woensdag 26 januari 2011

Christian VAN HAESENDONCK, een flaneur in de marge bij galerie EL

Wie dezer dagen bij Galerie EL binnenkomt, wordt meteen getroffen door de sobere invulling van de gepresenteerde werken: kleine tekeningen die zich dikwijls tegen de rand van een groter blad ophouden, notities in de marge. Het lijkt wel of hier een kunstenaar met pleinvrees aan het werk is.

In de ideële voetsporen van Charles Baudelaire wandelt Edmund White in zijn boek 'De flaneur' (uitg. Atlas, 2002) door Parijs om de stad op een onverwachte en onvoorziene manier te ontdekken. Gedreven door een mengeling van interesse en toeval verkent hij de stad.
In feite gaat Christian Van Haesendonck (°1957) op een gelijkaardige manier te werk tijdens de 'wandelingen' in zijn hoofd. Flaneren is per definitie drentelen, rondslenteren zonder doel. Een flaneur is dus niet bang om te verdwalen. Maar flaneren is ook wandelen om gezien te worden.

Van Haesendonck is een flaneur op papier. Als docent kunstgeschiedenis (KASKAntwerpen), meerbepaald in de 'problematiek van de avantgarde in de 20e eeuw', kent hij bovendien zijn klassiekers.
Als flaneur op papier laat hij onderbewuste en onbewuste gedachten via zijn pen ontsnappen om op die manier nieuwe, onbetreden paden te creëren.

Zaaloverzicht Galerie EL

Van Haesendonck creëert in zijn tekeningen nieuwe 'wandelkaarten', als vaststelling van en commentaar op de hem omringende wereld, steeds letterlijk EN figuurlijk in de marge.
Je gaat toch onvermijdelijk de link leggen met de 'écriture automatique' waar de surrealisten mee experimenteerden.
(Ecriture automatique = schrijven zonder vooropgezet idee, met het opzet de tekst te gebruiken voor een literair doel)

In feite doet Christian Van Haesendonck hetzelfde met tekeningen. Zijn taal is in hoofdzaak een beeldtaal, een minuscuul taalfragment niet te na gesproken.
Naar verluidt maakt de kunstenaar zijn ontwerpen dikwijls tijdens vergaderingen. Bij hem fungeert de pen of stift als verlengde van wandelende, verdwalende gedachten.

Let ook op de uitgave van het boekje met teksten van Annie Reniers (kunsthistorica VUB) met tekeningen van Christian Van Haesendonck: 'Appels de lumière cachée', uitgeverij Venus d'ailleurs (Nîmes), 2009.

Flaneren in de marge met Christian Van Haesendonck kan nog tot 13 februari 2011
bij Galerie EL
Drieselken 38
9473 WELLE

vrijdag - zaterdag - zondag: 14 - 18 uur


dinsdag 18 januari 2011

Wim De Maat & Nicoline Van Stapele bij Galerie c. de vos in Aalst

Ruim twee jaar geleden namen we U in Waterschoenen (17 okt. 2008) voor het eerst mee naar een tentoonstelling van Nicoline VAN STAPELE in galerie c. de vos. Even later ontmoetten we haar en haar partner Wim DE MAAT tijdens de Open Atelierdagen van Nucleo in Gent.

'Partners in life and art': een kunstenaarskoppel met verschillende invalshoeken en actief in verschillende disciplines, maar ook allebei aan de slag als zelfstandige restaurateurs (zij in beeldhouwkunst, hij in schilderkunst) en bijgevolg allebei technisch zeer onderlegd.
Tijdens de laatste editie van LINEART (begin december 2010) toonden ze pas voor het eerst samen hun werk voor een groot publiek. Op de stand van galerie c. de vos namen ze elk een buitenhoek voor hun rekening, verenigd maar als het ware elk een andere kant opkijkend: zij met haar tekeningen, hij met een reeks kleinere foto's. Bovendien toonde zij even verderop in 'The Border' een monumentale sculptuur/installatie.

Nicoline Van Stapele bij een foto van Wim De Maat
Vandaag staan ze in de voorkamer van galerie c. de vos meteen oog in oog. Het lijkt wel of ze elkaar met hun werk een soort spiegel voorhouden. Met een combinatie van splinternieuw (2011) en oud werk (1991) in rubber kijkt Nicoline Van Stapele uit op een foto van een 'naamloos' (en verder eenmalig) vrouwelijk naakt van Wim De Maat.
Ook in haar monumentale sculptuur tijdens Lineart maakte Nicoline Van Stapele een bewuste combinatie van oud en nieuw werk. Hier in de galerie presenteert zie een driedubbel werk met links een geometrische ruit-kruis-compositie uit 1991 (je haalt er onvermijdelijk de 'woordenschat' van Dan Van Severen bij) en daarnaast twee nieuwe wandobjecten die op ambachelijke wijze als een levende vorm opgebouwd zijn.

Het 'mystieke' naakt op de foto van Wim De Maat contrasteert fel met de koele matheid van de zwart-grijze rubberen vormen op de tegenoverliggende wand.

(c) Wim De Maat (in de tuinkamer)

In het volgende tussenkamertje ontdek je eenzelfde benadering. In de gipsen wandobjecten van Nicoline Van Stapele houden zwart en wit elkaar in evenwicht in liefdevol en met zorg voor detail afgewerkte rondingen (het lijken wel grote keien die door de elementen gedurende duizenden jaren gevormd zijn).

Bekijk hier zeker het scherm met de videoregistraties van performances door Wim De Maat en je zal perfect begrijpen waar zijn figuren vandaan komen. Het zijn bijzonder nerveuze, geagiteerde zoektochten naar zichzelf, bewegende zelfportretten die uiteindelijk resulteren in videostills of foto's die op hun beurt weer gefotografeerd worden met technische ingrepen en vanuit een bijzonder sterk kunsthistorisch bewustzijn,
Caravaggio is nooit ver weg...

Ook de zolderverdieping biedt werk van beide kunstenaars, maar hier lijkt Nicoline Van Stapele zich meer op de achtergrond te houden. Haar witte zuilen liggen letterlijk achter de trapleuning en haar partner krijgt de volle ruimte met twee grote lichamelijke zelfportretten, waarvan het ene eruit ziet als ware het een archeologische vondst.

(c) Nicoline Van Stapele

Nu wacht ons beneden nog het achterzaaltje en de tuinkamer, allebei genietend van het volle daglicht. Nicoline Van Stapele neemt met haar tekeningen en schilderijtjes op papier het achterzaaltje voor haar rekening, maar het oogcontact met de achterwand van de tuinkamer is onvermijdelijk. Daar hangen drie grote foto's met elk een onderdeel van een liggende figuur (ook hier weer de kunstenaar zelf). Elk van de opnames is apart gemaakt (hoofd, lichaam, benen). In wezen zou je hier verschillende combinaties kunnen maken of de onderdelen apart uitvergroten. Maar de huidige accrochage is in de gegeven ruimte perfect.

Dat is zeker ook het geval voor de tekeningen van Nicoline Van Stapele. Met een doordachte, vrij strenge ophanging bezorgt ze ons een mooi overzicht van de evolutie in haar tekeningen. Met ons gezicht naar de tuinkamer 'lezen' we het verhaal beginnend bij de tuinkant van de rechtse muur. Van redelijk eenvoudige, dikwijls eenkleurige lijntekeningen evolueert zij, via een tussenspoor van geometrische patronen (bij de overgang naar de ander muur) naar veelkleurige en op het einde zelfs 'ongegeneerd' speels bekraste bladen. Tussendoor ontwaar je Japanse invloeden (zeker gevoed door haar werkverblijf en tentoonstellingsproject in Kanazawa vorig jaar).
Ze maakt ons bovendien heel benieuwd naar de verdere evolutie met de melding dat ze binnenkort 'echt' gaat schilderen...
(c) Nicoline Van Stapele

Deze tentoonstelling is het zoveelste bewijs dat kleine galeries voor grote kwaliteit kunnen zorgen. De rijke inhoud en de sobere, doordachte opbouw van deze tentoonstelling vragen gewoon om een bezoek.
Het is me overigens een raadsel waarom deze samenwerking zolang op zich heeft laten wachten...

Tot 20 februari 2011
in galerie c. de vos
Oude Gentbaan 295 - 297
9300 AALST

vrijdag - zaterdag: 14 - 18 uur
zondag: 10.30 - 13.30 uur

donderdag 13 januari 2011

X Highway to Reflection: Luc Binst & Co in CC Strombeek (Grimbergen)

De tentoonstelling 'X HIGHWAY TO REFLECTION' is het logische gevolg van het vorig jaar bij Ludion verschenen boek met dezelfde titel. Daarin maakte Luc Binst, in samenwerking met Luk Lambrecht, een soort stand van zaken op binnen zijn architecturale achtergrond en praktijk.


Luc BINST (°1973) startte zijn carrière als architect in 1998, na studies in Sint-Lucas (Brussel). Vanaf 1999 was hij medewerker van Jo CREPAIN, met wie hij in 2006 het bureau 'Crepain Binst Architecture' (CBA) oprichtte. Door de plotselinge dood van Jo Crepain (°1950 - +20/12/2008) werd hij vanaf 2009 CEO van het bedrijf.

Luc Binst gaat in het boek en de tentoonstelling in dialoog met een aantal mensen die zijn opleiding en loopbaan in sterke mate mee bepaald hebben.
Dat de plattegrond van deze tentoonstelling in de vorm van een X opgebouwd werd, is uiteraard geen toeval. Ook in het boek speelt de 'X' een cruciale rol. De X als snijpunt tussen heden en verleden, als kruispunt voor ontmoetingen tussen mensen en disciplines, als vertrekpunt voor ideeën en projecten, waar theorie en praktijk kunnen dialogeren: 'Highway to reflection' met verschillende in- en uitritten.


(c) Paul Gees & Luc Binst

Het boek is een object dat een blijvende benadering toelaat, terwijl de tentoonstelling slechts een tijdelijke instapmogelijkheid biedt. Maar precies door de combinatie van de twee creëer je ruimere mogelijkheden. Je kan hier letterlijk binnenstappen in de wereld van de architectuur, annex beeldhouwkunst, schilderkunst, performance, video en zelfs dans.
Voor de dansvoorstelling van Meg Stuart & Damaged Goods (zie site van CC Strombeek) is de scène in het tentoonstellingsconcept geïntegreerd. Volgens de krijtlijnen zullen twee panelen openplooien tot een dansplatform.
*
Op 11 en 12 februari 2011 om 20 uur geeft Luc Binst bovendien een lezing over zijn werk en gidst nadien als 'finissage' het publiek door de tentoonstelling.

Het centrale punt van de tentoonstelling

Deze tentoonstelling is met heel veel respect voor de ruimte opgebouwd, zowel wat de beschikbaarheid als de functie ervan betreft. Deze tentoonstellingsruimte is tegelijk een doorgangsruimte voor diverse andere functies binnen het cultureel centrum. Heel wat mensen zullen hier wellicht alleen maar 'passeren'. Wij nemen  de tijd voor een kennismaking.
Op het centrale punt in de ruimte staat een tafel met 8 doorzichtige kubussen. Daarin zitten kleine objecten van de deelnemers. Het zijn verwijzingen naar hun ideeën, hun overtuigingen, hun leefwereld, hun werk,...

Bea Matthys toont een potlood van haar overleden echtgenoot Jo Crepain, met als motto:"'Uit een potlood ontstaat alle creativiteit". Haar verdere bijdrage is de voorstelling van video- en performancekunstenares Marie Julia Bollensée, die in het aangrenzende 'Kabinet' op bijzonder poëtische wijze naar de essentie van het menselijk bestaan peilt.
Een vrouw koos dus een vrouw in dit mannelijk bastion van architectuur en beeldende kunst.

(Let ook op de schitterende ruimte van het 'Kabinet' - enkele jaren geleden door Luc Binst ingericht)

Marie Julia Bollansée was een tijd geleden ook te gast in 'Salon Blanc' te Oostende (zie LINKS)

De weg naar 'Het Kabinet' en werk van (c) Günther Förg

Paul Gees was wellicht de eerste die Luc Binst in de kunsthumaniora van Sint-Lucas Brussel de weg van de ruimtelijkheid en het evenwicht toonde. Hier neemt hij als beeldhouwer de twee ingangen van de tentoonstellingszaal onder handen. Tussen de bestaande muren bouwt hij, hoog tegen het plafond, zijn typische sculpturen met hout, steen en metaal in een 'wankel', maar gecontroleerd evenwicht.
(Ons vroegere atelierbezoek bij Paul Gees staat hier in WATERSCHOENEN)

Günther Förg, die Luc Binst via Luk Lambrecht leerde kennen, verschijnt hier als een schilderkunstig en ruimtelijk colorist met oog voor architecturale en structurele omgevingen.


(c) Günther Förg

Luc Deleu, architect en als beeldend kunstenaar onder andere bekend van diverse containerprojecten (bijvoorbeeld in Middelheim), was destijds mentor voor het eindwerk van Luc Binst. Vorig jaar bouwde hij op de Scheldekaai in Antwerpen een container-X (zie foto in de tentoonstelling) naar aanleiding van de uitgave van het X-boek.
Let hier ook op de grote blauwe 'affiche' met reflecties over het toekomstige leven op deze planeet.

Op de drempel van 'Het Kabinet'

Er is ook werk van Honoré d'O, die hier fragmenten uit zijn dvd-compilatie presenteert.
Let bovendien op de bijdragen van Dirk Jaspaert, een 'ingenieuze bruggenbouwer' tussen architectuur en wetenschappelijke berekening.
Dan is er ook nog zijn voormalige stagemeester Klaas Goris, die hem 'de stiel geleerd heeft'.
Tenslotte presenteert Luc Binst zelf een kijk op zijn eigen werk (en dromen... o.a. voor een nieuw cultuurcentrum) en dat van zijn bureau.


Tot 11 februari 2011
in CC Strombeek
Gemeenteplein
1853 Grimbergen (Strombeek-Bever)

zondag 9 januari 2011

Bart Koubaa ontmoet James Ensor in het SMAK


Een ezel op het boek van Koubaa...

Bart KOUBAA (°1968), pseudoniem van Bart van den Bossche (nee, niet die van de 'heuveltjes'...) is als auteur niet aan zijn proefstuk toe. Sinds zijn debuutroman 'Vuur' (2000) publiceerde hij ondermeer 'Lucht' (2005) en 'De leraar' (2009).
Zijn schrijversnaam is de samenvoeging van zijn eigen voornaam en de familienaam van zijn vrouw (met Tunesische roots).
Na een jaartje filosofie studeerde hij film en fotografie in de Gentse Academie. Later voegde hij daar nog een taalopleiding Arabisch aan toe. Naast zijn literaire activiteiten is hij ook bezig met fotografie en film. Met enkele kompanen vormt hij sinds 1998 de 'dadaïstische' groep 'Walbers und Hansen'. Samen presenteerden ze hier naast de boekvoorstelling ook hun eerste film.
Bovendien won Koubaa ooit (1988) met zijn muziekgroep 'Ze Noiz' Humo's Rockrally.


Ensor op een ezel...
In zijn laatste roman, 'Maria van Barcelona' (2010), presenteert hij een complex verhaal waarin Oostende en de figuur van James Ensor een prominente rol spelen. Het was dan ook geen toeval dat de voorstelling van het boek en de film in een zaal van het SMAK, middenin de tentoonstelling 'Hareng Saur' (zeg op zijn Frans: art ensor) plaatsvonden. In de catalogus van deze tentoonstelling (een samenwerking tussen SMAK en MSK) staat overigens een uittreksel uit de roman van Kouba.


uit de film van 'Walbers und Hansen'

De zaal van het SMAK was deze middag te klein voor de talrijke aanwezigen. Op onnavolgbare wijze 'speelde' Bart Koubaa zowel de inleider als zichzelf (beide rollen leken hem op het lijf geschreven).
Nadien wachtte de aanwezigen een rondleiding door de tentoonstelling en de mogelijkheid een (gesigneerd) exemplaar van 'Maria van Barcelona' aan te schaffen.

Wie er niet bij was, hoeft natuurlijk niet te wanhopen. U vindt het boek ongetwijfeld via de boekhandel...

Bart Kouba
'Maria van Barcelona'
Querido, 2010
ISBN 978 90 214 3884 9

Een nadere kennismaking met Bart Kouba en het project 'Walbers und Hansen' lijkt ons onontkoombaar. We houden U op de hoogte...