"Pierre Alechinsky est un amoureux du papier. De tous les papiers. Vierges ou usagés, neufs ou défraîchis, précieux ou ordinaires."
Na recente overzichtstentoonstellingen in Le Cateau Cambrésis (Musée Matisse) (Frankrijk) en Amstelveen (Cobramuseum) (Nederland) is het nu de beurt aan CENTRE DE LA GRAVURE in La Louvière om Pierre ALECHINSKY met 'LES PALIMPSESTES' uitgebreid te belichten in de aanloop naar zijn negentigste verjaardag.
Tien jaar geleden wezen we U in een eerste artikel (Alechinsky, een introductie) in onze toen nog piepjonge kunstblog WATERSCHOENEN op de tentoonstelling in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten te Brussel naar aanleiding van zijn tachtigste verjaardag.
Op 19 oktober 2017 wordt hij 90 jaar. De huidige tentoonstelling loopt tot 5 november.
Pierre Alechinsky werd geboren in Brussel, maar woont al sinds 1951 in (de buurt van) Parijs. Een opleiding typografie en boekillustratie in La Cambre wees wellicht niet meteen in de richting van een schilderkunstige carrière. Alechinsky kwam echter al heel vroeg met andere kunstenaars in contact. In 1947 werd hij lid van de groep Jeune Peinture Belge. In 1948 verbleef hij voor het eerst in Parijs. In 1949 richtte hij in Brussel de 'Ateliers du Marais' op, samen met o.a. Reinhoud D'Haese.
In die periode ontmoette hij ook Christian Dotremont, die in november 1948 samen met Asger Jorn, Karel Appel, Constant Nieuwenhuys, Corneille en Joseph Noiret in Parijs de COBRAbeweging opgericht had. Alechinsky sloot in 1949 aan bij de groep en kreeg meteen zicht op de spontane beeldtaal van zijn collega's.
Hoewel het Cobraverhaal als groep in 1951 stopgezet werd (Alechinsky organiseerde overigens de laatste tentoonstelling in Luik) bleef de bevrijdende lijnvoering voor Alechinsky zijn verdere werk beheersen.
Tot vandaag heeft hij als een artistieke 'werkmier' een enorm oeuvre uitgebouwd.
Pierre Alechinsky, En avant, y a pas d'avance, 1975
In 1975 maakte hij bovenstaand ontwerp: 'EN AVANT, Y A PAS D'AVANCE', wat zoveel betekent als 'IL FAUT Y ALLER' of 'LATEN WE ERVOOR GAAN'. Die instelling mag wellicht voor zijn verdere carrière zijn 'lijfspreuk' genoemd worden.
*
Verdeeld over de drie verdiepingen van het 'Centre de la Gravure' brengt deze tentoonstelling zowat 300 werken bij elkaar: schilderijen, tekeningen, grafiek (lithografie / ets), boeken met als bindend thema: 'les palimpsestes'.
In de oorspronkelijke betekenis verwijst een 'palimpsest' naar een hergebruikt perkament. In ruimere zin wordt de term gebruikt voor elk document dat als basis voor een nieuwe tekst of tekening dient.
Precies in die ruimere betekenis heeft Pierre Alechinsky zich al meer dan 60 jaar als een gepassioneerd verzamelaar en gebruiker van dergelijke documenten getoond. Hij verzamelt en gebruikt handgeschreven brieven, zakelijke brieven met hoofding, facturen, oude geografische kaarten en stadsplannen,...
Reeds in 1948 gebruikte hij kaartmateriaal voor zijn collage 'La Marche'.
Pierre Alechinsky, Passerelle, 1986 (rechts)
In de eerste zaal op het gelijkvloers worden we meteen opgenomen in de wereld van de 'estampages' of afdrukken van riooldeksels (of 'mangaten') die Alechinsky in de straten van Arles, Brussel, Luik, New York, Peking, Rome of Salzburg) op flinterdun Chinees papier ging maken om dat nadien via 'marouflage' op doek over te brengen.
Dikwijls werkt hij met een centrale voorstelling, omgeven door opmerkingen in de marge.
Zelfs een kapotte bedspiraal kan als 'estampage' het middelpunt van een schilderij worden. Ga maar op zoek naar 'Mort d'un ressort' (1990) en let ook op de omschrijving op het tekstbordje: 'ressort de lit matrimonial trouvé écrasé sur un chemin de Provence'...
Klavecimbel, 1986 (in samenwerking met Jiri Kolar)
collages P.A.: inkt, acrylverf en afdrukken op Chinees papier
Clavecimbel uit Atelier Reinhard von Nagel, Paris, 1985
gemaakt naar een origineel van Blancet uit 1730
Toen de eigenaar van het klavecimbel hem vroeg om het instrument te beschilderen en informeerde naar de mogelijke vergoeding voor deze ingreep, vroeg de kunstenaar op zijn beurt naar de prijs van het instrument, dat hij vervolgens kocht en sindsdien in zijn eigen collectie bewaart.
Pierre Alechinsky, Conséquences, 1988-1991
acrylique avec estampages
(detail met het hoofd van de kunstenaar)
*
De eerste verdieping is het terrein van 'Ecritures, manuscrits et imprimés'.
Brieven, drukwerken, geïllustreerde boeken... voor Alechinsky heeft elk stukje bedrukt of beschreven papier een toegevoegde waarde, waarmee hij in dialoog gaat door ze met zijn eigen gestuele en dikwijls bijzonder kleurrijke tekentaal aan te vullen.
Hij laat zich in de keuze van zijn bladen ook leiden door de kleine of grote geschiedenis van de verhalen of verwijzingen die ze bevatten.
Pierre Alechinsky, Monseigneur, 1978
aquarelle sur pli postal de 1832
*
Op de tweede verdieping verkennen we de door Alechinsky getransformeerde wereld van de 'Cartes de géographie et plans de ville'.
Hier beginnen we bij zijn reeds vernoemd vroeg werkje: 'La Marche' (1948), een collage met stukjes uit een militaire kaart van de 17de eeuw.
Op de achterwand daarvan hangt overigens de eveneens op militaire kaarten gedrukte serie van 7 etsen 'Sur l'écorce' (1989).
Maar er is uiteraard meer!
Er wacht U een stevige ontdekkingstocht ...
Misschien wil U nog een stukje Alechinsky mee naar huis nemen. Dat kan in de vorm van de catalogus. Maar U krijgt ook de mogelijkheid één of meer grafische werken van de kunstenaar te verwerven.
In juli en augustus kunt U aansluiten bij de rondleidingen die op donderdag tussen 12.30 en 13.30 voorzien zijn. Maar hou ook de WEBSITE en de FACEBOOKPAGINA in het oog voor alle nieuws en nevenactiviteiten.
Pierre Alechinsky
'Les Palimpsestes'
in
Centre de la Gravure et de l'image imprimée
10, rue des Amours
7100 La Louvière
van 3 juni tot 5 november 2017
dinsdag t.e.m. zondag
10 tot 18 uur
© Art Spotter / Waterschoenen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten