SONS in Kruishoutem: Shoes or no Shoes ?

Wie vanuit de dorpskern van Kruishoutem de weg naar Waregem volgt, komt na enige tijd links bij de 'Van de Voordeweg' en een pijltje naar SONS.

De ligging van het gebouw even verder op de heuvel is gewoon subliem. De inplanting dateert al van 1973. Het gebouw was meer dan dertig jaar de thuisbasis van de Stichting Veranneman, in het leven geroepen door meubelontwerper, galeriehouder en kunstliefhebber Emiel VERANNEMAN (1924-2003).

SONS, een ' tempel' voor kunst en schoenen

De nieuwe eigenaar, Dirk Vanderschueren, vond hier een perfect onderkomen voor SONS. Van het oorspronkelijke gebouw werd de complete structuur bewaard. Alleen werden de buitenkanten volledig met lood bekleed, wat het monumentale karakter van het complex versterkt.

Ontvangstruimte en zaal voor tijdelijke tentoonstellingen

De verschillende binnenruimtes hebben in feite hun oorspronkelijke functie bewaard. De grote ontvangstruimte herbergt de balie en een zaal voor tijdelijke tentoonstellingen.
Daarnaast vind je de eigenlijke collectie, bestaande uit drie verschillende afdelingen.

De ingelijste oude bakstenen muren op het immense terras

Op de benedenverdieping vind je de kleine 'designer collectie' en de immense 'etnografische collectie'. Op het gelijkvloers huist de 'moderne collectie', in feite een verzameling kunstenaarsschoenen en kunstwerken met schoenen, gemaakt door hedendaagse beeldende kunstenaars.

Een laatste ruimte wordt ingenomen door een originele bibliotheek met boeken over schoenen en over de kunstenaars die in de collectie vertegenwoordigd zijn.

De kunstenaarscollectie (detail)

De etnografische collectie is in feite de verzameling van William Habraken, een Nederlander geboren en getogen tussen schoenen. Als zoon van een schoenhandelaar startte hij zelf een eigen groothandel-import in schoenen. Tijdens zijn vele zakenreizen verzamelde hij uiteindelijk ook ruim 2700 paar schoenen uit meer dan 155 landen en streken. De verzameling is hier op schitterende wijze gepresenteerd per continent en land of streek van herkomst. Dit is een collectie met een onschatbare cultuur-historische waarde.

Werk van beeldhouwerPaul Gees

In een kleine ruimte beneden bij de traphal bevindt zich de 'designer collectie', eveneens samengebracht door William Habraken. Hier krijg je de meest vooraanstaande schoenontwerpers van de afgelopen eeuw voorgeschoteld: Ferragamo, Blahnik, Jimmy Choo, Courrèges, Mary Quant,... een verzameling die zelfs Imelda Marcos nog zou kunnen verbazen.

Gebicte balletschoentjes van Jan Fabre

En dan is er het kunstproject van Veerle Swenters en Pierre Bogaert, een Antwerps schoenmakerskoppel. Vanaf het begin van de jaren '90 contacteerden zij meer dan 1000 beeldende kunstenaars (nationaal en internationaal). Dat resulteerde al snel in een groeiende collectie tot kunstwerk gepromoveerde of getransformeerde schoenen: shoes or no shoes?

Zijn het nu nog schoenen of zijn het kunstwerken geworden?

'Shoes or no shoes?', afgekort tot 'SONS' werd meteen de titel voor de complete collectie en het totaalproject.

De eigenaar van het gebouw en sponsor van het project, Dirk Vanderschueren, heeft als eigenaar van de schoenengroep 'Cortina', eveneens een enorme liefde voor schoenen en kunst.

Op

www.shoesornoshoes.com

vind je alles over dit project, het museum en de collecties.

De bibliotheek

Maar natuurlijk is een bezoek ter plaatse pas het echte werk. Met een audiospeler ga je op stap voor een verrijkende wandeling. Trek alvast je gemakkelijkste schoenen aan...

*

SONS

Vandevoordeweg 3

9770 KRUISHOUTEM

open op

doonderdag, vrijdag en zaterdag

van 13.30 tot 17.30 uur

De buitenwanden werden met lood bekleed

Annouk WESTERLING stelt tentoon bij Jo Van de Sype in Haaltert

Onder de noemer 'Les Opposées habituelles' beweegt Annouk Westerling zich verder op het terrein van de digitale processen.

(c) Annouk Westerling

Hoe abstract haar werken er ook mogen uitzien, toch zijn ze steeds gebaseerd op natuurlijke uitgangspunten en zelfs heel concrete voorwerpen zoals stenen.

In het project 'Steen' brengt ze alle omwentelingen en bewegingen van die steen in beeld via overeenkomstige lijnen en kleuren. Haar methode geeft me de indruk van een op de spits gedreven analytisch kubisme. Zo creëert zij een quasi-wetenschappelijk beeld, dat doet denken aan een hersenscan, een doolhof of een grillige grafiek. Het voert me in gedachten ook wel terug naar het wetenschappelijk tekenen uit de humaniora, met projecties, wentelingen,... maar dan met afgeronde i.p.v. rechte lijnen.

Ook in 'Les Opposées habituelles' is een toevallig gevonden steen het uitgangspunt.

De vorm van deze steen deed haar denken aan de grot van Plato. De dualiteit van het verhaal van de grot vertaalt ze door het uitwerken van verschillende cirkels, waarbij gerefereerd wordt naar de verschillende kleuren en tegengestelde kleuren (vandaar ... les opposées).

Te bezoeken op zaterdag 28 en zondag 29 augustus 2010

telkens van 13 tot 18 uur

bij

Jo Van de Sype

Larenbroekstraat 31

9450 HAALTERT

i.s.m. Joanna et ses visiteurs

www.joanna-et-ses-visiteurs.be

www.annoukwesterling.be

Jan VANRIET in het Museum Plantin-Moretus en het KMSK te Antwerpen

Alvorens het KMSK in Antwerpen voor ingrijpende restauratiewerken dicht gaat, kreeg Jan VANRIET (°1948) de kans om een keuze te maken uit de museumcollectie en deze te confronteren met zijn eigen werken (in hoofdzaak tussen 1990 en 2010, maar met enkele schitterende vroegere werken).

'Closing Time' is een bijzonder uitgebreide, maar door de indeling in themazalen ook zeer overzichtelijke en boeiende tentoonstelling geworden. Zowel de collectiewerken als de werken van Vanriet komen grotendeels versterkt uit deze confrontatie. De tentoonstelling is al enkele maanden aan de gang, maar loopt nog tot 3 oktober. Tijd genoeg voor een bezoek...

Meteen in zaal I (De schilder, zijn vrouw) is er de sublieme blikvanger van Jan Vanriet, waarin hij zijn vrouw Simone* in de schijnwerpers zet en zichzelf in de marge plaatst (hoewel de letterlijke verbondenheid duidelijk geïllustreerd wordt). 'Simone, de jas van Kenzo' (1984) past overigens helemaal in de tijd en de stijl van 'Achilles en Patrocles' waarmee straks de tentoonstelling afgesloten wordt. Uitgevoerd in aquarel en kleurpotlood zijn dit schitterende artistiek-technische werken.

( *Simone Lenaerts, °1947, echtgenote van Jan Vanriet en sinds enkele jaren ook zelf op de artistieke voorgrond als auteur van twee romans: 'Zeewater is zout, zeggen ze' -debuutprijs 2009- en 'Spinnenverdriet' - uitgeverij De Geus.)

In zaal II (De Jacht) ontdek je o.a. een zittend naakt van Modigliani in kleurdialoog met vijf meisjes op rolschaatsen in het bos.

In zaal III (Lacrima) knoopt hij het gesprek aan met de groten van heel lang geleden, waarbij de lijnophanging met werken van Fra Angelico, Simone Martini en Vanriet aansluiting zoekt bij de 'Pijn Boom'. Let hier ook op een 'man met munt' (Memling) in combinatie met 'Eva met zwarte muts' (Vanriet).

In zaal IV wordt de titel (Le rouge et le noir) ondermeer gevierd met een schitterende ontmoeting tussen Vanriet en Gustave Van De Woestyne.

Uit zaal V (Prelaat) onthouden we de prachtige groen/zwarte combinatie van Amédée Cortier met 'Libération' van Vanriet. Voeg daarbij het contrast met het 'barokke' portret door Kees Van Dongen. 'Am Ufer' van Jan Vanriet doet me hier onbewust denken aan een gelijkaardig werk van Anders Zorn in het Gentse Museum voor Schone Kunsten.

De (Diaspora) in zaal VI is een wereld van oorlog, storm, vluchtende mensen, verraad,...

Eugène Laermans met 'Storm', één van de desolate trappen van Xavier Mellery of Valerius De Saedeleer en Jakob Smits op één lijn met Vanriet zorgen voor spanning.

In zaal VII komen we plots in het volle licht. Dat kan geen toeval zijn bij het thema hier (De laatste dag). Bovendien is dat ook de titel van het grote schilderij van Pierre Alechinsky uit 1964, toen hij nog met olieverf schilderde, maar toch reeds zeer los en levendig werkte. Vanaf 1965 introduceerde hij met 'Central Park' het gebruik van acrylverf. Alechinsky kijkt hier uit op de door hem bewonderde James Ensor met 'Adam en Eva uit het paradijs verjaagd'.

Maar Vanriet creëert hier ook zelf zijn tuin van Eden.

In de getemperde tussenruimte VIII is er plaats voor (De Wandeling) doorheen landschappen allerhande. We onthouden vooral de 'Witte lente' van Louis van Lint' en het desolate 'De reiziger is blind' van Vanriet.

Opnieuw stappen we in zaal IX het volle licht binnen. Toch wijst het thema (Transport) hier vooral naar oorlog en weggevoerde mensen. Pittig detail: de ouders van Vanriet ontmoetten elkaar in Mauthausen.

Ontdek hier o.a. een 'Concetto Spaziale' met vier inkervingen van Fontana naast drie nagels door Vanriet en een schitterende 'Noordzee' van Jean Brusselmans.

Terug via de eerste zaal kunnen we verder...

Bij zaal X zitten we met (Doctrine) nog in de sfeer van de vorige zaal. De gevaren van het doctrinaire denken worden hier uitgestald. Let hier o.a. op het grote werk van Jan Cox: 'De dood van Socrates'

In zaal XI overheerst met 'Dichterdood' de melancholie: Remco Campert groet de dode Hugo Claus (maar daarmee gaan we straks uitgebreid kennismaken in het Plantin-Moretusmuseum), een bijzonder indringend portret van Frederico Garcia Lorca of de 'Vrouw aan het venster' van Jan Vanriet...

(Maikäfer flieg!) is het thema van zaal XII en verwijst naar een oud Duits kinderliedje. Hier wordt de connotatie tussen onschuld, nazisme, collaboratie en ondergangsstemming onderzocht.

De dubbelzaal XIII schetst met (De voorstad) een beeld van de iconografie van het sovjetsysteem en de (teloorgang van) de arbeidersidealen. Let op het sterke 'Besluitvorming' door Vanriet en (her)ontdek de stevige 'Vissersvrouw' van Permeke.

Zaal XIV brengt hulde aan het (Stil leven) in diverse verschijningsvormen. Let zeker op het 'Stilleven' (1936) van Jean Brusselmans, waarin de bovenste en de onderste helft van het doek een aparte wereld vormen.

In zaal XV (Het lot) springen vooral Serge Vandercam met een wondermooi 'Zelfportret' en 'Besoin de rien' van Vanriet in het oog.

(De ziener) is het thema van zaal XVI: 'Old marxist' (Vanriet), 'Ruzie in de galerij' (Bervoets), 'Parijse sfinx' (Alfred Stevens),...

De laatste zaal van het gelijkvloers (XVII) met als thema (Verkoolde vaas) bevat inderdaad twee grote schilderijen met vazen (Vanriet) maar ook een groot nagel-wandobject van Uecker en een typische compositie met kruis door Dan Van Severen bepalen hier mee de sfeer.

(De vlucht) in zaal XVIII brengt ons voor een deel terug naar de oorlog, maar ook naar de bijbelse figuren. Het schilderij met de rode figuren 'Naar Antiochië' (Vanriet, 2005) deed dienst als kaft voor het boek 'De Testamenten - Verhalen uit de bijbel', dat overigens volledig rond zijn schilderijen opgebouwd was (uitgave Davidsfonds/Leuven).

In zaal XIX gaat Vanriet in (Propaganda) de uitdaging aan om met zijn schilderijen en zijn gedachtengoed de werken van Rubens, Van Dyck en Jordaens een tegengewicht te bieden. Als kunderen van HUN tijd waren ze met hun beelden verdedigers van de contrareformatie, die het 'ene ware geloof van de ene ware (katholieke) kerk werdedigde. Als kind van ZIJN tijd stelt Vanriet tegenover deze beelden van godsdienstfanatisme zijn geloof in het vrije woord (en beeld).

Via (EXIT) in zaal XX bereiken we inderdaad de uitgang. Naast de documentaire foto's van Herman Selleslags vinden we hier onder andere nog het wondermooie portret van 'Tatlin' (1980) en het reeds eerder genoemde 'Achilles en Patrocles'.

De tentoonstelling loopt nog tot 3 oktober 2010

in het KMSKA

Leopold De Waelplaats

2000 Antwerpen

di - za: 10 - 17 uur

zondag: 10 - 18 uur

Maar er wacht ons nog een tweede tentoonstelling met werk van Jan Vanriet.

In het Museum Plantin-Moretus loopt nog tot 19 september 2010 een tentoonstelling met grafiek en tekeningen en aquarellen. Een reeks van 14 aquarellen en tekeningen, getiteld 'De Groet' vormt de kern van de tentoonstelling.

Naar aanleiding van het huldebetoon van de schrijver Remco Campert aan zijn overleden vriend Hugo Claus op 29 maart 2008 in de Bourlaschouwburg in Antwerpen, was Vanriet zodanig getroffen door de intensiteit van dit rouwbetoon, dat hij meteen begon aan deze reeks rond het thema AFSCHEID. Centraal staat het silhouet van Campert zoals in de titel hierna. Samen met andere werken uit de collectie van het Museum en van de kunstenaar zelf werd een boeiende tentoonstelling opgebouwd.

Komend van de receptie vinden we de serie 'De Groet' in de smalle gang, aangevuld met een reeks boekenkaften voor De Morgen.

Het kamertje rechts herbergt ook enkele schitterende ontwerpen voor die krant. We noteren een aquarelportret van Neelie Kroes en Herman Van Rompuy (2009), een tekening van Saddam met de krantenkop "Ladies and gentlemen, we got him", diverse illustraties voor boeken, een complete jaargang (2000) omslagbladen voor het tijdschrift Streven uit de 'paars-blauwe periode' van de kunstenaar, een aquarel van L.P. Boon (2008).

In het kleine halletje voorbij de gang ontdekken we een verrassend vroege aquarel 'De komeet' (1975): een paletmes vol verf steekt als een boom in de grond in een quasi leeg landschap... (Was de schilder klaar om de wereld artistiek naar zijn hand te zetten...?)

In het volgende halletje hangt een 'Vis' (1997) die zo weggelopen lijkt uit zijn werk voor 'De Testamenten'.

De laatste zaal brengt ons weer bij 'De Groet', een reeks van tekeningen, aquarellen en gemengde technieken met Remco Campert in de hoofdrol. In de verste hoek vinden we heel veel illustraties bij het werk van Hugo Claus, o.a. 'Onvoltooid verleden' (1997). De kijktafels in het midden bevatten nog heel wat boeken met kaftontwerpen. We noteren o.a. 'Het jaar van de Hamster' en andere titels van Hugo Claus.

Tenslotte keren we terug door de gang naar de kleine salon rechts. Daar ontdekken we de echte sfeer van het Plantin-Moretusmuseum met zijn wandtapijten en zware meubels. In dat zaaltje wordt ons via Vanriet een kijk geboden op het ontstaan van een litho: van ontwerp naar kalktekening voor overdracht op de lithografische steen en verder de diverse drukgangen.

Wie meer wil weten over druktechnieken en 'boekdrukkunst' van eeuwen geleden, is hier natuurlijk op de juiste plek. Je kan hier gerust nog even de sfeer en de kennis opsnuiven.

*

De tentoonstelling

DE GROET

loopt tot 19 september 2010

in Museum Plantin - Moretus / Prentenkabinet

Vrijdagmarkt 22

2000 Antwerpen

di - zo: 10 - 17 uur

'PHANTASMAGORIA - MARYAM NAJD': een boek en 3 multiples

Gisteren werd in het SMAK het boek 'PHANTASMAGORIA - MARYAM NAJD', een eerste monografie over de Belgisch-Iraanse kunstenares Maryam Najd (°1965) voorgesteld.

Mark Ruyters, hoofredacteur van het toonaangevend kunsttijdschrift (H) art, licht in dit fraai vormgegeven boek haar werk van de afgelopen vijf jaar toe.

Philippe Van Cauteren, artistiek diecteur van het SMAK, stelde de kunstenares voor, waarna zij zelf haar uitgangspunten en artistieke doelstellingen duidelijk maakte en verder in dialoog trad met Philippe Van Cauteren.

Maryam Najd met haar vader

Toen ze in 1992 vanuit Iran naar België kwam, had ze in haar geboorteland al een artistieke opleiding gevolgd. Hier vervolmaakte ze zich in de Antwerpse Academie voor Schone Kunsten en het HISK. Intussen heeft ze een stevig oeuvre opgebouwd en een schitterend tentoonstellingsparcours afgelegd. Ze woont afwisselend in Antwerpen, Berlijn en New York.

Maryam Najd met 'Masquerade' eerder dit jaar bij Galerie Tatjana Pieters

Als schilderes flirt ze met figuratie en abstractie, spelend met de grenzen tussen werkelijkheid en fantasie. Gebruik makend van hoofdzakelijk beelden uit het overweldigende digitale aanbod (bvb. internet) toetst ze ondermeer haar oosterse roots aan westerse invloeden in een geheel eigen, kleurrijke beeldtaal.

In april en mei van dit jaar was ze met de solotentoonstelling 'Masquerade' te gast bij de Gentse galerie Tatjana Pieters.

De mutiples: Anger / Pain / Joy

Naar aanleiding van de publicatie van het boek, verschijnt er ook een reeks van 3 multiples op basis van 3 aquarellen: 'Three essentials of human's condition: Anger, Pain, Joy' in een oplage van 25 exemplaren, genummerd en gedateerd op de achterzijde (250 Euro per stuk / 595 Euro voor de reeks van 3 - niet ingelijst).


Het boek:

Phantasmagoria - Maryam Najd
auteur: Marc Ruyters
ISBN: 9789088810244
een uitgave van VDH Books en (H) art
34,99 Euro

INFO:
VDH Books / (H) art/ SMAK

Coming soon:

http://www.maryamnajd.com/

Raphaël BUEDTS 'In den Bouw' te Kalken

Toen Raphaël BUEDTS (1946-2009) vorig jaar, enkele maanden na zijn overlijden, een overzichtstentoonstelling kreeg in het SMAK en tegelijk een monumentale monografie gepubliceerd werd, was het de bedoeling deze te laten "fungeren als noodzakelijke hefbomen om de unieke bijdrage van Raf Buedts kenbaar te maken".

Het was een bijzonder omvangrijke tentoonstelling, waarin zowel de maker van 'meubeldingen', de tekenaar, de schilder als de beeldhouwer belicht werd.

De tentoonstelling die sinds vorige zondag in de twee bescheiden zaaltjes van 'In den Bouw' te Kalken loopt, staat dan ook in schril contrast met die in het SMAK.

En toch is het precies de bescheidenheid van dit initiatief die voor een enorme meerwaarde zorgt. Voor Raf Buedts is het een 'letterlijke' vorm van thuiskomen in een tentoonstellingsruimte die hij (met eigen handen en eenvoudige middelen) zelf gecreëerd heeft.

Hier wordt het werk één met de omgeving en komen ook alle facetten van zijn kunstenaarsschap aan bod.

Dit is een tentoonstelling op maat van Raf Buedts, maar tegelijk is het ook een hommage aan 'In de Bouw' zelf: sober, eenvoudig, zonder 'complimenten'...

Meteen in het eerste zaaltje gaan we naar de essentie van de dubbele hommage.

Rechts hangt een reeks potloodtekeningen (1985) waarin dit huisje de hoofdrol speelt, beginnend met het boogvenstertje dat we 'in het echt' vlak voor ons zien. De subtiliteit van de (soms ingehouden) potloodlijnen duidt ongetwijfeld op een gevoelige verbondenheid met het onderwerp.

(c) Raphaël Buedts

Links herbergt een sobere vitrinetafel het schriftje met de ontwerptekeningen van de 'Meubels voor een vogel' (1985). De 'meubels' zelf stelde hij in 1986 tentoon tijdens 'Chambres d'Amis' in Gent.

'Meubels voor een vogel' (c) Raphaël Buedts

Een typische houten sculptuur op een al even typisch meubeltje fungeert als tegenhanger voor het uitzicht door het boogvenstertje.


(c) Raphaël Buedts

Het tweede zaaltje honoreert zowel de beeldhouwer als de laatste kleurrijke schildersuitingen. Hier staat onder andere één van de schildersezels die hij maakte voor het project (een poëziewandeling) 'Het atelier van het landschap', dat hij in 2008 in Schellebelle realiseerde met zijn vriend-dichter Roland Jooris.
De poëzie schrijvende 'schilder' Roland Jooris en de beelden makende 'poëet' Raf Buedts werkten wel meer samen. (bijvoorbeeld voor het boek 'Houtaarde' bij Ergo Pers)

(c) Raphaël Buedts

De opstelling van het beeld met twee wandobjecten tegen de achterste muur zorgt voor een quasi sacrale sfeer.
En toch blijf je bij Buedts met beide voeten op de grond.

Deze (hernieuwde) kennismaking met Raphaël Buedts is dan ook een absolute aanrader en te bezoeken in:

Estaminet/Galerie In Den Bouw
Zomerstraat 85
9270 KALKEN

vrijdag vanaf 19 uur
zaterdag vanaf 14 uur
zondag vanaf 11 uur*
VOLGENDE TENTOONSTELLING
vanaf 26 september
met werk van
Johan DE WILDE

ART TREK 7: grafische kunst in Galerie MEKANIK te Antwerpen

Eva CARDON (°1979), alias EPHAMERON, heeft reeds een uitgebreide staat van dienst als grafisch kunstenaar, ontwerper,... maar intussen ook als organisator van tentoonstellingen en manifestaties voor haarzelf en collega's.

Toen ze 10 jaar geleden haar artistieke project opstartte, liet ze zich met haar alias 'Ephameron' nochtans inspireren door een begrip dat weinig standvastigheid in de tijd liet vermoeden: 'ephemera'... wat één dag duurt, eendagsvlieg, kortstondig, efemeer.

Gekoppeld aan haar voornaam werd EPHAMERON al snel een begrip in de wereld van de grafische kunst.

Met haar website 'www.ephameron.com' werd ze meteen bekroond, wat de naambekendheid uiteraard ten goede kwam.

Nu organiseert ze (naast haar gewone werk) al voor de zevende keer 'ART TREK', een tentoonstelling met (dit jaar) werk van 14 grafische kunstenaars uit 7 landen. De galerie boven de 'onwaarschijnlijke' stripwinkel MEKANIK in Antwerpen is het toneel van deze internationale tentoonstelling.

We maken even kennis met de deelnemers die, net als Ephameron, professioneel gediversifieerd en 'ambachtelijk' met grafisch werk bezig zijn.

(c) Apetown

APETOWN (BE), illustrator, bedenker en maker van 'dingen' is een echte Antwerpenaar, wiens activiteiten zich ook heel veel op de stad toespitsen. Hier springt hij echter meteen in het oog met een Franstalig tekstwerk: 'Les imperfections sont la garantie d'un travail artisanale'(sic)

(c) Quentin Vijoux

Quentin VIJOUX (FR) is een illustrator uit Parijs met een ruime belangstellingssfeer. In zijn tekeningen leunt hij aan bij de klare lijn. In zijn schilderijtjes lijkt het te gaan over vreugde en desillusie, over mogelijkheid en onmogelijkheid, over het leven als 'rollercoaster'. Er is hier een grote verwantschap met het werk van Benoit van Innis.

(c) Rim

RIM (BRA) of Rimon Guimares is een Braziliaanse multimediakunstenaar die hier een kleurrijk, driedimensionaal stripverhaal presenteert: 'Quadrinho', een combinatie van schilderij, muurschildering en losse elementen als een soort 'flipperkast' of 'levenstrechter'.

(c) Lil' Shy

LIL' SHY (FR) is eveneens als multimediakunstenares met vele middelen actief. Hier presenteert ze bijvoorbeeld typografisch werk met kleurrijke stoffen: 'WON DER FUL'.

(c) Michael Swaney

Michael SWANEY (CA) is van oorsprong Canadees, maar werkt momenteel in Barcelona. Hij maakt schitterende collages in een mengeling van gevonden en zelf getekende papieren onderdelen.

(c) Nicolas Burrows

Nicolas BURROWS (UK) is actief als kunstenaar, illustrator en muzikant. Zijn werken hier schitteren door eenvoud, in een soms naïef aandoende techniek. Neem nu de rood en lichtblauw beschilderde houten plaat met inkervingen of de eenvoudige lino met twee vergroeide hoofden...

(c) Marcello Velho

Marcello VELHO (UK), ook bekend als Gaspar Lepage, toont hier vreemde figuren met meestal monsterlijk vervormde hoofden (die me af en toe aan figuren uit Urbanusstrips doen denken).

(c) Vanessa Dziuba

Vanessa DZIUBA (FR) uit Parijs, maakt ook deel uit van het kunstcollectief 'Modèle Puissance'. Sommige van haar rafijne tekeningen verkennen geometrische, driedimensionale, doorzichtige ruimtes, terwijl andere meer organische vormen behandelen. Ik leg hier onbewust een link naar het werk van Eva HAN en Annouk WESTERLING.

(c) Nathaniel Russel

Nathaniel RUSSEL (USA) maakt ogenschijnlijk eenvoudige tekeningen vanuit inspirerende (filosofische en maatschappelijke) achterliggende gedachten. Let bijvoorbeeld op zijn 'Dog riding a bike and thinking about all the dogs he knows'

(c) Hedof

HEDOF (NL) of Rick Berckelmans creëert, in een bijzonder knappe technische uitvoering, een soort posters waarin beeld, tekst en kleur een fantastisch geheel vormen.

(c) Ephameron

EPHAMERON (BE) toont hier haar bescheiden grafische formaten in combinatie met losse potloodtekeningen, waarin ze een meestal verstilde wereld van mensen voorstelt. Maar we kennen haar ook van grote projecten, waar ze o.a. met tape enorme lijntekeningen realiseert.

Ik zag haar bijvoorbeeld in een project van 'De Console' in galerie c. de vos in Aalst. In april van dit jaar maakte ik nog een ommetje voor haar 'vitrinewerken' bij de KARTELL-shop in de Brusselse Dansaertwijk.

(c) Maxwell Holyoke-Hirsch

Maxwell HOLYOKE-HIRSCH (USA), een illustrator uit San Francisco (Californië) toont hier een serie minuscule, ogenschijnlijk naïeve en onschuldige huiselijke tafereeltjes, die toch telkens eindigen in een dramatisch voorval.

(c) Dominique Goblet

Dominique GOBLET (BE), uit Brussel, maakt illustraties en beeldverhalen waarin ze de autobiografische elementen niet schuwt. Haar technische vaardigheden zijn zeer divers, maar steeds weer buitengewoon sterk. Hier presenteert ze, nast enkele kleinere, ingelijste werken, ook een grote 'groene' tekening met een 'lachende' jager in een virtuose uitvoering.

In haar 'graphic novels' creëert ze fictieve verhalen op basis van haar eigen achtergronden... (..."les récits inventés sont encore notre vie intime"...)

In haar boek 'Souvenir d'une journée parfaite' (2001) spelen, ondanks de optimistische titel, toch dood en afscheid een hoofdrol. Toch is het geen pessimistisch boek, hooguit melancholisch maar met oog voor de kracht van het moment.

(Het doet me hier overigens plots denken aan de huidige tenoonstelling in het MAC's (Grand-Hornu): 'A toutes les morts...'

Haar laatste graphic novel 'Faire semblant, c'est mentir' (2007) vind je nu ook in het Nederlands als 'Net doen alsof is ook liegen' (2009). Het is een autobiografisch verhaal "maar geen afrekening met het verleden...", waaraan ze ontzettend lang gewerkt heeft. Voor de Nederlandstalige versie heeft ze ook zelf de typografie verzorgd en zelfs hier en daar subtiele wijzigingen in de tekeningen aangebracht.

(c) Luke Ramsey

Luke RAMSEY (CA) is één van de stichters van 'Islands Fold', een Canadese kunstenaarsresidentie. Hij tekent dikwijls hoofden die vol lijken te zitten met 'muizenissen of fantasie (vul zelf maar in). Soms combineert hij verschillende tekeningen in een collage.

Stripwinkel MEKANIK: een onwaarschijnlijk aanbod...

De tentoonstelling loopt tot 13 september 2010

in

Galerie MEKANIK

Sint-Jacobsmarkt 73

ANTWERPEN

ma t.e.m. vr: 10 - 18.30 uur

zaterdag: 10 - 19 uur

'Façades et intérieurs', een kunstproject van curator Roger D'Hondt in PARAZA (Zuid-Frankrijk)

Zowat twee jaar geleden bezocht ik Roger D'Hondt voor een uitgebreid gesprek dat in WATERSCHOENEN verscheen onder de titel: 'Het geheugen van de avant-garde in Aalst'.

Roger D'Hondt was de man die van 1970 tot 1979 met zijn Aalsterse galerie 'New Reform' de grote promotor werd van o.a. performance en conceptuele kunst. In feite was hij de voorloper van het later bloeiende galeriewezen in Aalst mt o.a. S65, Denise Van de Velde, Path, In Situ, C. de Vos,... (waarvan enkel de laatste twee nog actief zijn).

Zijn 'liefde' voor de kunst ontstond al vroeg, maar de grote 'aha-erlebnis' kwam er vooral tijdens zijn legerdienst in Duitsland, waar hij plots geconfronteerd werd met 'DOCUMENTA' in Kassel.

Een boeiende wereld ging open...

*

In 2008 organiseerde hij in het Aalsterse Stedelijk Museum de schitterende tentoonstelling 'Van Provo tot nu: kunst in een sociaal-politieke context', een verhaal over maatschappelijke ideeën, artistieke vrijheid versus censuur, kunst als wapen tegen kleinburgerlijke bekrompenheid,...

Artistiek en Sociaal zijn voor Roger D'Hondt overigens sleutelbegrippen, zoals ook in zijn nieuwe project zal blijken.

Enige tijd geleden werd hij als onafhankelijk curator uitgenodigd door de culturele vereniging 'Le Pont' om in het Zuidfranse PARAZA (zowat 500 inwoners en 17 nationaliteiten), vlakbij het Canal du Midi, een artistiek project te realiseren.

Tussen 18 en 28 augustus 2010 is het dan zover.

Met 'Façades et intérieurs' wil hij het dorp 'figuurlijk' in de kijker zetten (Façades) en tegelijk ook het erfgoed van de gemeente openen (intérieurs).

Voor dit project heeft hij 8 kunstenaars geselecteerd, waaronder 2 waarmee hij al in de tijd van 'New Reform' samenwerkte.

Hervé FISCHER (°1941) is een Frans/Canadees kunstenaar en filosoof, die reeds in 1974 bij New Reform aan bod kwam met kritische artistiek-sociologische performances en beschouwingen. In Paraza zal een documentatie van zijn theoretisch werk getoond worden.

Alain ARIAS-MISSON (°1936), kunstenaar en schrijver, is één van de grondleggers van de visuele poëzie (begin jaren '60) met een zeer sterke verwantschap tot Fluxus. In 1965 ontwikkelde hij de idee 'PUBLIC POEM' (Openbaar gedicht), een soort dialoog met de omringende ruimte en het leven. In Paraza zal hij met 'INVISIBLE CONVERSATIONS' voor een aangepast 'public poem' zorgen.

Naast deze twee selecteerde hij zes Vlaamse kunstenaars 'op basis van bepaalde inzichten en talenten die hij in hun werk heeft waargenomen'...

"Zij benutten schilderkunst, installaties, performances en andere conceptuele projectvormen, rekening houdend met bepaalde materiële beperkingen en omstandigheden. Zij verblijven in Paraza om de projecten af te werken en te installeren. Ze worden daarbij opgevangen door de locale bewoners. Hiermede wordt het derde doel van het project, het sociaal weefsel versterken, gerealiseerd!"

Jo DE SMEDT (°1974), tekenaar en schilder (met een opleiding in de vrije grafiek), vindt zijn inspiratie in tekeningen, foto's en teksten allerhande, waaruit hij elementen put om zijn nieuwe beeldverhalen te ensceneren. Naar aanleiding van zijn deelname aan de zomertentoonstelling 'FAKE!' in Aalst had ik het nog over 'verloren onschuld'. Voor dit project gaat hij nog verder. Met het verhaal van Jeanne, een negentienjarig meisje dat in Congo op misdadige wijze verkracht is, wordt het verlies van onschuld plots heel erg persoonlijk en dramatisch. De inwoners van Paraza zullen een brief ontvangen, gericht aan de fictieve moeder van Jeanne, woonachtig in Paraza. Vergezeld van een dossier met reproducties en tekeningen ter illustratie van het verhaal moet deze brief de inwoners onherroepelijk bij de zaak betrekken.

Jan(us) BOUDEWIJNS (°1977) gaat de geest van neo-dada (met name Duchamp) door Paraza laten waaien. On de de titel 'Pa(pa)raza' presenteert hij enkele (verkeers-) borden, door hem beschilderd met 'staatsieportretten' van Nicolas Sarkozy en Carla Bruni.

Francis DENYS (°1964) stelden we U eerder dit jaar voor n.a.v. zijn tentoonstelling bij Galerie EL in Welle. Deze kunsthistoricus/kunstenaar (oud-student van het HISK) leerden we daar kennen als een perfectionist in het creëren van artistieke objecten met 'weerhaakjes'. In Paraza zal hij zijn kijk op de gemeenschap ter plekke uitvoeren in het project: 'Boules, Pierres, Bâtons & Sudokus': 'boules migrantes' in hooi, 'histoire naturelle' met gevonden stenen, 'bâtons' als kunstig bewerkte lange stokken en 'sudokus' zullen in het straatbeeld verschijnen.

Het werk van Nico DOCKX (°1974) situeert zich in het archiveren en distribueren van gegevens in tekst, beeld, geluid,... waarbij verschillende interpretaties kunnen ontstaan afhankelijk van de perceptie door de toeschouwer. Wat dit voor Paraza in de praktijk betekent, zal pas ter plekke duidelijk worden. Toch even vermelden dat Nico Dockx, samen met Helena Sidiropoulos in 2009 laureaat was in de Prix Jeune Peinture Belge. Voor dit bekroonde werk maakten ze gebruik van de archieven van het Paleis voor Schone Kunsten/Bozar. Daar stootten ze o.a. op de maquette van een nooit gerealiseerde catalogus bij een Broodthaerstentoonstelling in 2001 (een probleem met reproductierechten). Hieruit maakten zij een kunstenaarsboek, waarin de afbeeldingen van Boodthaerswerken gecensureerd zijn.

Helena SIDIROPOULOS (°1979) wil de wereld op verschillende manieren leren kennen: door te reizen, door na te denken over samenlevingsvormen,... en deze ervaringen te vertalen in taalkundige (bvb. poëzie) en beeldende vormen (bvb. fotografie, video, schilderkunst).

Benieuwd hoe zij met Paraza omgaat...

Kris KIMPE (°1963) is een architect, die zijn expertise vooral ten dienste stelt van de hedendaagse beeldende kunst: ontwerpen van tentoonstellingen, kunst in de openbare ruimte, ontwerpen van kunstenaarsateliers (o.a. voor Luc Tuymans),...

Hij is mede-oprichter van een architectuurcollectief met Bruno Poelaert en Pieter D'Haeseleer.

Voor Paraza ontwerpt hij (samen met Helena P. en Kris D.) een wallpaper/poster die zij zullen gebruiken als middel voor een interventie op enkele plaatselijke gebouwen.

*

Roger D'Hondt heeft duidelijk oog voor het concept dat hij reeds in de tijd van 'New Reform' huldigde. De kunstenaar wordt met alle mogelijke middelen ondersteund zoadat hij/zij de artistieke verwerking zo perfect mogelijk kan uitvoeren binnen een maatschappelijk kader, dat in het geval Paraza 'slechts' een dorp behelst, maar met zijn vele nationaliteiten gerust een 'global village' mag genoemd worden.

Nog steeds gaan de begrippen artistiek en sociaal hand in hand. De aanwezigheid van de (hopelijk) vele bezoekers kan dit artistiek-maatschappelijke gegeven alleen maar versterken.

Op www.welkunst.skynetblogs.be kan je de evolutie van het project volgen.

Je kan ook info aanvragen bij:

lepont.paraza@gmail.com

PARAZA ligt tussen Carcassonne (45km), Narbonne (18km) en Béziers (35km).

'A toutes les morts, égales et cachées dans la nuit' in het MAC's (Grand-Hornu)

Ik kan me niet meer precies herinneren wanneer ik voor het eerst in Grand-Hornu kwam, maar het moet al ruim dertig jaar geleden zijn. Je kon er toen nog ongehinderd tussen de verkrotte restanten van de site dwalen en de voormalige villa van Henri De Gorge was, net zoals het ingenieurshuis (het huidige Musée des Arts Contemporains - MAC's) niet meer dan een ruïne.

De villa van De Gorge vóór de restauratie

Zoveel jaren later heeft die voormalige parel van de industriële architectuur zijn 'verwilderde' gelaat beetje bij beetje ingeruild voor een gerestaureerde versie die bewondering afdwingt en ontroering teweegbrengt.

Een stukje geschiedenis...

In 1810 kocht Henri De Gorge de exploitatierechten van de reeds bestaande mijn en maakte van Grand-Hornu een bloeiende onderneming. Door de bouw van de cité bezorgde hij zijn werknemers voor die tijd uitzonderlijk goede woonomstandigheden. Die woonpolitiek zorgde er natuurlijk ook voor dat de arbeiders sterk aan het bedrijf gebonden werden. Sociale bekommernis en winstprincipes gingen hier duidelijk hand in hand.

Henri De Gorge overleed al in 1832, maar het bedrijf bleef nog lang in de familie.

Na de tweede wereldoorlog ging de mijnbouw in de Borinage flink slabakken. In 1954 werd Grand-Hornu gesloten en kon het verval zijn gang gaan. In 1971, toen de sloophamer al klaarstond, kocht architect Henri Guchez het complex en zorgde voor een gedeeltelijke restauratie. Later kwam het in handen van de provincie Henegouwen.

Tijdens het weekend van 11 en 12 september viert Grand-Hornu de tweehonderdste verjaardag.

A toutes les morts, égales et cachées dans la nuit...

'A toutes les morts...' was blijkbaar moeilijk in het Nederlands te vertalen omdat het hier niet gaat over 'de doden', maar over 'de dood' (en daar hebben we in het Nederlands geen meervoud voor). In de tweetalige tentoonstellingskrant werd aan de Nederlandstalige kant gekozen voor de titel 'Doot, waar bestu bleven' (een verwijzing naar het Egidiuslied: Egidius waer bestu bleven ? ... Du coors die doot, du liets mi tleven...)

De tentoonstelling mag dan opgedragen zijn aan de dood, maar ze gaat vooral over de HERINNERING aan 'degenen die allemaal GELIJK en VERBORGEN zijn in het duister van de dood'.

Want hoewel er in de dood zelf geen onderscheid is, kan de herinnering die bij de levenden achterblijft verschillende vormen en graden aannemen. Maar uiteindelijk blijft van elke dode in het beste geval een grafzerk met een naam, een geboorte- en sterfdatum over. Heel wat anderen verdwijnen naamloos in de plooien van de geschiedenis. Tenslotte zijn ze allemaal 'doodgewoon' dood. Het is slechts in de herinnering dat ze min of meer 'overleven'...

De tentoonstelling belicht dat op sublieme wijze. Meteen al bij de start worden we geconfronteerd met de herinnering aan de arbeiders van deze mijn.

Laurent Busine, directeur van het MAC's vroeg in 1997 aan Christian BOLTANSKI om voor het museum een installatie te maken die het symbool zou worden voor de samensmelting van deze voormalige mijnsite en het Museum voor Hedendaagse Kunst (MAC's).

De ontzagwekkende installatie 'Les registres du Grand-Hornu' verwijst met 3500 blikken dozen (voorzien van namen en eventueel foto's) naar mannen, vrouwen en kinderen die ooit in deze mijn gewerkt hebben. Ook nu weer maakt deze installatie een bijzondere indruk in de duistere 'Hooischuur' van het museum.

Een trap in het MAC's

Straks zal de tentoonstelling eindigen in de grafkelder van de familie De Gorge helemaal achteraan op het terrein. Maar eerst volgen we het parcours door de zalen van het MAC's.

Het is een sobere, maar diepgravende tentoonstelling, niet enkel samengesteld uit pure kunstwerken, maar ook uit een ogenschijnlijk vreemde verzameling foto's, tekeningen, relikwieën, video,... en zelfs een meteoriet.

Allemaal suggereren ze een (fluctuerende) herinnering, lijken ze te balanceren op de grens tussen aanwezigheid en afwezigheid.

Neem nu 'Soffio di foglie' (Souffle de feuilles) van Guiseppe PENONE. In die berg bladeren zie je de indruk van een figuur (de kunstenaar). Als toeschouwer trek je de lijn van deze negatieve vorm (de afwezigheid) naar de figuur die daar door zijn aanwezigheid voor gezorgd heeft.

Thierry DE CORDIER zorgt voor het enige echte 'doodsbeeld' in deze tentoonstelling. Op een schedel brengt hij leven en dood samen met een tekst uit 1989, gericht aan zijn moeder.

(Mis De Cordier vooral niet in dat kleine, verborgen 'achterkamertje')

Op de 'Place Verte' in de cité...

De twee zelfportretten van Giorgio DE CHIRICO bieden een sterke dualiteit. Overdadig gekleed of naakt: Wie wil hij zijn? Hoe wil hij gezien worden? Hoe zien wij hem? Hebben we een voorkeur... en waarom?

Op enorm lange tekenbladen (tot 13 meter) legt Bertille BAK met stylo de voor- en achterkant vast van een hele rij huisjes in een mijncité in Noord-Frankrijk. De subtiele verschillen, de eenvoud, het verval, de geschiedenis van opeenvolgende generaties die daar gewoond hebben en intussen in 'het duister' verdwenen zijn,.. .

Je kan het er allemaal in zien of bij fantaseren.
In de wijk hier rond het MAC's kan je overigens zelf een gelijkaardige oefening maken.

Op de hoek van de 'Place Verte' en de 'Rue Ste-Louise'

Neem de tijd voor de video 'Long Goodbye' (13'44") van David CLAERBOUT in de laatste zaal van het museum. Wat begint als een zalig tafereel met een vrouw voor een zonnige, zomerse, zuiderse woning, evolueert naar het vermoeden van een definitief afscheid naar gelang de camera verder uitzoemt.

(David Claerbout zit ook in de tentoonstelling XANADU in het SMAK)

We moeten nu naar buiten voor een bezoek aan de grafkelder van de familie De Gorge. Enkele jaren geleden ben ik hier ook al eens geweest. Maar nu krijgt het bezoek een extra dimensie in het kader van deze tentoonstelling.

(c) artspotter

Bij Uw bezoek krijgt U een plannetje en een voortreffelijke, tweetalige 'Tentoonstellingskrant' . Laat U eventueel ook verleiden door de schitterend uitgegeven 'catalogus' (20 Euro tijdens de tentoonstelling).

De tentoonstelling loopt tot 10 oktober 2010 in het MAC's
Musée des Arts Contemporains
Rue Sainte-Louise 82
7301 HORNU

di - zo: 10 - 18 uur

www.mac-s.be