakt gouvernement'.

De meest recente uitgave 'De Hunnen' gaat terug op een (nu geheel herziene) tekst uit de jaren '50 en toont een wereld van exentrieke personages.

Met C.C. Krijgelmans is uitgeverij Het Balanseer nog lang niet klaar...

Hugo Claus noemde Claude Krijgelmans ooit 'de belangrijkste, interessantste schrijver na... hemzelf.

Willy Roggeman

Met Willy ROGGEMAN (1934, Ninove) heeft de uitgeverij een tweede auteur in huis die het taalkundig experiment niet schuwt.

Het gedicht 'Cadenas' (hangslot) is het sluitstuk van het poëtisch oeuvre van Roggeman. Deze uitgave van 'Het Balanseer' werd bekroond met de Interprovinciale Literatuurprijs 2010.

Met 'Betoverende katastrofe' schreef Roggeman een verhaal met overduidelijke autobiografische elementen, maar in een uitzonderlijk toegankelijke, beschrijvende taal. Hij schetst, via de figuur van Mogens Carolus, een beeld van zijn eigen jeugd in Ninove, zijn studietijd, zijn verhouding tot zijn 'Maman', zijn relaties, zijn ziekte, zijn contacten met Aalst ten tijde van Bert 'Leeuwerik' (Van Hoorick). Het is een filmisch boek geworden: de scenes spelen zich voor je ogen af. (Het rusthuistafereel met de vier vrouwen, waaronder zijn moeder, is tegelijk tragisch en hilarisch.) Dit boek is bekroond met de Plantin-Moretusprijs 2009 omwille van de doorgedreven sobere perfectie van de uitgave, overigens nu al het handelsmerk van deze uitgeverij.

In 2010 viel deze bekroning ook de laatste uitgave van Roggeman te beurt.

'Practicum of het steriele schijven' is het resultaat van zijn schrijven als therapie om te ontsnappen aan de ziekte die hem jarenlang quasi immobiliseerde, schrijven als oefening om de gewrichten los en de spieren sterk te houden.

Daniël Robberechts

Zopas werden ook boeken van Sven VITSE en Daniël ROBBERECHTS voorgesteld.

Sven VITSE (°1981), taal- en literatuurwetenschapper, neemt ons in zijn essaybundel 'Tekstbestanden' als criticus mee in de wereld van de literaire productie in Vlaanderen en Nederland. Vitse doceert moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Utrecht en publiceert in promininente tijdschiften als DW B en Ons Erfdeel. In 'Tekstbestanden' heeft hij het ondermeer over auteurs uit het fonds van 'Het Balanseer', maar daarnaast ook over Stefan Brijs, Tom Lanoye, Erwin Mortier of Leon De Winter.

Het 'Dagboek '68 - '69' van Daniël ROBBERECHTS (1937 - 1992) is het vervolg op eerder bij een andere uitgever verschenen dagboeken van deze eigenzinnige auteur, o.a. bekend van 'Aankomen in Avignon'.

Pol Hoste

Op woensdag 27 oktober 2010 (20 u) volgt, in Het Geuzenhuis (Kantienberg 9 - 9000 Gent) de voorstelling van de nieuwste telg uit het boekenbestand van 'Het Balanseer'.

Met 'De verzwegen Boon' schreef Pol HOSTE (°1947) een hommage aan Louis Paul Boon: op een feestje in het Aalsterse Belfort zijn naast Boon zelf en zijn Jeanneke ook talloze andere (levende en dode) personages aanwezig, waaronder de legendarische Aalsterse politicus Bert Van Hoorick (die we ook al bij Willy Roggeman in 'Betoverende Katastrofe' ontmoet hebben). Dit boek mag bij Aalstenaars en bij Boonliefhebbers in Vlaanderen en Nederland in geen geval zijn entree missen...

*

Het Balanseer is na drie jaar activiteit duidelijk goed op dreef en de plannen voor 2011 tonen een gezonde ambitie. Zo staat er nu al een samenwerking met Nederlandse auteurs en uitgevers op het programma. Daaruit resulteren volgend jaar in elk geval uitgaven van Harry VAANDRAGER (met een soort schelmenroman) een een essaybundel van Lucas HÜSGEN, waarmee meteen een ruimere opening naar de Nederlandse Boekenmarkt gecrëerd wordt.

Bovendien worden plannen gesmeed voor een samenwerking tussen literatuur en muziek: Samuel VRIEZEN  naar teksten van C.C. KRIJGELMANS.

Ook duikt de naam van Marc KREGTING steeds meer op en wordt gewerkt aan een toernee met Pol HOSTE over 'de rol van de auteur'.

Deze en nog ontkiemende of rijpende ideeën worden gekoesterd binnen de groep mensen achter 'Het Balanseer'.

Wie af en toe de website raadpleegt, blijft perfect op de hoogte van de uitgaven en activiteiten.

www.hetbalanseer.be

*

Ik hoop dat deze kennismaking U alvast zin doet krijgen om hun uitgaven op de voet te volgen.

De foto's van auteurs werden ontleend aan de website van 'Het Balanseer'