Toen het Antwerpse Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in 2011 de deuren sloot om een enorme verbouwingsoperatie mogelijk te maken, werden delen van de collectie verspreid over andere initiatieven.
Tot de heropening in 2018 kan ook het Stedelijk Museum van Lier een deel van die collectie gebruiken. Onder het overkoepelend thema 'Bruegelland' worden werken van de Bruegelfamilie en latere uitbeelders van 'volkse' taferelen, zoals Steen, De Braekeleer en de Vlaamse expressionisten met Permeke of Gust De Smet voor het voetlicht gebracht.
De link tussen Lier en Bruegel gaat ongetwijfeld ook via de roman 'Pieter Bruegel' (1928) van Felix Timmermans, Liers auteur par excellence.
Met de tentoonstelling 'HOGE HORIZON: Bruegelland, vroeg 21ste eeuw' wordt het thema nu doorgetrokken naar een confrontatie tussen deze historische voorbeelden en de hedendaagse artistieke realisaties. De huidige opstelling blijft nog tot 19 maart 2015 beschikbaar. U hoeft dus niet meteen te rennen, al kan ik u een bezoek ten stelligste aanraden.
Tot de heropening in 2018 kan ook het Stedelijk Museum van Lier een deel van die collectie gebruiken. Onder het overkoepelend thema 'Bruegelland' worden werken van de Bruegelfamilie en latere uitbeelders van 'volkse' taferelen, zoals Steen, De Braekeleer en de Vlaamse expressionisten met Permeke of Gust De Smet voor het voetlicht gebracht.
De link tussen Lier en Bruegel gaat ongetwijfeld ook via de roman 'Pieter Bruegel' (1928) van Felix Timmermans, Liers auteur par excellence.
Met de tentoonstelling 'HOGE HORIZON: Bruegelland, vroeg 21ste eeuw' wordt het thema nu doorgetrokken naar een confrontatie tussen deze historische voorbeelden en de hedendaagse artistieke realisaties. De huidige opstelling blijft nog tot 19 maart 2015 beschikbaar. U hoeft dus niet meteen te rennen, al kan ik u een bezoek ten stelligste aanraden.
Fabrice Samyn,, Horizon, 2009, hout, glas, zand
In drie opeenvolgende zalen wacht u een bijzonder intense ervaring.
De titel 'HOGE HORIZON' is ontleend aan het werk van Bruegel zelf. Door de letterlijk hoge plaatsing van de horizon in zijn schilderijen ontstaat een immens speelveld waarin mensen en dingen vanuit een schuin vogelperspectief bekeken worden en verschijnen als acteurs in een theater. Of het nu over volksspelen, spreuken of andere onderwerpen gaat, steeds is het zoals bij Joost Van den Vondel: "De wereld is een schouwtoneel. Elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel".
De tentoonstelling maakt een mix van al de tijdsbeelden en interpretaties en toont ze in een opstelling die zowel aan een hedendaagse galerie doet denken als aan een museale presentatie uit de 19de eeuw met superpositie van werken.
De curatoren, Rik De Boe & Peter Morrens, tevens initiatiefnemers van 'De Voorkamer' in Lier, zijn niet over één nacht ijs gegaan (om het even in de sfeer van Bruegeliaanse spreekwoorden en gezegden te houden). Collectiestukken uit het KMSKA, het Stedelijk Museum van Lier en werken uit verschillende hedendaagse collecties vormen een overkoepelende puzzel.
Zullen we dan maar enkele werken bekijken en een paar links leggen? Dan kunt u nadien zelf op stap voor een intense kennismaking.
In de eerste zaal wordt de horizon meteen hoog en waterpas gelegd door Fabrice SAMYN. Een eerste blik rondom leert al dat het lang niet eentonig wordt. Fijne dialogen en knappe stoorzenders wisselen elkaar af.
Ruim honderd werken vragen in de drie zalen om aandacht. Sommige affirmeren zich heel prominent door hun formaat, voorkomen of door hun kunsthistorische herkenbaarheid. Andere houden zich stilletjes schuil, in de schaduw of op de achtergrond, maar verdienen het niettemin ontdekt worden omwille van hun intrinsieke waarde.
Schilderijen, tekeningen, sculpturen, grafiek, objecten, foto's, video,... in alle maten en stijlen wisselen elkaar af.
Toch is een en ander netjes uitgebalanceerd, terwijl er onverwacht toch iemand een serieuze 'patat' op geeft.
Friederiche von Rauch, Untitled (KMSKA 11 Antwerp), 2011 uit de
serie Sleeping Beauty, Archiefpigment, print op aluminium
Courtesy Galeery FIFTY ONE Fine Art Photography
Henri De Braekeleer, De man in de stoel, 1875, olieverf op doek
Collectie KMSKA
De gigantische ets (droge naald) van Patrick COUDER op verschillende grote bladen naast elkaar springt meteen in het oog door haar formaat en het zuivere zwart op wit. Deze 'Ommegang' is geïnspireerd door 'De Processie' van Bruegel.
Zo loopt het werk van Bruegel als een rode draad door de hele tentoonstelling.
Sommige kunstenaars bespelen rechtstreeks de thema's van Bruegel in hun eigen werk. Maar soms leggen de curatoren zelf de link tussen de oeuvres. Zo bevindt het typische vloersculptuurtje van Mark MANDERS zich niet zomaar toevallig onder de 'Spreekwoorden' van Bruegel. U moet maar eens op zoek gaan in het schilderij zelf.
Maar dan zitten we al in de tweede zaal.
Tegen de achterwand van de eerrste zaal kan Lech MAJEWSKI met zijn video 'Bruegel Suite' (centraal paneel van een triptiek) op belangstellende kinderogen (klein en groot) rekenen. De 'Bruiloftsstoet' hangt vlakbij.
De 'Zeis' in geblazen glas van Maria ROOSEN torent als een zwaard van Damocles hoog op de muur tussen de 'gulzigheid' van Charles VERLAT in één hoek en een opeenvolging van 'eetfestijnen,' van Gust DE SMET tot Rinus VAN DE VELDE. De 'Boerenbruiloft' is nooit ver weg.
In de tweede zaal lijkt de hoofdtoon klassieker, maar het zijn de kleine tegendraadse ingrepen die de alertheid op de proef stellen: de reeds genoemde Mark MANDERS, de kleine tekening 'Study for Willowman' van Pieter Laurens MOL of het schilderij van Teun HOCKS van de man met de tak in een desolaat landschap (Het doet me ook aan Stefaan Van Biesen denken).
Natuurlijk duikt hier en daar Johan DE WILDE op met zijn zo aparte tekenstijl (nu met een 'Recordatio - Brueghel' uit 2007). Even verder gaat een kleine tekening van Michael BORREMANS (The Spirit of Modelmaking) in vormelijke dialoog met de 'Spreekwoorden' van Bruegel. In de diagonale hoek verschijnt Jean BRUSSELMANS, de meester van het tegelijk beknottende, maar o zo open en levendig Brabantse landschap.
Ria Pacquée, Madame visiting the open air museum in Bokrijk, 1989,
6 fotoprints op canvas
Jakob Smits, De put, 1920, olieverf op doek
Collectie KMSKA
De overgang naar de derde zaal wordt met bravoure overheerst door de houten sculpturale installatie van Kati HECK: 'Unrasiert und fern der Heimat. Ein Randgruppen Stammtisch', een schitterende mix van 'boers' genoegen en fijnbesnaarde details. Ook hier is Bruegel nooit ver weg.
Neem de tijd voor de video 'The Vanitas Record' van Koen THEYS, de registratie van een gigantisch stilleven ... . Bij Koen Theys wordt de tijd per definitie gemanipuleerd.
De combinatie aan de overkant met Friederike VON RAUCH en Henri DE BRAEKELEER met zijn iconische 'Man in de stoel' zorgt, wat mij betreft, voor onderkoeld vuurwerk.
Tegen de achterliggende wand gaan Ria PACQÉE en Jakob SMITS een onwaarschijnlijke relatie aan, diep in de Stille Kempen.
Verder mag ik in geen geval Johan DE WIT en Walter SWENNEN vergeten, die er allebei een flinke 'patat' op geven. Dan is er nog het duo Jozef Laurent DYCKMANS en Eugène LAERMANS, die elk het thema van de blinde behandelen.
Mag ik nu ook nog even Thomas BOGAERT (met een felwitte 'for Bruegel') en Valerius DE SAEDELEER (met een duister geworden 'verniste' Lente) als onverwachte buren voorstellen?
En dan staat daar in het midden het bijna onooglijke galgje van Bart BAELE. Het zit in zijn morbide artistieke visie vastgeklonken en refereert wellicht aan 'De ekster op de galg' (1548) van Bruegel, maar ook in de 'Spreekwoorden' zit dan weer een andere verwijzing... (kijk eens rechtsboven).
Deze kleine inleiding wil enkel een aanzet zijn. Bij uw bezoek aan de tentoonstelling krijgt u een wandelcatalogus die voor meer opheldering zorgt.
Walter Swennen, Jef Patat, 1986,
olieverf op doek
Bruikleen Foudation de 11 lijnen
Johan De Wit, Grote kuis, 2014
na 'De Triomf van de dood' van Pieter Bruegel de Oude,
geëxtrudeerd polystyreen en lijm
HOGE HORIZON
tot 19 maart 2015
in
Stedelijk Museum Lier
Florent Van Cauwenberghestraat 14
LIER
dinsdag t.e.m. zondag: 10 - 12 en 13 - 17 uur
© Art Spotter voor WATERSCHOENEN
Geen opmerkingen:
Een reactie posten