KRASJ '14: actuele kunst in Ninove... EEN WANDELING

' O Tejo é mais belo que o rio que corre pela minha aldeia'


Tot 5 oktober 2014 loopt in de Ninoofse binnenstad het kunstparcours KRASJ '14 als vervolg op de eerste editie die in 2012, op initiatief van Ninoofs beeldend kunstenaar Koen De Decker, het licht zag.
Het is de bedoeling dat dit initiatief in 2016 tot een verderzetting van deze biënnale leidt en inmiddels Ninove definitief op de kaart van het actuele kunstgebeuren zet. 
Voor deze tweede editie tekent curator Ilse Roosens, die onlangs in het S.M.A.K. ook het vernieuwde initiatief 'Coming People' verzorgde.

Twee jaar geleden lag het uitgangspunt reeds bij de vaststelling dat heel wat jonge kunstenaars hun provincienest (in casu Ninove) verlaten om in grote steden als Gent, Brussel, Antwerpen of zelfs over de landsgrenzen te gaan studeren en uiteindelijk niet meer terug te keren naar de plek van herkomst.
De nieuwe omgeving biedt ongetwijfeld meer artistieke/professionele contacten dan de oorspronkelijk woonplaats. Toch blijft er ook een zekere vorm van heimwee, wellicht een familiale band, misschien een zekere ontheemding en een eventuele nood aan (h)erkenning van de thuisbasis.

Hospitaalkerk Ninove

Kunstenaars hebben ook vroeger steeds de behoefte gehad om te 'ontsnappen', de blik te verruimen en grote centra op te zoeken. De voorbije 100 jaar was nu eens Brussel het centrum van de artistieke wereld, dan weer Parijs, New York, Berlijn.

Vandaag wellicht meer dan ooit zorgt de nomadische activiteit van kunstenaars uit alle werelddelen voor een dubbel gevoel. In een wereld van voortdurende migratiestromen zijn natuurlijk niet alleen kunstenaars daaraan onderhevig. Maar misschien zijn zij beter in staat om via hun werk uitdrukking te geven aan de gemengde gevoelens die dat met zich meebrengt.

Geen wonder dus dat KRASJ '14 in het teken staat van het 'reizen', zowel in de letterlijke betekenis als in de hoofden van de kunstenaars.

De Portugese zin waarmee deze bespreking opent, komt uit een gedicht van Fernando Pessoa.

'De Taag is mooier dan de rivier die stroomt door mijn dorp'

Meteen daarna nuanceert Pessoa dat beeld.

'Maar de Taag is niet mooier dan de rivier die stroomt door mijn dorp. Want de Taag is niet de rivier die stroomt door mijn dorp' 

Pessoa schreef dit gedicht in de bundel 'O Guardador de Rebanhos / De Hoeder van de kudde' onder het heteroniem Alberto Caeiro.

Maar ook het verdere verloop van de tekst is in de context van KRASJ belangrijk. Reeds in de eerste zinnen schuilen alle tegenstrijdige gevoelens en gedachten die we hiervoor i.v.m. de jonge (en minder jonge) kunstenaars schetsten.

 

Fernando Pessoa in Lissabon in de buurt van de Taag

Maar het gaat in KRASJ niet alleen over Ninoofse kunstenaars. Net zoals bij de vorige editie is gekozen voor een mix van beginnende en gevestigde kunstenaars met Ninoofse roots en kunstenaars uit binnen- en buitenland.

Gespreid over zeven locaties wacht u een aangename wandeling met presentaties die geenszins overladen, maar dikwijls bijzonder verrassend zijn en meerlagige betekenissen bevatten.

Starten kan in principe op elke locatie, maar beginnen in het Oud Stadhuis is wellicht de meest aangewezen optie, vermits u daar ook een infopunt vindt waar o.a. de kleine catalogus te koop is. Bovendien is hier een gratis wandelplan beschikbaar.

In ons vorig artikel - KRASJ '14: actuele kunst in Ninove... EEN VOORUITBLIK - kreeg u in de lijst van deelnemende kunstenaars rechtstreekse links naar hun websites, een aangewezen weg naar een kennismaking vooraf.

Kristof Van Gestel @ Oud Stadhuis

Op de eerste verdieping van het Oud Stadhuis kunt u al meteen zelf deelnemen aan het artistieke discours door in gesprek te gaan met Kristof VAN GESTEL: op de sofa met een kunstenaar. Zijn werk dook vroeger reeds op in Waterschoenen.

Legt hij al zijn (artistieke) zieleroerselen bloot en verwacht hij dat ook van zijn gesprekspartners? Come and see...

Met hem balanceert u ongetwijfeld op de grens tussen sculptuur, meubel, design en waagt u zich 'vanzelfsprekend' op artistiek en filosofisch terrein.

Een verdieping hoger worden we in de middengang begroet door Johan DE WILDE, wiens subtiele tekentechniek we al jaren volgen. Zijn drieluik 'El Pais' levert op het eerste gezicht nog minder 'sporen' op dan we van hem gewoon zijn, maar let u vooral op de gekleurde randen van het karton.

De kamer links is het terrein van twee kunstenaars. De quasi surrealistische benadering van Carlos CABALLERO konden we u enkele maanden geleden reeds in Waterschoenen presenteren. Vanuit zijn geboorteland Cuba kwam hij via Florida ook in Gent terecht. 'Reizen', 'migratie' en 'ontheemding' of zelfs (letterlijke) 'gespletenheid' (zoals in zijn sculptuur 'Spaces') zijn bij hem gangbare begrippen.

Jong Ninoofs talent (maar woont en werkt in Gent) Jonathan PAEPENS bekijkt de wereld door een gekleurde bril en in feite door méér dan één. Er is Jonathan Paepens die tijdens de opening op 6 september als zijn alter ego 'Diva John' de performance 'raise your flag' uitvoerde op het balkon van het voormalig stadhuis. Eveneens als 'Diva John' laat hij zich maar al te graag onderdompelen in de glamour en glitter van de sterrencultus, al houdt hij steeds de angeltjes van dat bestaan in het oog. Zijn textielwerk 'vallende sterren' benadert het Hollywoodthema van opkomst en ondergang.

Op 21 september om 11 uur kunt u hem nog eens aan het werk zien met zijn performance.

 Emmanuel Mottu, Europe - état des lieux . Désolation, 1995,

Collage met papier, privécollectie

Een volledig gedetailleerde rondleiding doorheen het hele parcours zou ons binnen het bestek van dit artikel te ver leiden en bovendien elke verrassing voor u in de kiem smoren. Dus gaan we in vogelvlucht verder en strijken hier en daar neer voor een nadere kennismaking.

In het Oud Stadhuis hebt u ook nog Mark DION (met een soort Wunderkammer') tegoed, naast een onverwachte band tussen twee Zwitsers van verschillende generaties: Paul KLEE en Emmanuel MOTTU. Klee werd door de nationaalsocialisten in 1934 als 'Entartet' uit Duitsland verdreven (maar liet in zijn werk meer dan ooit kinderlijke vreugde en vrijheid toe), terwijl Mottu met zijn grote collage 'Europe - état des lieux . Désolation' een historische stand der dingen van ons continent opmaakt (een schitterend werk).

En nu trekken we naar het voormalige POSTgebouw op de site van het huidige stadhuis aan de Centrumlaan.

We worden er in de centrale ruimte verwelkomd door de indrukwekkende geluidsinstallatie met oude bandopnemers in loop geschakeld door Bart MARIS, vooral bekend als muzikant  (met Ninoofse roots), die als een moderne nomade met zijn muziek de wereld rondreist.

Op 21 september om 10 uur verzorgt hij hier de performance 'neuringen en dender', een concert voor trompet en bandopnemers.

 Impressie met reflectie uit de reeks MADRID van Carl De Keyzer,

1996, foto, privécollectie

In de vele hoeken en kamertjes van het gebouw wachten u tal van ontdekkingen.

 Ayako YOSHIMURA, Carl DE KEYZER, de vreemde en afstandelijke poppen van Maen FLORIN, Cannelle TANC en Alicia FRAMIS nemen ons mee van Madrid over Parijs of Hollywood naar New York of andere inwisselbare plaatsen.

Patrick VAN CAECKENBERGH duikt hier op als een 'onverzadigbaar verzamelaar van informatie', wat ons meteen de link doet leggen naar het werk van Mark Dion in het Oud Stadhuis.

Christof MASCHER, een schilder van sprookjes, krijgt het gezelschap van Tadashi KAWAMATA, die in 2012 zijn 'Favela in Gent' bouwde in de buurt van de Dampoort tijdens het project TRACK.

Ayako Yoshimura, Variations on a theme # 2 - nature, 2010

Een selectie van 8 uit een reeks van 12 foto's

Pascale Marthine TAYOU (onlangs ook nog in WATOU), interieurarchitecte Yasmine LTAIEF en Moshekwa LANGA vervolledigen het beeld met licht, geluid en kleur (zelfs Afrikaans 'couleur locale').

U mag nu via de voetgangersbrug achter het stadhuis even over de Dender voor een bezoek aan Sarah & Charles (La nuit américaine, in 2012 ook al in het project Façades in Middelburg) in het STADSPARK.

