Toen Catherine De Braekeleer, directrice van 'Centre de la gravure et de l'image imprimée' in La Louvière de vraag kreeg of ze een overzichtstentoonstelling met het grafisch werk van Luc TUYMANS in haar 'Centre de la gravure' zag zitten, hoefde ze geen twee keer na te denken. Ten eerste kwam die vraag van Manfred Sellink, voormalig hoofd van de Brugse Musea, sinds 1 december 2014 Hoofddirecteur-Hoofdconservator van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen en bovendien notoir kenner van het grafisch werk van Tuymans (mede-auteur van de oeuvrecatalogus). Daarnaast was ze zelf voldoende bekend met de diversiteit en de kwaliteit van het grafisch werk van deze kunstenaar.
Bovendien had ze het, naar eigen zeggen, wel gewild maar nooit zelf durven vragen.
Sinds 6 februari 2015 zijn de drie verdiepingen tentoonstellingsruimte in de 'rue des Amours' het toneel voor een ruime kennismaking met het gediversifieerde (zowel qua technieken als beeldvorming) grafisch werk van deze wereldkunstenaar met thuisbasis Antwerpen, die toch vooral als schilder bekend staat.
Grote persbelangstelling, ook uit Vlaanderen
Op de achtergrond: Luc Tuymans, detail uit 'Le Verdict' Feuille 2, 1995, litho
uitgave en druk door Centre genevois de Gravure contemporaine, Genève
Luc TUYMANS
'Suspended'
Het
grafisch werk (1989-2015)
in samenwerking met Mons
2015
Catherine De Braekeleer omschrijft het als volgt:
Hoewel de schilderijen
van Luc Tuymans reeds in vele evenementen en restrospectieves over heel de
wereld in de belangstelling stonden, blijft zijn grafisch oeuvre toch nog steeds
te weinig gekend. Nochtans heeft Luc
Tuymans zich sinds het einde van de jaren '80 met veel liefde gewijd aan de
verkenning van de grafiek. Bijgestaan door
meester-drukkers, ontwikkelde de kunstenaar een haast onverzadigbare
nieuwsgierigheid naar de mogelijkheden van alle verschillende druktechnieken. Zo
verdiept hij zich graag in de materiaalkeuze voor drager en
‘cadrage’.
Het 'Centre de la
Gravure et de l’image imprimée', als instituut helemaal gericht op hedendaagse
grafiek, verheugt zich in de kans die ze hier geboden wordt om een licht te
werpen op de verschillende facetten van dit specifieke aspect in het oeuvre van
Luc Tuymans.
Luc Tuymans met 'Giscard', 2004, kleurenlitho, Ed. Copenhagen
Het moet gezegd worden dat het grafische werk van Tuymans op museaal vlak behoorlijk in de luwte gebleven is. In de eerste helft van 2013 bood het Gemeentemuseum in Den Haag (NL) een eerste overzicht, weliswaar aangevuld met een tiental schilderijen. Toen werd een oeuvrecatalogus met zijn grafisch werk van 1989 tot 2012 uitgegeven in een Nederlandse en Engelse versie.
In feite is de huidige presentatie de eerste die zich uitsluitend op de grafiek concentreert. Bij deze gelegenheid wordt de oorspronkelijke catalogus in het Frans uitgegeven en bovendien uitgebreid met de meest recente werken en begeleid door de Franse versie van de tekst door Manfred Sellink: La quête de l'image: l'oeuvre graphique de Luc Tuymans.
Luc Tuymans voor 'Prague. Refribell. Harbours. Waterlooo. Nautilus.', 1997
18 silvergelatine prints, Ed. Luc Tuymans & Zeno X, Antwerpen
De titel van de tentoonstelling is ontleend aan het gelijknamige schilderij en de interpretatie daarvan als zeefdruk, een realisatie van Luc Tuymans in samenwerking met meester-drukker Roger Vandaele voor Graphic Matter (2007). Dat dubbel gebruik komt wel meer voor in het oeuvre van Tuymans.
Het beeld 'Suspended' toont een schijnbaar lieflijk, onbezorgd tafereeltje met drie personen in gesprek. Een tuin, een vijvertje een 'sprookjeshuis',... geen vuiltje aan de lucht, ware het niet dat Tuymans gebruik maakt van miniaturen uit treinlandschappen die een bekende Duitse firma tijdens de meest duistere periode van de Duitse geschiedenis fabriceerde. Dat troebele verleden voor en tijdens de naziperiode duikt wel meer op in het oeuvre. Denk maar aan Kristallnacht of Our new quarters.
Luc Tuymans, detail uit 'The Rumour', 2002-2003
Ed. Brooke Alexander Editions & David Zwirner, New York
Aan de basis van alle werken liggen de 'bronbeelden', verworven via foto, film, computer, mobiele telefoon, polaroid, enz. . Met dat basismateriaal gaat hij vroeg of laat aan de slag. Hij bewerkt, cadreert, maakt composities en zet om in nieuwe beelden die op hun beurt kunnen resulteren in schilderijen of grafisch werk in talloze technieken die hij samen met gespecialiseerde drukkers tot het uiterste onderzoekt. Hij experimenteert met technieken en dragers: zeefdruk, aquatint, litho, offset, foto,... op papier, behangpapier, veiligheidsglas, pvc,...
Zijn intense samenwerking met Roger Vandaele (zeefdruk), Peter Kneubühler (+1999)(aquatint - etsen), Maurice Sanchez en Rasmus Uswald (lithografie) laat constant experiment en absoluut vakmanschap toe.
Tussen zijn eerste grafisch werk met fotocopie in 1989 ('Untitled' voor Ruimte Morguen in Antwerpen) en de meer recente werken ligt een wereld van verschil, maar tegelijk één constante: de wil om een waardevol kunstwerk te creëren dat "meer vragen moet stellen dan het beantwoordt".
Luc Tuymans, The Valley, 2012, zeefdruk, Ed. Grpahic Matter
De tentoonstelling is zeer uitgebreid, maar de accrochage zorgt voor een bijzonder ruimtegevoel. Alle werken krijgen ruim de plaats die ze verdienen. Een volledige rondleiding zou ons te ver leiden. Bij het begin van de tentoonstelling wacht u een kleine folder die u een algemene inleiding en enkele inlichtingen over een aantal werken bezorgt.
Maar laat u vooral leiden op het ritme van de presentatie.
'U zal versteld staan van onze beweeglijkheid' durf ik met een boektitel van Dave Eggers te zeggen. U zal verbaasd staan over de verscheidenheid in de beeldtaal en de grafische technieken van Luc Tuymans.
*
Mag ik u nog wijzen op de tentoonstelling 'Vincent van Gogh in de Borinage', zowat 20 kilometer verder in het BAM (Mons) en eveneens onder de noemer MONS 2015. Ik ging er dezelfde dag nog naartoe.
Een ander tijdsgewricht, een andere tentoonstellingsomgeving, ook zeer geëngageerd werk, en vreemd genoeg vroeg ik me daar in Mons af waarom Tuymans onlangs wel voor plagiaat veroordeeld werd en Vincent van Gogh niet.
De bespreking van deze tentoonstelling mag u over enkele dagen in WATERSCHOENEN verwachten.
Luc Tuymans, The Temple, 1996, portfolio 8 aquatinten
Ed. Peter Blum Edition, New York
Luc Tuymans - Suspended
Grafisch werk (1989 - 2015)
tot 10 mei 2015
in
Centre de la Gravure
10, rue des Amours
7100 LA LOUVIERE
dinsdag tot zondag: 10 - 18 uur
(gesloten van 15 tot 17 maart)
© Art Spotter voor WATERSCHOENEN
Geen opmerkingen:
Een reactie posten