zaterdag 28 februari 2015

UCAD: United Couple Action Doll ... een ontmoeting

 Waterschoenen ging onlangs op atelierbezoek bij UCAD.

'UCAD' staat voor 'United Couple Action Doll' en is de naam waaronder Véro Bakos & Nicolas Vander Biest als kunstenaarskoppel hun beeldende activiteiten bundelen.

Vanaf zondag 8 maart 2015 gaan ze mee de dialoog aan in VILLA DE OLMEN te Wieze.


United Couple Action Doll


 Aan de basis van hun artistieke project ligt een voortdurende zoektocht naar bruikbare afbeeldingen en materialen, zowel in de digitale als in de reële wereld. Dat zoeken gebeurt deels gericht, maar dikwijls 'at random'. In de echte wereld kan een simpele wandeling met de hond resulteren in de vondst van schijnbaar banale voorwerpen die misschien vroeg of laat  figureren in een of andere installatie.

De zoektocht naar beelden in de virtuele wereld loopt in zekere zin naar analogie met 'fusking', zonder evenwel gebruik te maken van speciale software. Door te zoeken naar simpele, maar evidente benamingen (bvb. '021.jpg') duiken soms onverwachte afbeeldingen op. Al die afbeeldingen worden als puzzelstukjes verzameld in een database, tot ze binnen het gepaste beeldproject kunnen bewerkt, gecombineerd en ingezet worden.

De technieken die ze gebruiken en de voortdurende zoekmethodes zijn voortgevloeid uit hun activiteiten in de film- en televisiewereld. Decorbouw, rekwisieten en setdressing vereisen een onafgebroken alertheid en een constante zoektocht naar het juiste beeld of object voor de juiste plaats.

De specifieke woordenschat, de spelregels van scenario's en opnameprocedures zaten reeds eerder in hun artistieke realisaties vervat. Het werk '1. Everything under control / Int / Day' is hiervan een sprekend voorbeeld.


 UCAD, 1. Everything under control / Int / Day, mixed media


 Toch staat hun artistieke activiteit los van die andere wereld. Waar ze in hun job als decorbouwers, rekwisteurs en setdressers gebonden zijn door de scenario's van anderen, kunnen ze als kunstenaars hun eigen verhalen creëren. Ze brengen de kijkers in de sfeer van een bepaald scenario, maar dwingen hen nooit in een afgewerkt verhaal. Ze laten ruimte voor interpretatie, stof tot nadenken. De kijkers krijgen een uitgangspunt aangeboden, maar kunnen zelf de verhaallijn verder invullen.



UCAD, Fusk, mixed media 


 Beelden uit hun database duiken vroeg of laat op in hun artistieke discours. Belangrijk hierbij is de AUTHENTICITEIT van het uiteindelijke resultaat. Elk werk is tenslotte éénmalig, in een mix van print en mixed media. Bovendien is elk werk ook, zowel letterlijk als figuurlijk, MEERLAGIG. Print mag dan de basistechniek zijn, maar door de veelheid aan dragers en lagen binnen dezelfde compositie ontstaat een UNIEK werk.

Dat uit zich zowel in de tweedimensionale werken als op het vlak van de objecten.

Neem nu het werk 'FUSK' hierboven. De titel is uiteraard een verwijzing naar de zoekmethode die we hierboven reeds beschreven. Het woord 'FUSK' laat zich overigens lezen in de doorsnede van het portret, wat tegelijk voor een derde dimensie zorgt. Het landschapje voegt als textielprint een extra laag toe aan de combinatie van elementen die uit de wereld van kitscherige afbeeldingen geplukt zijn. Het geheel wordt een nieuw, authentiek, meerlagig en uniek werk.


UCAD, Historical pool 

 OBJECTEN of driedimensionale werken kennen bij UCAD verschillende verschijningsvormen.

Hun 'Historical pool' voorziet een poolbiljart letterlijk van een totaal nieuwe historische bekleding. Het object wordt op die manier uit zijn tijdsgewricht teruggeplaatst naar een vroegere periode.
Dit werk komt ongetwijfeld nog ter sprake naar aanleiding van de tentoonstelling in Villa De Olmen.

We kijken ook al uit naar hun 'Crime scenes', waarin voormalige vogelkooien omgebouwd werden tot motel-kamers die het toneel zijn van een misdaad. De kijker krijgt een decor, een scène in miniatuur voorgeschoteld. Wat heeft zich hier precies voorgedaan? Is hier een moord of andere misdaad gepleegd? De kijker krijgt volop de kans om met de geboden aanwijzingen als (artistieke) detective het verhaal te vervolledigen.

Verwacht u bovendien aan hun 'Jachtaferelen', wandobjecten volgens een scenario waarin de kunstenaars als 'jager' en 'prooi' zelf meespelen in een nostalgisch decor met oud behang en boomstructuren, om elkaar tenslotte terug te vinden als UNITED COUPLE ACTION DOLL.

En zo zijn we weer bij het uitgangspunt.


 UCAD, I like to row, mixed media


Voor een ontmoeting en kennismaking 'in het echt' met UCAD en een kijk op nieuw werk kunt u vanaf 8 maart 2015 terecht in de groepstentoonstelling bij Villa De Olmen in Wieze.




© Art Spotter voor WATERSCHOENEN

dinsdag 24 februari 2015

VAN GOGH in de BORINAGE: de geboorte van een kunstenaar in het BAM (Mons)

 

Toen ik jaren geleden het toenmalige Musée des Beaux-Arts in Mons bezocht, ontdekte ik in een wat uitgeleefd gebouw niettemin een aantal artistieke schatten. Tussen Delahaut, Alechinsky, Brusselmans, Paulus, ... en talloze anderen werd de potloodtekening 'Les bêcheurs' (1880) (twee spittende mannen naar Millet) door Vincent VAN GOGH in een vitrinetafel als een grote schat gekoesterd. Als hommage aan een man die bijna twee jaar (einde 1878 tot oktober 1880) van zijn veel te korte leven (1853 - 1890) in deze streek woonde, hoefde ons dat niet te verbazen.
 

 
 
In 1958 werd van Gogh hier overigens al eens met een uitgebreide tentoonstelling herdacht ('Vincent van Gogh, son art et ses amis', met werken uit de private collectie van Dr. Vincent Willem van Gogh, achterneef van de schilder) en in 1980 met de tentoonstelling 'Van Gogh et la Belgique', in het kader van Europalia.
 
In 2007 werd het oude Musée des Beaux-Arts vervangen door het splinternieuwe BAM en vandaag is Vincent van Gogh opnieuw te gast onder de vleugels van 'Mons 2015 - Culturele Hoofdstad van Europa'.
 
'VAN GOGH IN DE BORINAGE: de geboorte van een kunstenaar' trekt lijnen tussen het verblijf van Vincent in deze streek en zijn latere werk als kunstenaar.
Van Gogh werkte hier als evangelist tussen de mijnwerkers, maar uiteindelijk liep ook dat niet af zoals hij het zich voorgesteld had.
Sinds zijn zestiende was hij reeds (telkens zonder veel succes) aan de slag geweest in de kunsthandel, als leraar, als predikant, in een boekhandel en ging hij tentslotte (geobsedeerd door religie) theologie studeren. Maar ook daaraan kwam al snel een einde. Via een (eveneens voortijdig afgebroken) opleiding aan de zendelingenschool in Brussel, kwam hij uiteindelijk in de Borinage terecht.
 
Wel maakte hij in de streek van Mons tijdens de laatste maanden van zijn verblijf de definitieve keuze voor het kunstenaarsbestaan. Hier ontstonden een aantal tekeningen die hij later als schilder in zijn bekende stijl zou hernemen. Maar kunstenaar kon je hem in de Borinage nog geenszins noemen. Van de honderden, aanvankelijk onbeholpen tekeningen die hij hier maakte, bleven er slechts enkele bewaard.
 

 Moissonneur à la faucille (d'après Jean-François Millet)
1880, Dessin, 55,5 x 30 cm, Uehara Museum of Modern Art
© Uehara Museum of Modern Art 
 
 Le moissonneur (d'après Jean-François Millet), 1889, huile sur toile,
55,5 x 30 cm, Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh
Foundation), inv. s 198V/1962
© Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation)
 
 
Toen van Gogh de Borinage verliet nam hij wel de thematiek van de streek mee: het harde, armoedige mijnwerkersbestaan en het boerenleven.
 
We duiken in de donkere kamers van het BAM. De talrijke werken op papier vragen ongetwijfeld een voorzichtige omgang met licht, maar de setting zorgt ook voor een intieme sfeer.
 
De tentoonstelling schetst allereerst via een tijdlijn de voornaamste elementen in het leven en werk van de kunstenaar. Verwacht verder geen spektakel, maar een uitgepuurde presentatie die niet focust op 'zonnebloemen' of andere succesnummers, maar waarin je een evolutie ziet van leerschool naar voldragen tekeningen en schilderijen.
 
Het handige bezoekersgidsje (NL, F, of E) loodst je perfect door deze sober gepresenteerde, maar niettemin ruime tentoonstelling.
 
 
Na zijn verblijf in de Borinage begon hij via Brussel aan de laatste 10 jaar van zijn leven, meteen de aanloop naar de meest cruciale fase in zijn artistieke carrière. Hij verbleef nog geruime tijd in Nederland, meestal bij zijn ouders, voordat hij in november 1885 naar Antwerpen trok, waar hij heel kort in de Academie opdook (zie het schilderij van Gauthier HUBERT in Maison Particulère).
 
Nadien ging hij bij zijn broer Theo in Parijs (1886) wonen, waar hij zich ontwikkelde tot de kleurrijke schilder met een eigen stijl. In 1888 trok hij richting Arles, waar zijn 'gedroomde' samenwerking met Paul Gauguin al snel tot hevig conflict zou leiden en hem via de psychiatrische kliniek in Saint-Rémy de Provence in mei 1890 naar Auvers-sur-Oise (in de buurt van Parijs) bracht. Daar eindigde zijn levensverhaal op 29 juli 1890 in de gekende dramatische omstandigheden.
 
  

 Cabanes ensolleillées aux Saintes-Maries-de-la-Mer, 1888, Dessin, 30,5 x 47,2 cm,
Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation), inv. d0426V1962
© Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation)
 
 

 Rue à Auvers-sur-Oise, 1890, Huile sur toile, 73 x 92,5 cm
Ateneum Art Museum Finnish National Gallery - Hannu Aaltonen
© Ateneum Art Museum Finnish National Gallery - Hannu Aaltonen
 
 
Een belangrijke bron van kennismaking met het denken en voelen van de kunstenaar zit ongetwijfeld in zijn talloze brieven. De tentoonstelling start dus, na de duidelijk geïllustreerde tijdlijn in de eerste zaal, met een overzicht van zijn zelf geschreven gedachten omtrent kunst, sociale omstandigheden, zijn eigen ontwikkeling als tekenaar, ... . In zijn bijzonder kleine handschrift lees je in de tweede zaal enkele van die brieven aan broer Theo. Achteraan in die zaal is de auditieve voorstelling van zijn brieven, simultaan in Nederlands, Frans en Engels gesproken, een absolute meerwaarde. De geluidskoepels boven de 'van Gogh-tapijtjes' zorgen wel voor gerichte verspreiding, maar toch blijft concentratie geboden. 
 
Verder duiken schetsen en tekeningen op, geïnspireerd door het landschap en de bewoners van de Borinage. Ze worden geflankeerd door gelijkaardig geïnspireerde werken van Constantin Meunier of Eugène Boch. Mijnwerkers en arbeiders in hun 'natuurlijke' habitat zijn onvermijdelijke onderwerpen. Maar ook het boerenleven komt in beeld, met o.a. zijn schetsen naar Millet. De tocht van de schilder en de bezoekers gaat door in de verdere zalen ... 
 
 
Vincent van Gogh : Brief van Vincent van Gogh aan Théo van Gogh 1879, Wasmes,
Pen in inkt op papier 20,9 x 26,9 cm Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation),
 inv. b 149 V/1962 © Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation)
 
 
De sobere, maar bijzonder efficiënte accrochage loopt verder door de kamers van de twee verdiepingen (starten doet u op +2 en straks moet u dus naar beneden voor +1).
 
'Verzamelde prenten' (voorbeelden die hij verzamelde en natekende), 'Types': mijwerkers - boeren - arbeidertypes, 'Meer echo's uit de Borinage', 'Hutten' (hier werd ik bijzonder getroffen door de tekening 'Twee studies van een hut' uit 1885) en in de zaal daarnaast de kleurrijke 'Straat in Auvers-Sur-Oise' uit 1890, die u meteen tegen de achterwand toelacht. Dan komen de 'Wevers' en wat later staan we plots oog in oog met zijn schilderij 'De Zaaier' (1890) naar Millet. Vergelijk maar met de potloodtekening uit 1882 even verder.
Er duiken nog meer prenten op die als inspiratie en voorbeeld dienden. En Vincent van Gogh 'ploegde' voort zoals de boer uit het gedicht van Guido Gezelle.
 
Deze tentoonstelling biedt een bijzonder boeiende blik in de artistieke keuken van deze (voor hem te laat) beroemd geworden kunstenaar. Zijn werk is niettemin actueler dan ooit.
 
 
 
BAM (Mons)
 
 
 VAN GOGH IN DE BORINAGE
 
tot 17 mei 2015
 
in
BAM
8, rue Neuve
7000 MONS
 
dinsdag tot zondag: 10 - 18 uur
 
 
 
 
 
© Art Spotter voor WATERSCHOENEN
 


vrijdag 20 februari 2015

Luc TUYMANS - Suspended: HET GRAFISCH WERK (1989-2014) in Centre de la Gravure (La Louvière)



Toen Catherine De Braekeleer, directrice van 'Centre de la gravure et de l'image imprimée' in La Louvière de vraag kreeg of ze een overzichtstentoonstelling met het grafisch werk van Luc TUYMANS in haar 'Centre de la gravure' zag zitten, hoefde ze geen twee keer na te denken. Ten eerste kwam die vraag van Manfred Sellink, voormalig hoofd van de Brugse Musea, sinds 1 december 2014 Hoofddirecteur-Hoofdconservator van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen en bovendien notoir kenner van het grafisch werk van Tuymans (mede-auteur van de oeuvrecatalogus). Daarnaast was ze zelf voldoende bekend met de diversiteit en de kwaliteit van het grafisch werk van deze kunstenaar.
Bovendien had ze het, naar eigen zeggen, wel gewild maar nooit zelf durven vragen.

Sinds 6 februari 2015 zijn de drie verdiepingen tentoonstellingsruimte in de 'rue des Amours' het toneel voor een ruime kennismaking met het gediversifieerde (zowel qua technieken als beeldvorming) grafisch werk van deze wereldkunstenaar met thuisbasis Antwerpen, die toch vooral als schilder bekend staat.


Grote persbelangstelling, ook uit Vlaanderen
Op de achtergrond: Luc Tuymans, detail uit 'Le Verdict' Feuille 2, 1995, litho 
uitgave en druk door Centre genevois de Gravure contemporaine, Genève


Luc TUYMANS 
'Suspended'
Het grafisch werk (1989-2015)
in samenwerking met Mons 2015
Catherine De Braekeleer omschrijft het als volgt:
Hoewel de schilderijen van Luc Tuymans reeds in vele evenementen en restrospectieves over heel de wereld in de belangstelling stonden, blijft zijn grafisch oeuvre toch nog steeds te weinig gekend. Nochtans heeft Luc Tuymans zich sinds het einde van de jaren '80 met veel liefde gewijd aan de verkenning van de grafiek. Bijgestaan door meester-drukkers, ontwikkelde de kunstenaar een haast onverzadigbare nieuwsgierigheid naar de mogelijkheden van alle verschillende druktechnieken. Zo verdiept hij zich graag in de materiaalkeuze voor drager en ‘cadrage’.
Het 'Centre de la Gravure et de l’image imprimée', als instituut helemaal gericht op hedendaagse grafiek, verheugt zich in de kans die ze hier geboden wordt om een licht te werpen op de verschillende facetten van dit specifieke aspect in het oeuvre van Luc Tuymans.


Luc Tuymans met 'Giscard', 2004, kleurenlitho, Ed. Copenhagen


 Het moet gezegd worden dat het grafische werk van Tuymans op museaal vlak behoorlijk in de luwte gebleven is. In de eerste helft van 2013 bood het Gemeentemuseum in Den Haag (NL) een eerste overzicht, weliswaar aangevuld met een tiental schilderijen. Toen werd een oeuvrecatalogus met zijn grafisch werk van 1989 tot 2012 uitgegeven in een Nederlandse en Engelse versie.

In feite is de huidige presentatie de eerste die zich uitsluitend op de grafiek concentreert. Bij deze gelegenheid wordt de oorspronkelijke catalogus in het Frans uitgegeven en bovendien uitgebreid met de meest recente werken en begeleid door de Franse versie van de tekst door Manfred Sellink: La quête de l'image: l'oeuvre graphique de Luc Tuymans.



 Luc Tuymans voor 'Prague. Refribell. Harbours. Waterlooo. Nautilus.', 1997
18 silvergelatine prints, Ed. Luc Tuymans & Zeno X, Antwerpen


 De titel van de tentoonstelling is ontleend aan het gelijknamige schilderij en de interpretatie daarvan als zeefdruk, een realisatie van Luc Tuymans in samenwerking met meester-drukker Roger Vandaele voor Graphic Matter (2007). Dat dubbel gebruik komt wel meer voor in het oeuvre van Tuymans.

Het beeld 'Suspended' toont een schijnbaar lieflijk, onbezorgd tafereeltje met drie personen in gesprek. Een tuin, een vijvertje een 'sprookjeshuis',... geen vuiltje aan de lucht, ware het niet dat Tuymans gebruik maakt van miniaturen uit treinlandschappen die een bekende Duitse firma tijdens de meest duistere periode van de Duitse geschiedenis fabriceerde. Dat troebele verleden voor en tijdens de naziperiode duikt wel meer op in het oeuvre. Denk maar aan Kristallnacht of Our new quarters.



Luc Tuymans, detail uit 'The Rumour', 2002-2003
Ed. Brooke Alexander Editions & David Zwirner, New York


 Aan de basis van alle werken liggen de 'bronbeelden', verworven via foto, film, computer, mobiele telefoon, polaroid, enz. . Met dat basismateriaal gaat hij vroeg of laat aan de slag. Hij bewerkt, cadreert, maakt composities en zet om in nieuwe beelden die op hun beurt kunnen resulteren in schilderijen of grafisch werk in talloze technieken die hij samen met gespecialiseerde drukkers tot het uiterste onderzoekt. Hij experimenteert met technieken en dragers: zeefdruk, aquatint, litho, offset, foto,... op papier, behangpapier, veiligheidsglas, pvc,...
Zijn intense samenwerking met Roger Vandaele (zeefdruk), Peter Kneubühler (+1999)(aquatint - etsen), Maurice Sanchez en Rasmus Uswald (lithografie) laat constant experiment en absoluut vakmanschap toe.

Tussen zijn eerste grafisch werk met fotocopie in 1989 ('Untitled' voor Ruimte Morguen in Antwerpen) en de meer recente werken ligt een wereld van verschil, maar tegelijk één constante: de wil om een waardevol kunstwerk te creëren dat "meer vragen moet stellen dan het beantwoordt".


 Luc Tuymans, The Valley, 2012, zeefdruk, Ed. Grpahic Matter


 De tentoonstelling is zeer uitgebreid, maar de accrochage zorgt voor een bijzonder ruimtegevoel. Alle werken krijgen ruim de plaats die ze verdienen. Een volledige rondleiding zou ons te ver leiden. Bij het begin van de tentoonstelling wacht u een kleine folder die u een algemene inleiding en enkele inlichtingen over een aantal werken bezorgt.
Maar laat u vooral leiden op het ritme van de presentatie.

'U zal versteld staan van onze beweeglijkheid' durf ik met een boektitel van Dave Eggers te zeggen. U zal verbaasd staan over de verscheidenheid in de beeldtaal en de grafische technieken van Luc Tuymans.

*
Mag ik u nog wijzen op de tentoonstelling 'Vincent van Gogh in de Borinage', zowat 20 kilometer verder in het BAM (Mons) en eveneens onder de noemer MONS 2015. Ik ging er dezelfde dag nog naartoe.
Een ander tijdsgewricht, een andere tentoonstellingsomgeving, ook zeer geëngageerd werk, en vreemd genoeg vroeg ik me daar in Mons af waarom Tuymans onlangs wel voor plagiaat veroordeeld werd en Vincent van Gogh niet.

De bespreking van deze tentoonstelling mag u over enkele dagen in WATERSCHOENEN verwachten.



 Luc Tuymans, The Temple, 1996, portfolio 8 aquatinten
Ed. Peter Blum Edition, New York


Luc Tuymans - Suspended

Grafisch werk (1989 - 2015)

tot 10 mei 2015
in
Centre de la Gravure
10, rue des Amours
7100 LA LOUVIERE

dinsdag tot zondag: 10 - 18 uur
(gesloten van 15 tot 17 maart)




© Art Spotter voor WATERSCHOENEN










maandag 16 februari 2015

TIPS VAN WATERSCHOENEN



THE WHITE HOUSE GALLERY
Groot Park 2 - 3360 LOVENJOEL

Info kunstenaars, tentoonstelling en openingstijden:


*
LIGHT CUBE ART GALLERY
Soloshow Lieven Decabooter &
Rob Ruelens
Sint-Martensstraat - RONSE

© Rob Ruelens


 *
GALERIE VAN DE WEGHE
Pourbusstraat 5 - 2000 ANTWERPEN

 INFO

 *

GALERIE DE MIJLPAAL
 © Jonas Van Steenkiste


© Luc Peire

Brugstraat 45 - 3550 HEUSDEN-ZOLDER

INFO


 *

 OOGST
een nieuw kunstmagazine
o.l.v. Jozefien Van Beeck

NU beschikbaar !

 *

Galerie D'Apostrof


'E QUI LIBRE'


© P. B. Van Rossem 

 © Paul Gees

© Stef De Brabandere 

Pastoriestraat 59 - 9800 MEIGEM - DEINZE 



*

KUNSTHAUS WIEN

tot 29 maart 2015

'The future of memory'

een groepstentoonstelling met o.a. Meggy RUSTAMOVA en Edith DEKYNDT



  *




'ROOSENBERG'
olieverfschilderijen
 in
Kunstencentrum BLEEK
Truweelstraat 122
SINT-NIKLAAS

Vernissage 28 februari 2015 - 18 uur

TOT 15 MAART 2015, zaterdag en zondag: 14 - 18 uur





© Art Spotter voor WATERSCHOENEN


vrijdag 13 februari 2015

'WHERE ARE YOU GOING, WHERE HAVE YOU BEEN ?' in Villa De Olmen (Wieze)



 
 De voorbije jaren hebben we Villa De Olmen leren kennen als een schitterend 'theater' waar hedendaagse beeldende kunst het podium kan betreden in talloze vormen en disciplines. Het fungeert als een decor waarin sommige kunstenaars het volle licht van de scène opzoeken, dan wel zich schuilhouden in de coulissen. Maar tegelijk waait door het huis ook nog de geest van voorbije generaties, van tijden die niet meer terugkomen maar samen met  het geklasseerde woonhuis als herinneringen bewaard worden.
 
  

 Villa De Olmen
 
 
In de expo 'Where Are You Going, Where Have You Been ?' gaan Sarah EECHAUT, Tessa DE CEUNINCK & Don VERBOVEN het gesprek aan met het huis en met elkaar.
 
Sarah EECHAUT toont zich als fotografe, Tessa DE CEUNINCK laat het element 'collage' uit haar artistieke oeuvre zien en Don VERBOVEN introduceert sculpturen met een kunsthistorisch geheugen uit zijn 'exquisite collection'.
 
 
Sarah EECHAUT bezochten we zowat vier jaar geleden in haar toenmalig mini-atelier in het Gentse Begijnhof:
 
 
 
 Met Sarah Eechaut heeft Tessa DE CEUNICK een opleiding in de afdeling 'Grafische Vormgeving' van Sint-Lucas (Gent) gemeen. Een blik op haar website zal u echter een zeer uitgebreid gamma van artistieke uitdrukkingsmiddelen laten zien, terwijl ze zich in deze tentoonstelling met collages profileert.
 
 
Don VERBOVEN is een Brusselse antiquair, verzamelaar van exquisite objects. Hij omschrijft zijn verhaal zelf als volgt: 
 
"Don Verboven Exquisite Objects is een galerij/vitrine waar kunstobjecten uit alle periodes elkaar “ontmoeten”. Elk object werd zorgvuldig geselecteerd op basis van de originaliteit, schoonheid, expressiviteit maar vooral de inhoudelijke kracht. Of het nu een hedendaagse installatie betreft, een archeologische vondst of een middeleeuwse sculptuur, elk object draagt een sterk verhaal met zich mee. In de galerij combineren we al deze verhalen, maar laten we vooral de objecten “dialogeren”. Soms confronterend, soms humoristisch, soms treffend door de puurheid van de objecten. Zo ontstaan bijzondere combinaties. Uitzonderlijke en bijzondere objecten vertellen samen een sterk en nieuw verhaal."




OPEN

13, 14, 15 februari 2015: 11 - 17 uur
20, 21, 22 februari 2015: 11 - 17 uur
27 en 28 februari 2015: 11 - 17 uur

VILLA DE OLMEN
NIEUWSTRAAT 83
9280 WIEZE

www.villadeolmen.be

 
© Art Spotter voor WATERSCHOENEN

maandag 9 februari 2015

OBSESSIE in Maison Particulière (Brussel)

 
 Of ze bij Maison Particulière hun dertiende tentoonstelling speciaal wilden laten samengaan met de titel 'OBSESSIE' weet ik niet, maar voor wie in geluks- of ongeluksgetallen gelooft is dat begrip in elk geval op zijn plaats. De tentoonstelling loopt tot 29 maart 2015 en laat me u alvast vertellen dat zowel 13 februari als 13 maart een vrijdag is. Doch dit geheel ter zijde...

'OBSESSIE'
laat zich definiëren als:

dwangvoorstelling, bezetenheid, wat iemand onophoudelijk in gedachten houdt, dwingende interesse.

De term krijgt meestal een negatieve connotatie. Nochtans mogen we het in verband met kunst, kunstenaars en kunstverzamelaars als een bijna onontbeerlijke, positieve eigenschap beschouwen. Zonder 'obsessie' ontstaat geen kunst en worden geen collecties opgebouwd.

In de bezoekersgids bij deze tentoonstelling omschrijven Myriam en Amaury de Solages,  als initiatiefnemers van Maison Particulière zelf gepassioneerde kunstverzamelaars, het als volgt:

"Obsessie vindt haar oorsprong in de aandoening die eigen is aan kunstverzamelaars: verslaving."
 
 
 
Elizabeth Garouste, Cache Cache, coffee tables, Lacquered wood
and weathered bronze, Courtesy of the artist and Avant Scène, Paris
Shouchiku Tanabe, Enso, 2013, Bamboo, Private collection (r)
Gérard Garouste, Logique, 2007, Oil on canvas, triptyck, Courtesy of the
artist and Galerie Daniel Templon, Paris (m)
Akiyama Yo, Untitled, Ceramic, 2012, Private collection (l)
 
 
 Gérard GAROUSTE, de centrale kunstenaar van deze tentoonstelling stelt een en ander als volgt:
 
"Zoals een slang zich in zijn eigen staart bijt" gaan de kunstverzamelaar en de kunstenaar, de één door te kopen, de ander door te creëren, op zoek naar datgene dat zin zou kunnen geven aan de wereld die hen omringt, want "wie kan beweren de cirkel te verlaten die hij denkt te hebben gekozen?"
 
Deze tentoonstelling is gestoeld op het inmiddels gekende stramien van Maison Particulière. Het verzamelaarsechtpaar de Solages nodigt enkele andere verzamelaars, een centrale kunstenaar en één of meer literaire genodigden uit rond een vooropgesteld thema.
 
De kamers van het schitterende huis worden telkens op evenwichtige wijze gevuld met 90 à 100 kunstwerken. Uiteraard speelt het centrale thema een bepalende rol, maar ook de manier waarop kleuren, vormen en deelthema's zich als een microkosmos in bepaalde kamers ontwikkelen.
 
De intimiteit van de verschillende kamers, elk met hun eigenheid, maar niettemin met een warme openheid die zich langs trappen en verdiepingen slingert, zorgt  voor het ongeëvenaarde thuisgevoel waarin deze presentaties tot leven komen.
 
De bezoekers krijgen hier een hartelijk welkom en genieten verder van een huiselijke vrijheid op hun ontdekkingstocht. 
 

Michaël Borremans, One, 2003, Oil on canvas
Courtesy of the artist and Zeno X Gallery
 
 
De Franse schilder en beeldhouwer Gérard GAROUSTE mag hier niet alleen zijn eigen werk tonen, maar krijgt ook een rol als denkbeeldig verzamelaar toebedeeld. In dat verband koos hij onder andere voor bovenstaand schilderij van Michaël BORREMANS in de bibliotheek. In diezelfde ruimte presenteert hij bovendien Neo RAUCH. Maar ook Sigmar POLKE, Thierry DE CORDIER en Marcel BROODTHAERS krijgen een plek in zijn 'gedroomde' verzameling.
 
Met die keuzes staat hij vormelijk ver van zijn eigen schilderijen en sculpturen, hoewel ook hij steeds terugplooit op de menselijke aanwezigheid, zij het meestal in nogal exuberante afwijkingen en composities. Hij vindt veel van zijn thema's in de literatuur, de religie, bij de oude meesters en bovenal in het leven zelf.
 
Met hem is ook zijn echtgenote Elizabeth GAROUSTE hier vertegenwoordigd met haar 'levende' meubelsculpturen. Neem nu de salontafels meteen bij het binnenkomen (zie eerste foto) of de lamp in combinatie met een schilderij van Giorgio DE CHIRICO. Maar verder begeleidt ze ons doorheen het huis met haar wonderlijke design.
 
 

Alvin Booth, Digital Print, 2011, Silicone, Plexiglas, steel and led lamps
Private collection
 
 
Als gerenommeerde kunstverzamelaars waren Chris en Lieven DECLERCK hier een jaar geleden al eens te gast in de tentoonstelling 'Gemoedstoestanden'. Ook toen lieten ze zich kennen als bijzonder gepassioneerd in hun relatie ten opzicht van beeldende kunst in zijn breedste zin.
Op de vraag om ook nu weer mee te werken onder de titel 'Obsessie' hoefden ze niet lang na te denken. Zij zijn zich ten volle bewust van hun obsessioneel bezig zijn met het verzamelen van kunst. Noem het obsessie, passie, of gedrevenheid... voor hen is het een 'noodwendigheid' waaruit ze positieve energie putten, een bron van intense vreugde.
 
 

Elizabeth Garouste, Oz, Floor lamp, Wrought iron, Courtesy of the artist
Giorgio de Chirico, Les deux masques, 1959-1971, oil on canvas,
Private collection
 
 
 THE EKARD COLLECTION werd opgericht door een koppel met een passie voor actuele kunst.
Zij trekken de lijn van de 'obsessie' duidelijk door van de verzamelaar naar de kunstenaar, zoals we dat zelf in het begin van dit artikel reeds stelden. Eigenlijk komt het hierop neer: zonder 'obsessie' (of noem het 'passie') is er geen kunst en bijgevolg ook geen kunstverzameling.
De kunstverzamelaars bestaan dus ontegensprekelijk bij de gratie van de kunstenaars. Natuurlijk is ook de omgekeerde redenering van tel, want hoewel kunstenaars perfect autonoom kunnen creëren , zijn verzamelaars-kopers toch een niet te versmaden factor in de bestaansreden. Zo houden ze elkaar in evenwicht !
 
Kunstenaars kunnen obsessief bezig zijn met hun onderwerp, voor iemand als Sophie CALLE is dat in wezen met zichzelf, de 'verbouwing' van haar eigen lichaam. Neem nu haar werk 'The Breasts' (foto en tekst) (Salon jardin op de tweede verdieping)
 
 
 

Chiharu Shiota, State of being, 2012, Mixed media, Private collection
 
 
Verder is er ook de collectie van Hélène DAVID-WEILL, tot 2013 Directeur van het Musée des Arts Décoratifs in Parijs. Ook zij is zich bewust van de mogelijk obsessieve achtergrond, al wordt die volgens haar gevoed door nieuwsgierigheid, verlangen en de drang om zich goed te voelen.
Tussen een kunstwerk en een verzamelaar (maar ook voor een gewone toeschouwer) ontwikkelt zich een dialoog die zowel brutaal, kwellend, frustrerend, afwijzend als lieflijk of zacht kan zijn.
Maar uiteindelijk definieert zij de kunst en haar relatie ermee als volgt:
 
"L'art n'est pas une obsession, c'est une rencontre, un partage qui étend à l'infini notre champ de perception'
 
Dit is in elk geval de positieve insteek waarover we het reeds in het begin hadden.
 

Tal R, Adieu intéressant (red), 2005-2008, Mixed media, The Ekard collection
 
 
Myriam en Amaury DE SOLAGES omschrijven hun collectie als gebouwd rond een veelheid aan obsessies. Een ervan is de ronde vorm.
Gérard Garouste had het hier eerder over 'de slang die in zijn eigen staart bijt'. We leerden die 'Ouroboros' vroeger kennen bij Sjoerd Buisman (de slang die in haar eigen staart bijt en op die manier naar onsterfelijkheid en een nieuw begin wijst).
 
De ronde vorm is voor Myriam en Amaury de Solages de absolute metafoor voor Obsessie.
 
De 'Pièce à conviction' (2012) en 'To go around' (2013 van Michel FRANCOIS (in Salon Châtelain aan de tuinzijde op de eerste verdieping) zijn zonder enige twijfel perfecte voorbeelden, net zoals de twee sculpturen die in de Grand Salon op de gelijkvloerse verdieping het drieluik van Gérard Garouste flankeren: Souchiku TANABE met 'Enso' in bamboe en Akiyama YO met 'Untitled' in keramiek. 
 
Hoog tegen de wand claimt BEN voor zichzelf: "JE PEUT TOUT ME PERMETTRE"
 
Maar dan hebt u vlakbij inmiddels ook Jan FABRE ontmoet en komt u zo meteen in de ban van de wandelende 'streepjes' die Michal ROVNER op zijn videoscherm te voorschijn tovert. 
 
In de bibliotheek laat het schilderijtje van Gérard GAROUSTE (meteen om de hoek rechts) een stukje beeldtaal à la Chagall zien.
 
Een verdieping hoger staan we meteen bij obsessieve 'verzamelaars' als ARMAN, Alvin BOOTH of Lionel ESTEVE. Een bijzonder esthetisch en sterk tafereel wordt in de volgende kamer  aan de straatkant gevormd door een tafeltje (Feuillage) van Elizabeth GAROUSTE; dat dienst doet als drager voor een keramiek van Takayuki SAKIYAMA met daarboven een pastel in zwart van Francesco CLEMENTE.
Laat in deze kamer ook Giorgio DE CHIRICO niet aan uw aandacht ontsnappen.
 

 Rachel Kneebone, To think of one's life is to destroy it,
to make it sterile, 2012, Porcelain, Private collection
Helmut Newton, La Parisienne, 1994, Photograph,
Verdec collection
 
 
En verder wringen de figuren van Gérard GAROUSTE zich, zowel in zijn schilderijen als sculpturen, in alle mogelijke bochten, terwijl hoog boven de vide Chiharu SHIOTA in zijn eigen web verstrikt raakt.
Aan de tuinzijde krijgen de reeds vermelde cirkels van Michel FRANCOIS het gezelschap van Wim DELVOYE met zijn cirkelzagen in Delfts blauw.
 
Op de tweede verdieping domineert de gigantische collage/mixed media van Tal R. met zijn wereld vol obsessies de kamer.
De donkere kamer 'might not be suitable for children'. Met de expliciete etsen van Hans BELLMER en de duidelijke overgave van 'Dina' bij Gérard GAROUSTE is 'parental guidance' misschien wel 'recommended'.
 
In de laatste grote salon langs de tuinzijde zijn eros en thanatos sterk aanwezig. De straffe naaktfotografie van Helmut NEWTON en de woelige, zwarte zee van Thierry DE CORDIER vinden een extra verbindende factor in de wriemelende, wit-porceleinen mensenmassa door Rachel KNEEBONE.
 
Maar natuurlijk is er meer dat we u graag zelf laten ontdekken...
 
 
OBSESSIE
 
tot 29 maart 2015
in
 
MAISON PARTICULIERE
Kasteleinsstraat 49
1150 BRUSSEL
 
dinsdag tot zondag: 11 tot 18 uur
 
 
 
 
© Art Spotter voor WATERSCHOENEN