Zoeken in deze blog

dinsdag 6 augustus 2019

D'UN TEMPS A L'AUTRE: Biënnale ARTour in CENTRUMREGIO (Henegouwen)



De biënnale ARTour (Art Contemporain et Patrimoine) in de Henegouwse Région du Centre is reeds aan de twaalfde editie toe.

Met als thema 
D'un temps à l'autre 
werd het tentoonstellingsprogramma gespreid over 10 locaties in 
La Louvière, Binche, Mariemont, Carnières en Soignies. 

Tijd voor een reis in en om de tijd.

La Louvière neemt 5 van de 10 locaties voor zijn rekening: Centre de la Gravure et de l'image imprimée, Mill (Musée Ianchelevici), Centre Daily-Bul & Co, Château Gilson en Maison du Tourisme.
Verder kan je terecht in Binche (Musée international du Carnaval et du Masque), Mariemont (Musée Royal), Carnières (Musée Alexandre-Louis Martin), Soignies (Collégiale Saint-Vincent) en Bois-du-Luc (Musée de la Mine et Développement durable).

De hele ARTour binnen het bestek van één dag afwerken lijkt me een onmogelijke opdracht. Wie alle sites in het project wil bezoeken kan misschien opteren voor een overnachting. Musée du Tourisme in La Louvière kan U ongetwijfeld wegwijs maken (http://www.parcdescanauxetchateaux.be)

*

De titel 

- D'UN TEMPS À L'AUTRE - 
werd afgeleid van de tentoonstelling 
in Centre de la Gravure et de l'image imprimée

(een tentoonstelling die we reeds bespraken op 14 april 2019 in WATERSCHOENEN: zie LINK hierboven)



Straks trekken we naar La Louvière voor een uitgebreid deel van dit project,

maar we starten onze ARTour in 
Musée de Mariemont

(Chaussée de Mariemont, 100)
Parkeren doe je buiten het domein om dan enkele minuten door het park te wandelen.



ARTour... een wandeling in het park... alhoewel...



Hier worden we opgewacht door Alex VERHAEST, die ons reeds jaren geleden in WATERSCHOENEN wist te verrassen met haar subtiel bewegende beelden. In 2012 kwamen we haar tegen in WATOU en in 2015 bij Galerie Dauwens & Beernaert in Brussel, waar we toen het volgende noteerden:


"Alex VERHAEST is met haar bewegende stillevens en portretten prominent en tegelijk bescheiden aanwezig. Zij opereert niet met toeters en bellen, maar levert pure introspectie in haar subtiele video's. We kennen haar nog van WATOU 2012, waar ze in het huisje De Rode Hoed onder andere indruk maakte met haar 'Character Study - Dolores'."

In Mariemont (open van dinsdag tot zondag: 10 - 18) gaat Alex VERHAEST met haar composites de dialoog aan met de eeuwenoude kunstgeschiedenis en met de Dood. In dialoog met principes van de renaissanceschilderkunst ontwikkelt ze met hoogtechnologische technieken inzake fotografie, animatie en computergrafiek haar figuren en stillevens rond het thema van de 'Ars Moriendi' of 'De kunst van het sterven'. 

Herinner u de bevreemdende elementen zoals monsters, vliegende vissen en uitvergrote fauna en flora bij Jeroen Bosch en kijk naar de bewegende mieren, wormen of vlinderachtige insecten bij Alex Verhaest.

In een sobere, uitgekiende opstelling trekt ze zich terug in een donkere, afgesloten hoek van het museum. Toch gaat ze daar tot op het bot van de menselijke ziel. In twee bedrijven, achter evenveel 'gordijntjes' brengt ze de dood en het daarmee gepaard gaande verdriet van de nabestaanden tot leven op de voor haar typische manier.



Hélène
© Alex Verhaest

Haar uitgepuurde personages zijn getraumatiseerd, kijken verward maar intens geconcentreerd. Ze zitten dan ook in weinig benijdenswaardige situaties. De dood is manifest aanwezig.
'De interactieve film Temps mort / Idle Times (2011-2015) stelt een familieportret voor waarin de afwezigheid van de vader (de zelfmoord van de pater familias) enkel voelbaar is in de uitdrukkingen van de verwanten.'

Op het einde wacht u de mogelijkheid tot interactie. Uw telefonische oproep (het nummer krijgt u mee bij de balie) activeert dan een reeks korte monologen tussen de familieleden. Let dan intensief op de tussenkomsten van de verschillende actoren.

De link met het museum ligt in het boek waarmee de tentoonstelling opent en die uit de 'Réserve Précieuse' van Musée Mariemont komt: 'Les douces pensées de la Mort' (Bruxelles, Balthazar Vivien, 1666) van Jean Puget De La Serre.



Jean Puget De La Serre
Les douces pensées de la Mort'



En er is meer van Alex Verhaest... een installatie met een telefoon op de muur (rechts van bovenstaande dubbele glazen deur)  en een witte 'Buste van Grete' in de 'réserve précieuse'. Met een druk op de knop links van de glazen deur kunt u het borstbeeld verlichten.
Deze installatie 'À la folie / To insanity' is een interpretatie van 'De gedaanteverwisseling' of 'De metamorfose' van Kafka via de onmogelijke dialoog van twee minnaars (Georg en Grete), wiens relatie ten einde loopt: "I love you passionately' - "I love you to insanity' - "I love you not" - ...



En nu u toch in Mariemont bent... ook in de bijzonder uitgebreide en perfect gepresenteerde collectie van het museum met o.a. Oosterse, Romeinse, Griekse, ... artefacten wacht u nog een verrassende ontdekkingstocht.

U bent hier nog wel even bezig.



Raoul Warocqué (1870 - 1917)
'vader' van het museum
(Borstbeeld door Godefroid Devreese)







Meer weten over de talrijke activiteiten van dit museum? http://www.musee-mariemont.be



*

Op amper 10 minuten van Musée de Mariemont ligt het dorpsplein van Carnières.
In het Musée Alexandre Louis Martin (open dinsdag en donderdag: 9 - 12 / 12.30 - 16.30 / woensdag: 9 - 12 / zondag: 14 - 18) wacht u nog een heel ander beeldend gesprek tussen de schilderijen van  Alexandre-Louis Martin (1887 - 1954) en de collages van Emelyne DUVAL (°1987). Tegenover de romantische portretten van Alexandre Louis Martin stelt Emelyne DUVAL een en ander op scherp.

Ze heeft zich eerst ondergedompeld in de sfeer van het museum en het werk van Alexandre-Louis Martin om nadien met haar antwoorden op de proppen te komen. In een mix van oude en nieuwe materialen creëert ze haar collages die, in een sfeer van nostalgie en humor klaar zijn om verleden, heden en toekomst te verbinden.





Spijtig genoeg konden we er bij ons bezoek (vrijdag 2 augustus) niet terecht.


Deze combinatie willen we u alvast  meegeven om uw artistieke eetlust nog wat aan te scherpen...

'Les jours se suivent et (ne) se ressemblent (pas)'



Alexandre-Louis Martin, Les joueurs de cartes


Emelyne Duval, Les joueuses de cartes


*

We gaan nu verder naar La Louvière.

Onderweg genieten we op de autoradio van 
Georges Moustaki 'Le temps de vivre' ,

een verademing na al het gemijmer over de dood...

*

Onze eerste stopplaats is Château Gilson (rue de Bouvy, 11), een klassiek kasteel (1912) (open zaterdag en zondag: 14 - 18, maar wij hebben vandaag afspraak met Philippe Franck, directeur van Transcultures en Helga Dejaegher, die mee in het project zit). In de voortuin missen we de imposante fontein-sculptuur van Pol BURY, maar na renovatie zou die hier terugkeren.




Binnen heeft de ploeg van 'Transcultures' (Centre des cultures numériques et sonores) voor een totaal andere benadering van de tijd gezorgd. 
Binnen het thema - D'un temps à l'autre - was het voor deze groep een logische stap naar - d'un media à l'autre -.

Vier kunstenaars werden uitgenodigd om met oude media (het analoge tijdperk) nieuwe installaties te creëren en dat hebben ze elk op hun manier met verve gedaan in MEDIA MEMORIES.

In de centrale hall zorgt Colin PONTHOT voor een kolossale (maar vederlichte) hangende sculptuur van geluidsbandjes uit honderden anonieme cassettes. Met de 'leeskopjes' kan de bezoeker zelf audiosignalen oproepen.



Colin Ponthot, Happy Monster Tapes


In de zaal daarachter vertrekt ook Helga DEJAEGHER van een (versleten) geluidsband, maar zij creëert via video een visueel beeld van de geluidsband, wat resulteert in de illusie van een snel voorbijtrekkend (abstract) landschap. Dit werk maakt deel uit van haar serie 'Paysage magnétique'.

Maïa BLONDEAU geeft de uitgerangeerde toestellen een nieuwe bestemming in haar sculpturale installatie 'Le ghetto de lab'. Met chirugische precisie legt ze de toestellen open om ze van nieuwe organische verbindingen te voorzien.

Begrippen als de relatie tussen mens en machine, recyclage en creatie, de onstopbare evolutie van de technologie,... worden hier behandeld.



Maïa Blondeau, Le ghetto du Lab


Tenslotte is er de installatie 'Mermedia' van VALKIRI. Hij nodigt ons uit om plaats te nemen in de strandstoelen en te genieten van beeld en klank in zijn landschap bevolkt met oud electronisch speelgoed, radio's en andere oude toestellen, een computer uit de oude doos (minitel), een parasol, ... 

Even tot rust komen in deze hectische tijden... mijmerend over hier en nu en of het vroeger al dan niet beter was.

Graag, maar er wacht ons toch nog een wandeling D'UN TEMPS À L'AUTRE.


*

In de straat tegenover het kasteel (rue des Amours, 10) vinden we het 'Centre de la Gravure et de l'image imprimée' (open van dinsdag tot zondag: 10 - 18), waar een uitzonderlijke, ruime, internationale collectie grafische kunst bewaard wordt (13.500 werken van zowat 1650 kunstenaars) en die zich in de loop der jaren eveneens een stevige reputatie opgebouwd heeft met haar tentoonstellingsbeleid en ateliers voor alle leeftijdscategorieën.

Verschillende tentoonstellingen hebben we in WATERSCHOENEN besproken: 

* De la pierre à l'écran: atelier Franck Bordas *

* Luc Tuymans: Suspended (25 jaar grafisch werk) *

* Pierre Alechinsky: Les Palimpsestes *


Pierre Alechinsky, Mort d'un ressort, 1990
Estampage & acrylique


* Atelier Michael Woolworth *


Nu loopt daar de reeds vermelde tentoonstelling 'Bientôt déjà hier' met als uitgangspunt 50 zelfportretten van Roman OPALKA, gemaakt tussen 1965 en zijn dood in 2011.  De bespreking in WATERSCHOENEN zal u zeker een eind op weg helpen, maar een bezoek is een absolute must.

Ik ga toch even kijken of alles er nog hangt zoals enkele maanden geleden.

 


Roman Opalka



Bientôt déjà hier



*

Onze volgende halte ligt slechts even verder om de hoek.

'Maison du Tourisme des Canaux et Chateaux'
(place Jules Mansart, 21)

Via de trap (de lift laat het vandaag afweten) worden we begeleid naar de tweede verdieping, waar we vergast worden op een uitgepuurde, museale presentatie van Marco DE SANCTIS.

Met slechts 4 werken zet hij de ruimte naar zijn hand.





De kunstenaar put uit de (soms verre) kunstgeschiedenis en eigent zich een aantal artefacten toe die hij dan op zijn beurt opnieuw maakt en aan de huidige en toekomstige tijd toevoegt. Marco DE SANCTIS speelt daardoor een meervoudige rol als archivaris, archeoloog, kunsthistoricus en kunstenaar.
Hij zoekt zijn inspiratie bijvoorbeeld in de antieke beeldhouwkunst of de graveerkunst uit de 18e eeuw.

De gegraveerde blauwe steen meteen links tegen de muur bevat een detail uit een gravure van G. B. PIRANESE (To share #15, 2016, 140x120 cm).

De gipsen vleugel op de vloer is een detail op ware grootte, gemodelleerd naar de linker vleugel van de 'Nikè van Samotrake' uit het Louvre. 


Marco De Sanctis
Neo-archéologie, 2017, 125x40x80 cm
gips



*

MiLL
(Musée Ianchelevici)
(Pace communale 21)
(ma - vr: 11 - 17 / za - zo: 14 - 18)




MiLL

Jaren geleden waren we met 'WATERSCHOENEN' al eens op bezoek in 'Musée Ianchelevici' ( toen gekoppeld aan 'Centre Daily-Bul & Co' net om de hoek en 'Centre de la Gravure').

Idel IANCHELEVICI (1909-1994), geboren in Roemenië, kwam als twintigjarige studeren in de Luikse academie en verwierf in 1945 de Belgische nationaliteit. In 1950 verhuisde hij naar Frankrijk, waar hij tot zijn dood bleef wonen.





Tussen de klassieke beeldhouwwerken van Ianchelevici heeft Laurent QUILLET naar aanleiding van ARTour een aantal videowerken geplaatst.

Hij zal het mij hopelijk niet kwalijk nemen als ik hem een huis-, tuin- en keukenkunstenaar noem. Ik zeg dat met name niet geringschattend, maar vanuit de vaststelling dat hij zijn werk maakt vanuit het dagdagelijkse, de omgang met familie, het 'banale' bestaan,...
Het dagdagelijkse wordt bij Quillet pure poëzie.

Op ACTV maakt hij zelf een en ander duidelijk:




Péplum


*

Enkele tientallen meters verder ligt

Centre Dail-Bul & Co
(rue de la Loi 14)




In het kader van ARTour loopt hier de tentoonstelling 'Les Belges Images' van het Zwitsers collectief 'Plonk & Replonk', die met hun prenten en taalkundige ingrepen geheel in de geest van de Daily Bul zitten. Deze presentatie mag u geenszins missen.

Daily-Bul, dat is 'la folie (dés)organisée', maar ook bittere ernst in al zijn gekheid.



Aan de basis van dit Centrum ligt de 'Daily Bul' gedachte die door Pol BURY en André BALTHAZAR in 1955 in het leven geroepen werd. Een precieze omschrijving van 'Daily Bul' is moeilijk te geven, temeer daar de stichters zelf het hadden over...'per definitie ondefineerbaar'. Laten we het houden bij artistieke, maatschappelijke, desoriënterende,... ingrepen via taal en beeld.

Maar 'what you see is not always what you get', want Marcel HAVRENNE stelde het zelfs zo: "De Bul-gedachte is niet altijd wat men denkt dat ze is. Ze is in bepaalde gevallen zelfs het tegengestelde."



Kijk nu, in Maison du Tourisme moesten we 
daarstraks met de trap omdat de lift het niet deed...
Plonk & Replonk heeft de geest van Daily Bul
perfect begrepen.


© Plonk & Replonk


Daily Bul kreeg in de loop der jaren de medewerking van zowat achthonderd kunstenaars, dichters, filosofen, waaronder Alechinsky (het logo van de slak is overigens van hem), Arman, Bury, Calder, Christo, Roel D'Haese, Folon, Mariën, Miro, Paik, Tapiès,...

Enkele Bul-gedachten kunnen misschien toch een idee geven van de toon tussen ernst en luim, gevoed door een milde anarchie.

"En avant, y a pas d'avance!" 

(Pierre Alechinsky)




"Quoi que vous fassiez, vous êtes ridicule." 

(André François)

"Il ne s'agit pas de gouverner et moins encore de l'être." 

(Marcel Havrenne)





© Plonk & Replonk



© Plonk & Replonk



© Plonk & Replonk



*

Zoals gevreesd moesten we hier afhaken.
De resterende sites laten we u graag zelf ontdekken.
Toch nog deze tips voor u op stap gaat...

BINCHE
(rue Saint-Moustier 10)
Musée International du Carnaval et du Masque
(ma - vr: 9.30 - 17 / za - zo: 10.30 - 17)

Een ontmoeting tussen de werken van het kunstenaarsduo 'Benoit + Bo' en de collecties van het museum in verband met Chinese rituelen brengt traditie en evolutie, verleden en heden met elkaar in contact




*

HOUDENG - AIMERIES
(rue Saint-Patrice 2b)
BOIS-DU-LUC
Musée de la Mine et du Développement Durable
(ma - vr: 10 - 17 / za - zo: 10 - 18)

Maëlle DUFOUR zoekt zich met haar sculpturale installaties een plek in de geschiedenis en de nasleep van de mijnbouw op deze plek.

© Maëlle Dufour


Jean-Philippe TROMME presenteert zijn bronzen herbarium: 'Le jardin de mon père'

Stéphanie ROLAND verzamelt en creëert afbeeldingen met als rode draad 'De voorstelling van de toekomst'. De afbeeldingen worden bewerkt en afgedrukt op stukken Carrara marmer uit een afgebroken huis. 'Eon' is een archeologische installatie waar verleden, heden en toekomst elkaar ontmoeten.

In 'MIGR'ACTIONS' bespreken verschillende kunstenaars de oorzaken van migratie en de toekomstige belangen, een actueel onderwerp dat ook in de geschiedenis van deze streek op meer regionaal vlak een belangrijk gegeven is. Let maar eens op de talrijke Vlaamse namen die je hier zit opduiken.



*


SOIGNIES
(Grand-Place)
COLLÉGIALE SAINT-VINCENT
(za - zo: 14 - 18)

De Heilige Graal, de kelk als bron van mysterie en devotie in het christelijk geloof: bloed, wijn en brood in de H. Communie.

Etienne COLAS, Pierre Jean FOULON en Philippe DUBIT nemen u in beeld en woord mee in deze 'bovenaardse' wereld.




Étienne Colas
CRUOR ou Le grand verre Graal


ACTV (Antenne Centre Television)
maakte de volgende, verhelderende bijdrage:

https://www.antennecentre.tv/article/artour-la-quete-du-graal-st-vincent-soignies


Voor alle informatie over het hele project:


artour.be



© Art Spotter / Waterschoenen


Geen opmerkingen: