Zoeken in deze blog

dinsdag 20 oktober 2009

Klaus Scherübel brengt Stéphane Mallarmé en Jack Torrence naar het SMAK

De van oorsprong Oostenrijkse, maar in Canada (Montréal) wonende conceptuele kunstenaar Klaus Scherübel (°1968) toont zich al geruime tijd als artistiek-testamentaire uitvoerder van een wonderlijk 'literair' project dat door de Franse dichter Stéphane Mallarmé (1842-1898) bedacht werd: 'Le Livre'.

Mallarmé, tijdgenoot van Eduard Manet, Emile Zola, Oscar Wilde,... is zeker bekend van zijn werk 'L'après-midi d'un faune' en misschien meer nog door de muzikale uitvoering die Claude Debussy er in 1894 aan gaf.
Maar 'Le Livre' was dus zijn mythisch-utopisch project. Mallarmé zag dit boek als 'een extreem flexibele structuur die niets minder zou bevatten dan alle bestaande verhoudingen tussen alles wat bestaat' en waarin bovendien de subjectiviteit van de auteur volledig uitgeschakeld zou zijn.
(Het lijkt zowaar een geïdealiseerd wereldwijd web 'avant la lettre'...)
Mallarmé voorzag een uitgave van exact 480.000 exemplaren, maar het project werd nooit gefinaliseerd.
Scherübel nam de draad op waar Mallarmé hem liet liggen.
In de voor de gelegenheid 'Blauwe Zaal' in het SMAK wordt nu het al even blauwe prototype van de Nederlandstalige versie voorgesteld: 'Het Boek' als idee, vorm, omhulsel.
Ook de reeds vroeger gerealiseerde versies worden hier gepresenteerd: Duits (2001), Engels (2003), Frans (2005).
De blauwe muren dienen als achtergrond voor een zoektocht in tekst en beeld naar de oorsprong en de inhoud van dit 'onbestaande' boek.
*
Een tweede installatie richt zich op het 'literaire werk' van Jack Torrence: 'All work and no play'.
En daarmee zitten we natuurlijk volop in 'The Shining', het boek van Stephen King en de gelijknamige verfilming door Stanley Kubrick. Een magistrale Jack Nicholson speelt daar de rol van Jack Torrence die als schrijver het 'verhaal' in het verhaal schrijft.
'All work and no play makes Jack a dull boy' in een eindeloze herhaling... (maar met aandacht voor een visuele afwisseling).
Ook hier gebruikt Scherübel in feite het begrip 'boek' als uitgangspunt en resultaat, al blijft hier het inhoudelijk (visueel) aspect een grote rol spelen. Net zoals bij Mallarmé, neemt de kunstenaar de draad op waar hij in het boek/de film is blijven liggen en zet hij verdere stappen.
*
De sleutelscène uit de film/het boek waarin de vrouw van Jack Torrence het 'manuscript' ontdekt:
*
Tot 6 december
in het SMAK - Citadelpark - 9000 GENT
van 10 tot 18 uur - maandag gesloten


Geen opmerkingen: