Met de titel van de 54ste kunstbiënnale (ILLUMInazioni / ILLUMInations) wil men o.a. de link leggen tussen de unieke en 'verlichtende' kracht van de kunst en de structuur van deze biënnale met haar nationale paviljoenen in de Giardini en dito vertegenwoordigingen in het Arsenale en doorheen de hele stad. In toenemende mate wordt het begrip 'nationaliteit' vervangen door letterlijk en figuurlijk grensoverschrijdende 'communities' van gelijkgezinden. Maar toch is de nationale vertegenwoordiging met 89 landen groter dan ooit.
Zelf hebben we ons vooral geconcentreerd op de Giardini, het Arsenale en een serie tentoonstellingen in de buurt van de Academiabrug. De Giardini waren ons zelfs een tweede bezoek waard (en heus niet alleen voor de koelte van het park en de paviljoenen).
We verbleven op het Lido, waar we konden ontsnappen aan de nog steeds groeiende massa's volk in het centrum van de stad. 'Grand Hotel des Bains' staat momenteel in de steigers. Dus hebben we Gustav von Aschenbach niet te zien gekregen. Zelf hadden we overigens een wat eenvoudiger hotel geboekt, maar ook dat leek ons voor herhaling vatbaar.
(Doch dit geheel terzijde...)
Op naar de Giardini, waar je al snel op een wandeling van tenminste 4 uur mag rekenen als je een en ander wil gezien hebben. Voor 20 euro koop je een ticket dat ook voor het Arsenale geldig is.
Meteen voorbij de ingang wacht ons links in het Spaanse paviljoen een tentoonstellingsconcept dat in feite de vorm van een zes maanden durende performance aanneemt (de biënnale duurt van begin juni tot einde november). Met 'The inadequate' (L'inadeguato / Lo inadecuado) onderzoekt artieste Dora Garcia de 'ontoereikendheid' van het artistieke discours, de idee van de nationale paviljoenen, de relatie tussen tentoonstelling, theater en omgeving,...
Spaans paviljoen
Voor occasionele bezoekers is dit niet meteen het meest doorzichtige tentoonstellingsconcept, maar voorbereiding en nawerking zijn perfect mogelijk via http://theinadequate.net/ .
Belgisch paviljoen
In het volgende paviljoen is het meteen een beetje thuiskomen. België wordt met 'Feuilleton' van Angel Vergara vertegenwoordigd door de Franse Gemeenschap en met Luc Tuymans als curator. De relatie tussen schilderkunst en nieuwsbeelden wordt gepresenteerd in een voortdurend wisselende videomix, gebaseerd op het thema van de zeven hoofdzonden. De muurtekeningen links en rechts van de hal verduidelijken een en ander.
De tentoonstelling maakt trouwens optimaal gebruik van de architectuur in dit fraaie paviljoen.
Vergara probeert als schilder vat te krijgen op de onophoudelijke mediatieke beeldenstroom: een vooraf verloren gevecht, maar een kleurrijke manier om de grijze, onstuitbare lawine van nieuwsbeelden (even) tot bezinning te brengen.
In het Nederlands paviljoen
In het Nederlandse paviljoen (een ontwerp van Rietveld) kom je terecht in een (weliswaar uitgekiend) strak decor van de Nederlandse culturele wereld, met achter elke hoek de meest uiteenlopende verwijzingen, gaande van 'De Nachtwacht' tot het incident met een schilderij van Barnett Newman.
Met de recente Nederlandse bezuinigingen in de kunstensector, wordt het begrip 'decor' nog een stuk koeler (en leger) dan het zich hier al voordoet.
*
Het centrale biënnalepaviljoen herbergt de tentoonstelling 'ILLUMInations' van de Zwiterse Bice Curiger, artistiek leider van deze biënnale. Je wordt op de fries bovenop de gevel verwelkomd door tientallen opgezette duiven. Binnen wachten er nog een paar duizend in de talloze zalen van deze ruimte met heuse doolhofallures.
Dat laatste blijkt ook Nathaniel Mellors begrepen te hebben in zijn video uit het project 'Ourhouse'.
Verder maken de duiven telkens weer hun opwachting in de nok van de verschillende zalen.
In de wereld van Norma Jeane
We vervolgen onze weg langs Cindy Sherman en duiken in de pasticinewereld van Norma Jeane, duidelijk een kunstnomade, want het bordje bij haar werk preciseert: 'vive e lavora / lives and works... everywhere' (That's the spirit !)
Monika Sosnowska & David Goldblatt
Via de donkere kamer van Pipilotti Rist belanden we uiteindelijk in het 'Para-paviljoen' van Monika Sosnowska dat meteen ook het terrein is van een paar opmerkelijke fotografen zoals David Goldblatt met enkele schitterende 'urbanistische landschappen'.
Sigmar Polke krijgt als hommage een eigen zaal, waar zijn 'Polizei-schwein' een prominente plaats krijgt (met twee duiven bovenop).
Gabriel Kuri
Gabriel Kuri kan ons ondermeer bekoren met zijn 'Three arrested clouds' en doet ons onvermijdelijk denken aan het werk van 'onze' Paul Gees.
De kleine foto's van Luigi Grirri zijn van een ontstellend bekoorlijke eenvoud.
Natuurlijk mag U in de centrale zaal de klassiekers van 'lichtschilder' Jacopo Tintoretto niet missen, waarmee de curator de link tussen het artistieke heden en verleden in deze aparte stad legt.
Hongaarse 'Crash'
Buiten klinkt opnieuw de lokroep van de nationale paviljoenen met in eerste instantie Hongarije, waar de installatie 'Crash' zich (bijzonder esthetisch EN indringend) presenteert als een surrealistisch opera: "Are you coming?", "Are you free?",...
We laten Hongarije rechts liggen en nemen de brug over het kanaaltje. Daar wachten ons enkele aangename, maar vooral stevige verrassingen.
Je loopt hier pal op het Braziliaanse paviljoen. Er is niets mis met de architectuur op zich, maar de inplanting blijf ik hier nogal ongelukkig vinden.
Grieks minimalisme
Loop uiterst rechts op het terrein zeker eens door het, geheel achter planken verborgen Griekse paviljoen, een minimalistische 'back to basics' voor dit economisch flink geplaagde land.
In het paviljoen van Roemenië worden we op een totaal andere , maar even indringende manier wakker geschud. De geschreven boodschappen links van de toegangspoort zijn veelbetekenend over de relatie tussen kunst, kunstenaars, kunstmarkt, Venetië,...: ART = REVOLUTION = SPECTACLE = CAPITAL (de geschiedenis herhaalt zich). Binnen wordt de artistieke visie en boodschap nog duidelijker gepresenteerd.
(Adrian Ghenie ontmoeten we een paar dagen later in de collectie van Pinault in het Palazzo Grassi. Daar is de kapitalistisch recuperatie al lang een feit!)
Roemeens paviljoen
Polen heeft wellicht de sterkste, politiek-historische en artistiek in beeld gebrachte boodschap. De tekst in neon boven de deur maakt alvast nieuwsgierig: 'And Europe will be stunned'. En binnen slaat de adembenemende verbazing algauw toe...
And Europe will be stunned
De van oorsprong Israëlische videokunstenares Yael Bartana vertegenwoordigt Polen met drie films die zich situeren rond de Poolse 'Jewish Renaissance Movement', een groep die ijvert voor de terugkeer van 3.300.000 Joden naar Polen. De hele 'voorstelling' is bijzonder associatief, bevreemdend en adembenemend. Lees zeker ook het 'Manifest' op de beschikbare posters.
Mari verticali
Het gerestaureerde Venetiaanse paviljoen herbergt met 'Mari verticali' een sculpturale video- en geluidsinstallatie met schuin opstaande boten en ingebouwde projecties van verschillende zeeën. Wat in de beschrijving misschien enigszins kitcherig klinkt, is ter plekke en pure, perfect in balans gebrachte, esthetische ervaring.
Mag ik U nu eerst uitnodigen voor een glaasje (nu ja, een plastieke bekertje) en een hapje bij het kanaal naast de brug. Dan neem ik U straks mee voor het vervolg van onze wandeling door de Giardini. We hebben nog een stevige artistieke boterham te goed...
© Artspotter voor 'waterschoenen'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.