Nadien gaat het richting HOSPITAALKERK waar we allereerst begroet worden door Claude DENDAUW en zijn bijzondere, symbolische installatie met schilderkunstige, sculpturale en poëtische elementen: 'Fragmenten uit mijn nomadisch dagboek'. Als illustratie van 'hoofdreizen' kan het tellen en in al zijn sprekende 'kleurloosheid' is het perfect geïntegreerd in deze op restauratie wachtende ruimte waarin barokke kracht en schitterend verval elkaar in evenwicht houden.

De kunstenaar vraagt uw medewerking: "Zet uw diepste gedachte op papier... en stop ze in één van de beschikbare flessen. Uw gedachten zullen voor altijd bewaard blijven".

Claude Dendauw, detail uit presentatie

Fragmenten uit mijn nomadisch bestaan, 2014,

installatie met schilderijen en sculpturen 

In dezelfde ruimte duikt ook het verhaal op (via video) van de in 1975 verdwenen Nederlandse kunstenaar Bas Jan ADER: het ontstaan van een mythe. In 2003 schreef Hans den Hartog Jager de roman 'Zelf God worden', waarin een gelijkaardig verhaal uitgewerkt werd.

Vlakbij de Hospitaalkerk bevindt zich (los van KRASJ) de muurschildering van Koen DE DECKER. Sinds onze bespreking in Waterschoenen heeft hij het werk gesigneerd en een katje toegevoegd.

Via de parking kunt u achter de hospitaalkerk doorlopen naar de KAAISCHOOL.

Onderweg ontdekt u op het lange metalen hek nog de sporen van Krasj in 2012. De gevlochten touwen van Mira Albrecht hebben inmiddels hun kleur bijna geheel prijsgegeven.

Paul D'Haese, met de fotoreeks Escapades, 2014

In de KAAISCHOOL toont Paul D'HAESE in zijn 'Escapades' een serie typisch Vlaamse (maar tegelijk universele) architectonische absurditeiten.

Ayako YOSHIMURA, die we ook in het postgebouw al uitvoerig mochten begroeten, laat hier vrolijk de vogeltjes fluiten tegen de achtergrond van droomlandschappen. Op deze plek plukte Lynn Hellebuyck twee jaar geleden de bloemetjes... (Krasj 2012).

We trekken naar de KOEPOORT. Hier heeft Ante TIMMERMANS zijn tenten opgeslagen (of zijn podium opgebouwd), geflankeerd door twee typische tekeningen van Philippe VANDENBERG. Vandenberg ontleedt in deze tekeningen via de figuur van Hitler het leven van de mensheid in zijn geheel en de drang naar dictatorschap..

Ante TIMMERMANS, afkomstig uit Ninove (Meerbeke), heeft zich met zijn tekeningen een flinke internationale reputatie opgebouwd en zoekt momenteel naar een gezond evenwicht tussen de rol van de kunstenaar als 'vervaardiger' van artistieke objecten en een geëngageerde aanpak als performer. In Ninove gaf hij tijdens de openingsdag alvast een stevige aanzet met zijn performatieve installatie 'le souffleur de pause', waarin hij als kunstenaar zijn 'ezelsmasker' afzet en de geest van Samuel Beckett en 'Wachten op Godot' evoceert. De onsterfelijke zin uit dat toneelstuk I'll never forget this carrot, gekoppeld aan de spie (zie het schilderij op de schouw) krijgt in Ninove wel een speciale betekenis.

Ante Timmermans, Ego Homo Nonsens / Homo Ludens, uit de

installatie 'le souffleur de pause', 2014, diverse media

Op 21 september , tussen 10 en 14 uur, doet Ante Timmermans de performance nog enkele keren over. Maar een gewoon bezoek aan de installatie is intussen meer dan de moeite waard.

Onze laatste locatie ligt in de VESTBARM.

Een ruime garage doet er dienst als 'garage' voor een project van Pascale Marthine TAYOU: Garage Modern. Met een ploeg van Kameroense technici bouwde hij een 'nieuwe' auto met verschillende oude onderdelen. Let ook op het geluid...

Hij krijgt het stille gezelschap van Maen FLORIN en William PHLIPS, die uitpakt met een vroeg (1987), maar bijzonder sterk en sober drieluik: 'Grenzeloos'.

*

Na KRASJ '14 kan het gedicht van Pessoa nooit meer eindigen met de bestaande zinnen:

'De rivier van mijn dorp doet me denken aan niets.

Wie aan haar oever staat, staat enkel aan haar oever'

De Dender die door Ninove stroomt is voorgoed een stukje Taag geworden. 

Ante Timmermans, detail uit de installatie

'le souffleur de pause', 2014, diverse media

KRASJ '14

tot 5 oktober 2014

elke zaterdag en zondag: 13 - 19 uur

OUD STADHUIS

Oudstrijdersplein 6

9400 NINOVE

INFO

www.krasj.be

© Art Spotter voor WATERSCHOENEN