Biënnale van de schilderkunst: HET SUBLIEME VOORBIJ

In 2008 organiseerden de musea 'Dhondt-Dhaenens' uit Deurle en het 'Raveelmuseum' uit Machelen-Zulte samen een eerste biënnale van de schilderkunst. Met als thema 'Het genot van het kijken' wilden ze toen 'verf doen zien, ruiken en voelen in schilderijen van de voorbije 100 jaar (1917 tot 2008)'.

In de tweede uitgave is 'SUBLIEM' het kernwoord.

SUBLIEM = bewonderenswaardig / schitterend / fantastisch / goddelijk / briljant / majestueus ... en zo kunnen we nog wel even doorgaan met mogelijke verklaringen, benaderingen of synoniemen.

De drang naar het sublieme, de ultieme schoonheid is in wezen één van de doelstellingen van de kunst, maar wordt door elke kunstenaar en in elk tijdsgewricht op verschillende wijze ingevuld.

Het uitgangspunt van deze tweede editie van de 'Biënnale van de Schilderkunst' is precies de benadering of zelfs overtreffing van dat sublieme: HET SUBLIEME VOORBIJ.

De beide musea gaan uit van hetzelfde thema, maar zorgen vanuit een eigen benadering voor een eigen sfeer.

In het Museum Dhondt-Dhaenens (MDD) wordt, vertrekkend bij twee schilders uit de eigen collectie (Gustave Van de Woestijne en Hippolyte Daeye) gestreefd naar een confrontatie tussen het werk van een tiental kunstenaars. Verdeeld over twee grote zalen en een kleine tussenruimte zorgt dat bijwijlen voor 'sublieme' resultaten.

Er ontstaan schitterende dialogen, waarbij je als toeschouwer zelf 'go-between' moet spelen om de wisselwerking voor jezelf duidelijk te maken.

Wanneer je voor de grote 'Star Paintings' van Ugo RONDINONE staat, besef je uiteraard nog niet dat aan de andere kant van het museum Thierry DE CORDIER met zijn zwarte 'Nada' schilderijen op je wacht. Je wordt uiteindelijk over en weer gestuurd van de oneindige sterrenhemels naar het grote 'zwarte' niets!

Het sterrenuniversum van Rondinone wordt in de grote, open zaal geflankeerd door portretten van Gustave VAN DE WOESTIJNE enerzijds (reeds door het leven getekende of getourmenteerde figuren) en de rustgevende (maar zeer gevoelige), meestal kinderportretten van Hippolyte DAEYE.

Natuurlijk is hier ook Dan VAN SEVEREN met zijn pure, minimale, 'sacrale' denkoefeningen.

Aan de overkant krijgt ook het werk van De Cordier gezelschap, maar dan wel in aanvankelijk aan het oog onttrokken compartimenten. Links ontdek je fris aandoend werk van Ilse D'HOLLANDER, flink verwarrend als je weet dat ze in 1997 (amper 29) een einde aan haar leven maakte. Rechts komt opnieuw VAN DE WOESTIJNE in beeld, als mysticus, als eeuwige geloofstwijfelaar.

Verder in deze zaal met de binnentuin maken vooral de 'Theatrini' van Lucio FONTANA grote indruk, wellicht mede door de manier waarop ze hier tegenover de ramen van de binnentuin gepresenteerd zijn. Zijn 'Tagli' (gekerfde doeken) in de tussenruimte bij de ontvangstbalie hebben misschien een groter kunsthistorisch gehalte, maar kunnen me hier niet echt overtuigen.

Vreemd genoeg doet dat ene kleine werkje van Gerhard RICHTER dat wel. (Is dat precies hier opgehangen als 'tussenpunt' voor De Cordier en Rondinone?)

Tussen de vele beladen en 'sacrale' werken houdt Christopher WOOL ons toch met beide voeten op de grond met zijn woordschilderij: 'And if you can't take a joke, you can get the fuck out of my house'.

*

Dan maar naar het Raveelmuseum in Machelen-Zulte...

Hier wordt voor deze tentoonstelling de nadruk gelegd op het formele karakter van het medium schilderen en meer bepaald op de 'economie van de middelen'. Hoe bereik je als kunstenaar met een 'minimum aan materie, kleur, compositie,...' een zo efficiënt mogelijk resultaat?

Uiteraard wordt het werk van RAVEEL doorheen deze tentoonstelling meermaals geconfronteerd met werk van anderen. De tentoonstelling start overigens tegenover de ontvangstbalie bij het grote werk 'Een gebeuren in het groen van mijn poort'. Dan gaat het meteen rechts de trap op en komen we in een opeenvolging van kamers en kamertjes om uiteindelijk weer op het startpunt te belanden.

Het parcours leidt ons langs intieme en soms onverwachte ensembles van kunstwerken, meestal in een gefilterd daglicht.

In tegenstelling tot bij MDD, waar slechts tien kunstenaars vrij uitgebreide ensembles tonen, zijn hier bijna drie maal zo veel kunstenaars vertegenwoordigd.

Door de confrontatie in de kleine kamers is de onmiddellijke interactie of compliciteit onvermijdelijk.

Meteen in de eerste zaal is het al flink 'prijs': de minimale 'Verloren ruimte' van Guy MEES, naast o.a. Robert MANGOLD en Koen VAN DEN BROEK.

Dat Karel DIERICKX op een bepaald ogenblik geconfronteerd wordt met een tekening van Giorgio MORANDI is uiteraard geen toeval. Dierickx is overigens een groot bewonderaar van deze 'meester van het sobere stilleven'.

Maar ook het landschap wordt diverse malen geëxploreerd. Soms duikt Jean BRUSSELMANS op met zijn heel eigen invulling. Een heel bijzondere combinatie wordt gerealiseerd in een heel klein kamertje van de voormalige pastorie, wanneer Albijn VAN DEN ABEELE (de 'vader' van de Eerste Latemse School), Valerius DE SAEDELEER en Roger RAVEEL met elkaar in dialoog gaan. De onverwachte aanwezigheid van het kleine schilderij 'Big Bang' van Tom JOORIS zorgt mee voor vuurwerk in deze ontmoeting.

Maar achter elke hoek loert hier wel een onvoorziene 'schilderkunstige' ervaring.
Soms is de term schilderkunst zelfs zeer ruim te interpreteren. Wat doe je bijvoorbeeld met (het overigens sublieme) 'Sky blue', een lichtschilderij van Ann Veronica JANSSENS vlakbij de trap in de pastorie of het werk van Jan SCHOONHOVEN (mede-oprichter van de NUL-groep), die duidelijk kiest voor een derde dimensie, maar met een absolute beperking van de middelen (karton, papier, witte muurverf)?

Het weerzien met dit werk van Jan Schoonhoven was me trouwens de uitstap al waard.

Zoals we reeds in het begin stelden: zoveel kunstenaars, zoveel benaderingen!

We laten U verder op ontdekkingstocht gaan en U zal met ons vaststellen dat de al dikwijls doodverklaarde schilderkunst springlevend en ontzaglijk divers is.

De tentoonstelling loopt nog tot 19 september 2010 in twee Oostvlaamse musea:

MUSEUM DHONDT-DHAENENS

Museumlaan 14

9831 DEURLE

di - zo: 10 - 17 uur

en

ROGER RAVEELMUSEUM

Gildestraat 2-8

9870 MACHELEN-ZULTE

di - zo: 11 - 17 uur

www.museumdd.be

www.rogerraveelmuseum.be

XANADU ! , een tentoonstelling samengesteld door Hans Theys in het SMAK

In 1999 en begin 2000 maakte ik een rondrit op zoek naar Belgische musea met een collectie moderne en hedendaagse kunst. Het werd uiteindelijk een tocht langs zowat 50 verschillende adressen van de kust tot de Ardennen, die me een schat aan informatie en prettige ontdekkingen opleverde.

De musea beschikten meestal nog niet over uitgebreide websites en enig zicht op de (uiteraard onvolledig tentoongestelde) collecties kreeg je pas ter plekke en via catalogi (voor zover beschikbaar).

Als ik daar nu op terug kijk, lijkt het alsof sommige instellingen sindsdien van de prehistorie naar de 21e eeuw gegaan zijn, terwijl andere hun rustige 'winterslaap' verderzetten.

Sommige zijn intussen verdwenen door fusie met andere (Mu.ZEE) en nog andere ontstonden pas later (MAC's).

Misschien is die museale ronde van België aan een actualisering toe!

Ook het nieuwe SMAK lag met zijn openingstentoonstelling in 1999 uiteraard op mijn weg. Natuurlijk had ik het museum al vroeger bezocht en kende ik de dynamiek in de veel te beperkte ruimte met veel te beperkte middelen in de gebouwen van het Museum voor Schone Kunsten.

Ik zal me ook steeds de 'aeromodeller' van Panamarenko herinneren in de zuilenzaal daar...

Dank zij de niet aflatende inzet van de 'Vereniging voor het Museum van Hedendaagse Kunst' met Karel Geirlandt als voorganger en vanaf 1975 in samenspraak met Jan Hoet, was intussen een indrukwekkende collectie opgebouwd.

Nieuw werk van Dirk Braeckman

Precies vanuit die collectie mocht criticus en curator Hans THEYS onlangs aan de slag om een zomer lang 'zijn XANADU-kunstpaleis te bouwen. Voor het eerst in de geschiedenis van het museum kan iemand van buitenaf een tentoongestelde visie op de collectie samenstellen.

Vanuit een enorme gedrevenheid en een intense samenwerking met kunstenaars, intimi van het SMAK (Dirk PAUWELS noemt hij onomwonden de beste tentoonstellingsbouwer van Vlaanderen), maar ook mede dankzij de jeugdige, frisse kijk van Tamara VAN SAN (waarvan ook enkele werken in deze tentoonstelling) is hij erin geslaagd een consistente, doch 'ingehouden' tentoonstelling te bouwen.

Dat 'ingehoudene' uit zich op verschillende manieren. Ten eerste moet je de 'lijst van mogelijk tentoongestelde werken' in het gele Xanadukrantje maar eens vergelijken met wat er echt te zien is. Neem bijvoorbeeld de zaal van Thierry DE CORDIER. Uiteindelijk werd gekozen voor een sobere opstelling met 'Gargantua' in het midden en een beperkte reeks tekeningen. Dit zegt meer over de teruggetrokkenheid van deze kunstenaar en zijn oeuvre dan een ruimte waar te veel getoond wordt. Natuurlijk had ik graag 'De Bewaker van onze Groententuin' nog eens gezien (met de onuitwisbare tekst: "Je n'ai absolument rien à voir avec le XXème siècle"). Gelukkig hoef ik mijn ogen maar te sluiten om hem in al zijn 'glorie' te zien verschijnen.

Ten tweede is er het enerzijds intieme karakter van de 'geïndividualiseerde' zalen en tegelijk het openen van de ruimte door bijvoorbeeld het verwijderen van een muur in de rechter vleugel. In het centrale gedeelte zijn twee 'donkere' kamers gecreëerd: die vooraan als projectieruimte voor David CLAERBOUT en die achteraan voor de foto's van Dirk BRAECKMAN.

Daartussen loopt een open, laterale as van helemaal links bij Bruce NAUMAN tot rechts bij Bernd LOHAUS.

In het midden hangen de 'Six Open Plywood Boxes Dividing a Wall into Sevenths' van Donald JUDD (als ik me niet vergis) weer op de plaats waar ze tijdens de openingstentoonstelling van 1999 hingen. Nu echter kijkt dit symbool van de minimalistische 'beeldhouwkunst' uit op het werk van Luc DELEU en zijn TOP OFFICE. Allebei bezinnen ze zich over de ruimte binnen en tussen de architecturale/sculpturale objecten.

Panamarenko ontmoet Broodthaers

Maar laten we toch even terugkeren naar het uitgangspunt van de hele tentoonstelling. Hans THEYS kon met kunstenaars en hun werken uit de SMAK-collectie een tentoonstelling samenstellen. Elke kunstenaar is uitgekozen op basis van een persoonlijke 'bewondering' van zijn/haar werk en/of een reeds jarenlange samenwerking. De curator houdt van kunstenaars die blijven nadenken over hetzelfde thema. Om de evolutie van bepaalde kunstenaars duidelijker te maken werd, naast de collectie van het SMAK, ook geput uit werken van de kunstenaars zelf. In het kader van het streven naar een grote Belgische collectie hedendaagse beeldende kunst (en bij gebrek aan sommige representatieve werken in de SMAK-collectie) werden ook de collecties van bijvoorbeeld M HKA en Mu.ZEE aangesproken.

De idee van deze 'Grote Belgische Collectie Hedendaagse Beeldende Kunst' is niet zomaar een waanbeeld, maar veeleer een noodzakelijke ingreep om de huidige versnippering van werken en middelen een halt toe te roepen. Of het ooit zover komt, zal de tijd uitwijzen.

(Misschien zijn dromen enkel bedrog als je 's morgens niet opstaat...)

Panamarenko in dialoog...

Uiteindelijk moeten we nu maar eens echt gaan kijken naar de ingetogen, maar intens liefdevol samengestelde tentoonstelling.

Links van de balie worden we welkom geheten door PANAMARENKO en Luc DELEU.

'Bernouilli', genoemd naar een Franse wiskundige, is een 'vliegtoestel', in 1995 gemaakt naar een ontwerp uit 1975: een platform gaat de lucht in, aangedreven door twee schroeven in een beschermende, rode kooi. De grote, witte ballonnen moeten voor opvang zorgen indien het mis gaat...

In de muur op de hoek is 'De laatste steen van België'(1979) van Luc Deleu ( een protest tegen 'het verwarren van het neerzetten van gebouwen met architectuur' ), nu eindelijk ingemetseld, waardoor de toenmalige stelling definitief bezegeld is.

Op het einde van de lange gang, hoog boven de trap, hangt een gigantische foto van Dirk BRAECKMAN, hoewel je dat aanvankelijk niet kan vermoeden. Je denkt in eerste instantie aan een tekening of een grafisch werk (ik legde zelfs even de link met werk van Marcel Berlanger).

Deze foto van Dirk Braeckman is gemaakt volgens een voor hem totaal nieuw procédé en hangt in feite samen met een overstap naar digitale fotografie. De foto hier is een avant-première voor een tentoonstelling later dit jaar.

U kunt nu meteen de linkerkant bezoeken met de grote zaal van PANAMARENKO in confrontatie met Marcel BROODTHAERS en Joseph BEUYS, waar ook Tamara VAN SAN voor enkele kleurrijke, vormelijk nieuwe toetsen zorgt en Bruce NAUMAN met zijn hangende sculptuur 'Untitled (Four Small Animals)', het lievelingswerk van Panamarenko in de collectie van het SMAK, zorgt voor een 'ondraaglijke lichtheid' tegenover de veelheid aan samenlevende objecten op de grote, lage sokkel.

Tamara van San kleurt de wereld rood...


Nadien moet U in de achterzaal onverwijld naar Raoul DE KEYSER, door wiens werk Hans Theys het meest van al ontroerd wordt. De werken die hij hier samengebracht heeft, tonen in een relatief korte curve de evolutie vanaf de 'pseudorealistische' tuinslang tot het voetbalveld met de twee strepen en het uitgespaarde doel.

Stap binnen in de donkere kamer van Koen THEYS en laat U overrompelen door zijn wereld...



Raoul De Keyser vóór de accrochage...


Achteraan in de middenbeuk gaan we naar Dirk BRAECKMAN. Maar eerst wordt de spanning (letterlijk) opgebouwd met de 'Torsione' van Giovanni ANSELMO, links geflankeerd door een schitterende foto van Dirk Braeckman (nog eentje met een zwarte lijst).
In het duistere Braeckmanzaaltje zelf is geopteerd voor een onvoorstelbare 'to the point' ophanging: geen beeld te veel of te weinig, maar de 'iconen' zijn er!



De 'oude' Braeckman...


Op naar de rechtervleugel... waar de middenzaal dubbel zo groot geworden is en het bezoekersgedrum (bij de voorheen kleine doorgangen) tot het verleden behoort.
Hier wordt het beeld in hoofdzaak bepaald door Bernd LOHAUS met zijn sobere houten werken en de touwen, zoals 'Grosse Korde' uit 1968.
Hij krijgt het gezelschap van Ann Veronica JANNSENS met o.a. 'Corps noir', een zwarte halve bol in plexiglas, die in zijn eenvoudige vormgeving wonderwel past bij EN contrasteert met het werk van Lohaus en de wondermooie 'Sculpture de Socle/Zuil' van Didier VERMEIREN, waarmee hij de klassieke geschiedenis van de beeldhouwkunst ter discussie stelt.



Ontmoeting tussen Lohaus en Vermeiren


Nu rest nog aan de voorkant het zaaltje met de 'Wirtschaftswerte' van Joseph BEUYS. Het lijkt alweer een tijd geleden dat we deze installatie nog eens in volle glorie te zien kregen. De combinatie van de simpele DDR-winkelwaar met de klassieke kunst als achtergrond behoudt (en versterkt) zijn maatschappelijke, artistieke en historische waarde.

Het zaaltje ernaast biedt een overzicht van de wereld van Walter SWENNEN. Deze filosoof van het 'eenvoudige' beeld en een oude bekende van Hans Theys, heeft zelf meegbouwd aan deze accrochage.



'Witschaftswerte' van Joseph Beuys


Maar nog bent U niet klaar. Aan de overkant van de Lohauszaal wacht U links nog de duistere, stille wereld van Thierry DE CORDIER, die we U eerder al beschreven.

Zijn buurman, Peter BUGGENHOUT toont slechts één werk uit de collectie van het SMAK: 'The Blind leading the Blind...'. Buggenhout, van oorsprong schilder, ontpopt zich hier als een materie-beeldhouwer, met een soort omgekeerde groeivorm die lijkt te suggereren: Tot stof zult gij wederkeren! De analogie met het beeld van zijn buurman is onmiskenbaar...

Uiteindelijk moet U nog langs bij David CLAERBOUT, die hier voor een uitzonderlijke, viervoudige projectie zorgt, waarin uiteindelijk het LICHT de hoofdrol speelt.

Breng tot slot ook een groet aan 'Ein Deutscher Soldat' van Johan DE WILDE, een esthetische precisiewerker.


Peter Buggenhout

Voor de rest wil ik nogmaals verwijzen naar de teksten van Hans Theys zelf in het gele XANADU-krantje bij de tentoonstelling. Niemand kan beter dan hijzelf het waarom en hoe verwoorden van de kunstenaars en de werken waarvoor gekozen werd.

Zelf zag ik de tentoonstelling daags voor de vernissage, toen bepaalde zalen nog een puinhoop leken, maar in het hoofd van de curator reeds vaste vorm aangenomen hadden. Toen ik ze op de openingsavond terugzag, begreep ik nog beter zijn doordachte gedrevenheid.

U kunt gaan kijken tot 3 oktober 2010
in het SMAK
Citadelpark
900 GENT

elke dag van 10 tot 18 uur
behalve op maandag

www.smak.be
www.hanstheys.be

FAKE ! : zomertentoonstelling hedendaagse kunst in AALST

De zomertentoonstelling 'FAKE !' met actuele beeldende kunst sluit aan bij het thema 'FAKE ?' van de Ergoeddag eerder dit jaar. Waar toen vragen gesteld werden over de echtheid van een aantal historische gegevens, exploreren de kunstenaars hier en nu de (soms bijzonder broze) grenzen tussen schijn en werkelijkheid, tussen 'echt' en 'namaak'.

Een tentoonstelling met werk van 35 kunstenaars uit hoofdzakelijk België, Nederland en Frankrijk levert evenveel individuele benaderingen van het thema op. Toch dienen zich uiteraard een aantal tendenzen aan.

Het ironische aspect, vanuit een kritische achtergrond, is een belangrijke factor. Ook het speelse element is in nogal wat werken aanwezig. Het kunsthistorisch besef is nooit ver weg. Bovendien is de overkoepelende, hoge artistiek-technische kwaliteit van deze werken misschien wel het belangrijkste pluspunt.

Jan DE NYS, curator namens de stad Aalst is met deze tentoonstelling uiteraard niet aan zijn proefstuk toe. Als medewerker voor Hedendaagse Kunst heeft hij voor de stad in het verleden een hele reeks tentoonstellingen, waaronder de Papierbiënnales georganiseerd.


Jan De Nys bij het werk van Lilean Bourgeat

Als galerist (In Situ) en onafhankelijk curator heeft hij een netwerk aan contacten uitgebouwd, waardoor hij hier vandaag kan putten uit een portfolio met heel wat bekende en (voor het grote publiek) minder bekende kunstenaars.



De meeste werken komen van de kunstenaars zelf. Een aantal zijn speciaal voor deze tentoonstelling gemaakt. Ook maakte de curator een keuze uit museumcollecties zoals het Gentse SMAK. Maar een goede tentoonstelling bouw je natuurlijk niet enkel met een paar grote namen of een aantal schitterende werken. Het geheel moet in elkaar klikken. Dan pas krijg je een confronterende tentoonstelling.



*

Met drie verschillende locaties kan het bezoek aan de tentoonstelling op verschillende manieren gebeuren. Alle locaties liggen op wandelafstand van elkaar.

Tijdens de vernissage werd de voormalige 'Kruidentuin' van het stadspark als startpunt gekozen. Dit kleine deel van het grote park, oorspronkelijk bedoeld als exotische kruidentuin, werd later omgevormd tot verkeersparkje waar heel wat Aalsterse kinderen in een soort ideale miniatuurwereld voor het eerst met de wegcode in aanraking kwamen.

Pal in het midden staat een beeld van Roodkapje met de wolf (een paar jaar geleden door Alec Camu liefdevol beschilderd).



David Neirings met een 'ode' aan het vroegere verkeersparkje

Het parkje werd in ere hersteld en Roodkapje krijgt deze zomer het bezoek van verschillende 'Fake'-sculpturen. Niets is wat het lijkt of toont zich als een 'vreemde eend in de bijt'.

Op de grote vijver van het stadspark (even buiten de kruidentuin) mag je die 'eend' zelfs heel letterlijk nemen. Een gigantische gele badeend van Florentijn HOFMAN zorgt voor een totaal nieuwe kijk op de omgeving.



Florentijn Hofman met 'Canard'

Wanneer je de kruidentuin binnenkomt langs het hek van de Parklaan, sta je meteen voor de gecrashte (bronzen) auto van Peter WEIDENBAUM.


De auto van Peter Weidenbaum

Meteen rechts zie je een (blijkbaar) pas dichtgegooide put. Hier zorgde Anno DIJKSTRA tijdens de vernissage voor een 'gesmaakte' performance. Vanuit de put liet hij via een gaatje champagnekurken knallen en de drank regelmatig spuiten. Zijn beeld van een honger lijdend 'Biafraantje' aan de overkant van het pad belichaamt een totaal andere wereld.

De gigantische rubberen laarzen van Lilean BOURGEAT laten zich in deze omgeving niet onbetuigd (zie foto hoger).



Performance van Anno Dijkstra tijdens de vernissage

Vlak achter Roodkapje staat het schitterende, met een pijl doorboorde hertje van Stief DESMET, ongetwijfeld een verwijzing naar het mythologische verhaal van de jager Acteon, die voor Artemis, de godin van de jacht, zelf tot prooi werd.

Het perceeltje met felgekleurde bloemen van Frank BRAGIGAND is faker dan fake.

En wat dacht U van het 'classicistische' monument van Michael AERTS? Kijk eens goed naar de 'bouwstenen'.



Frank Bragigand en Stief Desmet

Het bronzen beeld 'Choufleur' van Caroline COOLEN is een samensmelting van klassieke en vreemde elementen: een speels engeltje met een 'bloemkoolhoofd' (dat ook doet denken aan de adel uit de pruikentijd) op een sokkel van echte en bronzen autobanden.
Geef Uw ogen de kost want soms zit de hedendaagse kunst ogenschijnlijk in de prehistorie (de dolmen van Stéphane VIGNY) of hoog in een boom (Eric ANGENOT). De tunnel van Juan d'OLTREMONT lijkt zo uit een miniatuurtreinlandschap geplukt.
Geniet ook van de natuurlijke omgeving, een kruising van puur natuur en klassieke tuinpatronen.
Amélie SLOLINA zorgt met haar gigantische, gifgroene geurverspreider voor een verre van gratuite toets in de buurt van het industriële 'Amylum'-complex.
U kan nog even rusten op een bankje of op de 'gesponsorde' bank van Lionel SCOCCIMARO.


Met Stéphane Vigny naar de 'prehistorie'

Er wachten ons nog twee locaties. We gaan eerst naar het Stedelijk Museum 't Gasthuys, waar naast de twee zalen voor tijdelijke tentoonstellingen ook de voormalige kapel en de kloostertuin een prominente rol krijgen.
Meteen al op de koer voor het Museum worden we ontvangen door een gigantische hond, een opblaassculptuur van Florentijn HOFMAN, die met zijn badeend ook al het uitzicht op de grote parkvijver naar zijn hand gezet heeft.
Om de hoek rechts staat 'Pulcino', een schommelolifant van Nicolas BUFFE.

We bezoeken eerst de kloostertuin waar we ons laten verrassen door de keurig geometrisch aangelegde (on)kruidentuin. De kapel is de onverwachte omgeving voor een gevarieerde wereld van fake-planten (o.a. Frank BRAGIGAND en Marcel BERLANGER). Maar er zijn ook drumstellen met vreemde onderdelen of namaakhandtassen waar heel veel geld meer gemoeid is.



'Hondje' van Florentijn Hofman

Nu resten ons nog twee zalen met elk een uitgesproken karakter. In de eerste zaal lopen we pal op een stapel felgekleurde posters 'FAKE', getekend door Jo DE SMEDT (druk Hugo Puttaert). Bezoekers kunnen ze gratis meenemen. Let op het bordje: Praise the Lord. This is the only genuine fake poster !
Diezelfde tekst vind je ook in lichtgevende inkt op de poster zelf gedrukt, maar dat krijg je dus pas in het donker te zien. Eindelijk heeft iemand ook aan energiebesparende kunst gedacht.

Op de losstaande wand achter de posters krijg je middels een reeks foto's een idee van de ingreep-performance (Zebrapad) van Harmen DE HOOP in een Aalsterse straat.


De opstelling van de kunstwerken in deze zaal lijkt verbazingwekkend vanzelfsprekend. Dat heeft alles te maken met inhoudelijke en vormelijke overeenkomsten en tegenstellingen in de gepresenteerde werken.
Zowel Jo DE SMEDT als Stief DESMET lijken zich te bewegen in een soort sprookjeswereld. (Allebei putten ze overigens uit een bestaande beeld- of ideeënwoordenschat) Maar we weten al langer dan vandaag dat het in sprookjes niet altijd rozengeur en maneschijn is. Zowel Sneeuwwitje als Jommeke hebben hun onschuld verloren...

Met de stille eenvoud van repetitieve witte niervormen in het midden van de zaal, zorgt Gert ROBIJNS voor een onverwacht rustpunt met toch alweer een angeltje van geknakte horizontalen aan één kant en het schilderij 'Lost Kingdom' van Stief DESMET aan de andere kant.
Vergeet toch niet even om het hoekje te kijken. Carsten HÖLLER heeft nog een fake baby-olifantje voor ons achtergelaten. Hoe 'lief' worden we hier bij de neus genomen, net zoals in de dierentuinen die om mercantiele redenen inspelen op de gevoelens van de bezoekers.

*
In de tweede zaal recreëert Veerle T'JAMPENS voorbeelden uit de kunstgeschiedenis met de onvoorwaardelijke inzet van haar eigen lichamelijkheid. In een perfect geënsceneerde fotografische weergave laat ze alle franje achterwege en concentreert zich op de essentie van haar artistieke boodschap, net zoals in haar compromisloze interpretatie van 'L'origine du monde', waarmee ze het werk van Courbet uit 1866 in één klap naar de 21e eeuw katapulteert.


Ogenschijnlijk idyllisch van Justin Wijers

De lange zijden van de zaal worden ingenomen door Eric MANIGAUD rechts met zijn aanvankelijk op oude foto's lijkende potloodtekeningen, geïnspireerd op midaadscènes uit het begin van de 20e eeuw.
Daartegenover zien de gekleurde werken van Justin WIJERS er bijna idyllisch uit. Maar bij nader inzien schuilt ook hier een wereld van menselijk leed.
Met de gele sculptuur in het midden grijpt Anton COTTELEER voor een stuk terug naar de assemblages van iemand als Vic Gentils. Terwijl Gentils oorspronkelijke houten elementen uit lijsten, trapleuningen, meubels,... assembleerde, gebruikt Cotteleer die vormen om ze in polyestersculpturen samen te voegen.

Helemaal achteraan gaat Sylvie RENO met haar strandstoel in papier en karton de dialoog aan met de strandstoelen van Tetsumi KUDO, een werk uit 1966 (collectie SMAK). 'Your portrait - May' van deze Japanse kunstenaar lijkt een vakantietafereel, maar verwijst bij nader inzien naar de verwoesting van Hiroshima en Nagasaki door Amerikaanse atoombommen in WOII.

*
Nu wacht ons nog een derde locatie in de Molenstraat nummer 64.



Jan De Cock

In de vitrine aan de straatkant vinden we de 'archeologische' installatie van Jan DE COCK, een combinatie van een architecturale basis met sculpturale en picturale elementen.

Het achterliggende oud-industriële pand lijkt bij een eerste aanblik te zijn omgevormd tot een opslagplaats van de meest heterogene voorwerpen. Maar ook hier blijft FAKE de rode draad. Niets is wat het lijkt.


Je wordt meteen aangetrokken door de gigantische (houten) tank op ware grootte van Michael MILUNOVIC. Hij alleen al laat de ruimte overvol lijken. Maar vlak daarvoor staat de (alweer houten) gesculpteerde betonmolen van Wim DELVOYE, op de tegenoverliggende muur geflankeerd door een bataljon van met wapenschilden beschilderde schoppen.

Aan de overkant, onder de mezzanine (verscholen achter een plastic gordijn) staat een 'bushokje'. Maar blijf nog even hier, want ook de installatie in papier en karton van een soort werkplaats met o.a. paletten, een ladder, planken,... door Silvy RENO vraagt onze aandacht.

Groet (voorzichtig) de hangende meervoudige 'Schwarzkopf' van Michaël AERTS en richt Uw aandacht op de serie bakken, volgestouwd met diverse (banale) voorwerpen. Deze voorwerpen zijn gelinkt aan het grote werk met (bestofte) rekken van Loek GROOTJANS dat onlangs in het SMAK te zien was (zie WATERSCHOENEN).


We nemen U nog even mee naar de mezzanine voor de foto's van witte (water)torens door Lionel SCOCCIMARO (waar suikerklontjes al niet goed voor zijn).

Jean Daniel BOURGEOIS toont hier o.a. een soort biljarttafel met oplichtende gekleurde vakjes. Tijdens de vernissage liep hier een kip (nadien was het voor het arme beest een beetje te warm...). De toeschouwer kon gokken waar het beest zijn uitwerpselen zou droppen... (een soort 'kakmachine' puur natuur).

Hedendaagse kunst ontpopt zich doorheen deze tentoonstelling als een afwisseling tussen ernst, humor, spel, verdriet, verlangen, hoop, droom, gevaar,... met andere woorden: niets menselijks is de hedendaagse kunst vreemd.
Hou in deze FAKE tentoonstelling toch steeds rekening met die ene constante: niets is wat het lijkt! Zet je ogen open en kijk verder dan de eerste aanblik...



Vergeet Uw GRATIS poster van Jo De Smedt niet...

Deze tentoonstelling is er alvast een om te 'savoureren', als driegangenmenu waarbij U zelf de volgorde van de gerechten kunt bepalen. Voor het dessert zal men U graag op een Aalsters terrasje ontvangen. Hopelijk blijft ook het zomerweer deze schitterende zomertentoonstelling genegen.

De tentoonstelling loopt tot 22 augustus 2010 en is gesloten op maandag en feestdagen (11 juli, 21 juli en 15 augustus)

LOCATIES

Stadspark (Kruidentuin, ingang via Parklaan)
di - zo: 10 - 19 uur
Stedelijk Museum 't Gasthuys
di -vr: 10 - 12 en 13 - 17 uur
za - zo: 14 - 18 uur
Molenstraat 64
di - zo: 13 - 18 uur

'BETONROT' in De Markten (Brussel)

Een schitterende, sobere tentoonstelling maken in een dito ruimte is lang niet zo vanzelfsprekend als het misschien lijkt. Toch is het precies dat wat de kunstenaars van de groep BETONROT gedaan hebben.

De kernleden Jo De Smedt, Ludwig De Wolf en Lander Loeckx nodigden ook Marie-Thérèse De Clercq en Stefaan Vermuyten uit als gasten voor dit project.

Naast een gemeenschappelijk fotoproject beschikken de kunstenaars in deze ruimte elk over een eigen zaal.

(c) Stefaan Vermuyten

Stefaan VERMUYTEN is een kritische, maar met milde humor gezegende schilder "die door zijn werk het onzichtbare zichtbaar maakt", terwijl hij toch hard zijn best doet om het geschilderde onherkenbaar te houden. Je stopt hem als schilder niet zomaar in een vakje. Soms lijkt hij te werken in een (abstact) expressionistische stijl. Dan weer creëert hij een afstandelijk quasi-realistisch beeld of pakt hij uit met die twee aan 'Zen' refererende werken (het ene met rood en roze, het andere met blauw en een centrale, rode, vertikale streep) die mij onvermijdelijk naar het werk van René Guiette terugvoeren.

De ironische geladenheid toont zich ontegensprekelijk in bovenstaand schilderij 'Comment décorer sa maison'.

Stefaan Vermuyten is een schilderkunstige omnivoor die zijn artistieke vrijheid met hand en tand lijkt te verdedigen, wars van trends, modes en artistieke circuits.

(c) Marie-Thérèse De Clercq

Marie-Thérèse DE CLERCQ is een fotografe van het zwart-witte beeld die ongetwijfeld het werk van illustere voorgangers als Man Ray of Raoul Ubac kent. Ze toont ook verwantschap met Julien Coulommier, maar bovenal creëert ze met een grote subtiliteit een sterk persoonlijk oeuvre . Ze leert ons kijken in een wereld van gemixte beelden, waar niet alleen heden, verleden en toekomst elkaar ontmoeten, maar waar ook droom en werkelijkheid tot een nieuw geheel versmelten.

(c) Lander Loeckx

Lander LOECKX is een fotograaf van een totaal andere aard. Zijn "fascinatie voor de technische essentie van het medium" leidt tot een fundamenteel oeuvre.
Doordringend tot de bouwstenen van de digitale fotografie creëert hij als een hedendaagse Mondriaan uitgepuurde beelden met kleurvlakken tegen een witte of zwarte achtergrond.
De grens tussen grafiek en fotografie is flinterdun geworden.


(c) Ludwig De Wolf

Ludwig DE WOLF is de enige van de vijf wiens werk in twee verschillende zalen hangt, netjes aan beide zijden van dezelfde muur. Rekening houdend met de aard van het werk lijkt me dat geen toeval.
In de drie grote, in hoofdzaak witte schilderijen aan één kant is de zoektocht naar vorm en inhoud bijzonder intens 'getekend' (zelfs gekrast) in de materie.
In de combinatie van kleine werken in zwart en wit (zie foto) aan de andere kant zijn de delen van de te volgen weg veel duidelijker, al zijn de aansluitingen moeilijk en blijft de richting onbestemd (The only way is UP, maar er zijn kruispunten en diagonalen...verdwalen blijft mogelijk).


Jo DE SMEDT is aan zet met zijn herkenbare beeld-woordenschat die hij put uit strips, comics, reclame,... beelden allerhande die hem boeien en aanzetten tot het creëren van scherp getekende combinaties in een drukke bladvulling met uiterlijk speelse, maar toch van maatschappelijk commentaar voorziene taferelen.
Net zoals in zijn meest recente individuele tentoonstelling bij Galerie De Ziener stelt hij ook nu uitdrukkelijk: "Kultur, daar zit toch eigenlijk niemand op te wachten!". Hier heeft hij het overigens woord voor woord op het glas van de tentoongestelde lijsten geschreven.
Vertrekkend van links laat hij ook in de tekeningen (zoals gewoonlijk) geschreven 'boodschappen' achter: LIEBE, eat me, PAS IDEALE, must die, Finesse, Viva la bimbo, Earn a week in art, Is you future secure?, Don't believe everything you drink,... om te eindigen in pure tekenfilmstijl met 'That's all Folks !'
Maar dat laatste is bijzonder voorlopig, want intussen toont Jo De Smedt alweer ander nieuw werk in de zomertentoonstelling 'FAKE !' te Aalst en straks ook in het project 'Façades et intérieurs' in Paraza (Zuid-Frankrijk).

*
Naast de individuele presentaties toont de gezamenlijke activiteit van BETONROT zich nog in wat overblijft van de installatie met foto's. Elke kunstenaar maakte 20 foto's met een wegwerpcamera. Tijdens de vernissage konden de aanwezigen die via een 'altijd prijs'-tombolasysteem verwerven.

*


Nog even napraten op de Oude Graanmarkt

De tentoonstelling loopt nog tot 11 juli 2010 in
CC De Markten
Oude Graanmarkt 5
1000 BRUSSEL

di-zo: 12-18 uur


www.betonrot.be
www.demarkten.be