Achter de omvangrijke titel 'Maybe one must begin with some particular places' gaat een tegelijk uiteenlopende EN coherente overzichtstentoonstelling (1999 tot nu) van de Deense kunstenaar Joachim KOESTER (Copenhagen DK, 1962) schuil.
(Curator: Thomas Caron)
Ook al zijn de gepresenteerde onderwerpen zeer verschillend, toch blijft de doelstelling steeds dezelfde: een zoektocht naar het onbekende.
Het woord 'ontdekkingsreiziger' is hier dus zeker op zijn plaats, zowel in de letterlijke betekenis (de ontdekking van onbekende geografische gebieden) als in het kennismaken met en doordringen in de menselijke geest, gedragingen, persoonlijke en sociologische experimenten.
Joachim Koester, Nordenskiöld and the icecap, 1999-2000 @ SMAK
De benedenverdieping van het S.M.A.K. is omgebouwd tot een opeenvolging van quasi geheel verduisterde en tot doolhof omgebouwde zalen, waarin film, fotografie en installatie samenvallen tot een soort theater met zowel fictionele als documentaire invalshoeken.
Zelf beschrijft de kunstenaar zijn 'ontdekkingsreizen' als 'ghost hunting', waarbij hij vergeten geschiedenissen via een persoonlijke presentatie van een nieuwe betekenislaag voorziet.
Joachim Koester, From the secret garden of sleep, 2008 @ SMAK
Het tentoonstellingsparcours laat ons beginnen in de linkervleugel, waar we samen met Koester en in het spoor van echte ontdekkingsreizigers uit de 19e eeuw wetenschappelijke expedities naar Groenland, Canada en de Noordpool ondernemen.
Het vroegste werk van de tentoonstelling is 'Nordenskiöld and the icecap' (1999-2000), een verwijzing naar de expeditie van de Fins-Zweedse wetenschapper A.E. Nordenskiöld over de ijskap van Groenland in 1870. Joachim Koester brengt hier in de installatie met vier diaprojectoren een voortdurende wisseling van sneeuwlandschappen met tekst.
'Message from Andrée' (2005) aan de overkant van de ruimte verwijst naar een andere expeditie (1897) waarbij de Zweedse wetenschapper S.A. Andrée met een ballon over de Noordpool wilde vliegen. De ballon stortte echter neer en alle expeditieleden kwamen om. Tientallen jaren later werden de fotonegatieven teruggevonden, maar die bleken na ontwikkeling enkel licht, krassen en vlekken te bevatten.
In de centrale kamer heerst het volle licht op de fotoreeks 'Row Housing' (1999), een mix van kille 'historische' gebouwen.
Joachim Koester, My frontier is an endless wall of points, 2007 @ SMAK
Via de helverlichte gang duiken we de duisternis van de middenzalen in. Vanaf hier verleggen de ontdekkingsreizen zich naar verkenningen van de innerlijke mens.
In opeenvolgende ruimtes gooit Koester zich in de historische, pseudo-wetenschappelijke en artistieke invloed van cannabis en andere geestesverruimende middelen: van 'From the secret garden of sleep' (2008) tot 'My frontier is an endless wall of points (after the mescaline drawings of Henri Michaux)' (2007). In die laatste film neemt Koester ons mee door een lawine van bewegende lijnen als een 'psychedelische documentaire' over Henri Michaux (Michaux probeerde onder invloed van mescaline en andere geestesverruimende middelen, een zuiver visueel tekenend schrijven te realiseren, los van taal en betekenis.).
Parallel met deze flitsende beelden loopt de film 'Tarantism' (2002), die verlies van controle over het lichaam in beeld brengt (verwijzing naar de middeleeuwse dans 'Tarantella', die als kuur tegen de beet van een tarantulla-spin diende).
Joachim Koester, Variations of incomplete open cubes, 2011 &
Maybe one must begin with particular places, 2012 @ SMAK
Tussen wanden van houten planken begeven we ons via een gang naar de volgende ruimte.
Met 'Variations of incomplete open cubes' (2011) legt Koester de link met Sol LeWitt en diens 'Incomplete Open Cubes'. Bij Koester proberen twee handen op diverse manieren een kubus uit te beelden: het geometrisch minimalisme van LeWitt in een performance gegoten.
We verlaten de duisternis voor het volle licht van de lange, hoge gang. Hier krijg je ondermeer 'The Kant Walks' (2003-2004), een installatie met foto's, plannen,... in het onderzoeksproject dat Koester voerde naar de figuur van Immanuel Kant (1724-1804), filosoof van de Verlichting.
Joachim Koester, ONE+ONE+ONE, 2006 @ SMAK
Voorbij de rede en de punctualiteit van Kant stappen we in de rechtervleugel opnieuw de wereld van het verborgene en het onmeetbare binnen. We maken kennis met vreemde settings waar sekten zich terugtrokken, zoals de 'Abbey of Thelema' in Sicilië, waar Aleister Crowley en zijn volgelingen in de jaren '20 van de vorige eeuw verbleven.
Het zitpodium als een trappenpiramide is een eerste mogelijk 'rustpunt' in deze intense tentoonstelling.
Wat verder hoor je drums, waarin je misschien 'Sympathy for the Devil' van de Rolling Stones herkent. In 'One+one+one' zie je een drummende dame in de ruïnes van de 'Abbey of Thelema'.
(Via de link 'Sympathy for the Devil' leest U in WATERSCHOENEN het verslag van de gelijknamige tentoonstelling bij Vanhaerents in Brussel)
Joachim Koester, To navigate, in a genuine way..., 2009 @ SMAK
Laat je (alweer in de duisternis) inpalmen door de danspassen van de performer in de film 'To navigate, in a genuine way...', gebaseerd op het boek 'Magical Passes van antropoloog Carlos Castenada.
Letterlijk terug in het licht staan we met 'The Barker Ranch' (2008) voor een serie foto's van de ranch waar Charles Manson met zijn volgelingen woonde (herinner U Manson van de moord op Sharon Tate en de link met Roman Polanski).
De tentoonstelling sluit af met een paar architecturaal-kunsthistorische verwijzingen naar Ed Ruscha en Bernd&Hilla Becher .
Joachim Koester, The Barker Ranch, 2008
Voorgaand overzicht kan bijwijlen een verwarrend beeld schetsen. Je wordt dan ook over en weer geslingerd tussen schijnbaar onsamenhangende verhalen, maar uiteindelijk staat de tentoonstelling mij voor ogen als een wandeling doorheen verschillende levensfasen en -ervaringen. Wegens de mengeling van feiten en fictie is de literaire term 'faction' (in kunst-historische context) hier wellicht op zijn plaats.
Laat de tijd in deze tentoonstelling Uw bondgenoot zijn...en laat U zeker begeleiden door het voortreffelijke 'gidsje' dat U ongetwijfeld bij het begin van de tentoonstelling vindt.
Joachim Koester
tot 10 maart 2013
in het
S.M.A.K.
Citadelpark
GENT
dinsdag t.e.m. zondag: 10 tot 18 uur
Gesloten op 24, 25 en 31 december 2012 en 1 januari 2013
Geen opmerkingen:
Een reactie posten