Johan De Wilde en Gery De Smet in EMERGENT (Veurne)

Twee bekenden van WATERSCHOENEN staan elk met een soloshow in

EMERGENTgalerie 

tot 3 januari 2016 


Johan De Wilde
In Flanders Fields, Trademark

Gery De Smet
Offerfeest

Deze solotentoonstellingen zijn thematisch met elkaar verbonden doordat ze beide (de herdenking van) de Groote Oorlog als onderwerp hebben. Veurne was immers het hoofdkwartier van de Belgische strijdkrachten. 

Sinds 2010 dook Johan DE WILDE reeds meermaals in WATERSCHOENEN op en Gery DE SMET was hier onlangs nog te gast.

°

Johan De Wilde

In Flanders Fields, Trademark 

History 119 (2015) potlood op archiefkarton, A6-formaat, 

courtesy Gallery Sofie Van de Velde 

De centrale vraag van de tentoonstelling In Flanders Fields, Trademark luidt: wat wordt herdacht? De oorlog die een eind zou maken aan alle oorlogen? De doden? Het voorspel van de Tweede Wereldoorlog? Johan De Wilde schrijft: “Wordt WO I over honderd jaar, als hij nog enkele meters dieper in het zompige verleden is weggezakt, een soort Waterloo, waarvan de herdenker zich gretig wentelt in nostalgie als een hommel in een pioenroos? (...) Of herdenken we de Rechten van de Mens?” Of nog: “Als het niet op een andere manier kan, kunnen we dan niet net die zinloosheid herdenken?”

De Wilde begeeft zich iconografisch weg van platgetreden paden. De bestaande beeldenstroom die met de herdenking gepaard gaat, maakt plaats voor een zekere ingetogenheid, bijvoorbeeld in de film History 147 - 11 x 1 minuut stilte.

Op A4-, A2- en voor het eerst ook op A6-formaat toont hij feitelijk “tijd op schaal 1/1”: de lijnen heeft hij getekend terwijl zijn en eenieders tijd voorbijgleed, tevens de reden waarom hij vrijwel elke tekening de titel History plus een nummer toekent. De tijd als “de constructie van de mens versus de absolute, complete onverschilligheid van de natuur en het alles.” De volkomen willekeur dus, zoals die ook aanwezig is in Double Dutch, een raster waarvoor elke letter uit de scrabblezak gevist werd en vervolgens zorgvuldig opgetekend. Woorden en betekenis ontstaan slechts in het hoofd van de toeschouwer.

In een reeks tekeningen treffen we de kleuren van alle mogelijke vlaggen van alle mogelijke landen, in de vorm van een reeks gekantelde horizonten – naar het perspectief van een gevallen soldaat, vader, vrouw. De kleuren werden geselecteerd door computersoftware: “willekeurig zoals in ‘dood’, ‘gesneuveld’, willekeurig als de manier waarop mensen in grootschalige conflicten om het leven komen.” Gelijkaardige verticale horizonten verschijnen echter ook in louter grijswaarden, verwijzend naar een oorlog die we bijna uitsluitend in gradaties van zwart en wit kennen.

Johan De Wilde vergelijkt zijn tekeningen met “het werk van een ‘menselijke printer’ (...); ze zijn opgebouwd als schilderijen: laag na laag met horizontale en verticale lijnen en daartussen verweven een vorm, een gedaante.” Dat kan een figuurtje zijn, niet veel meer dan een veeg, die even nietig en vluchtig als een stofje lijkt. Of: “Afgerukte ledematen, zo helder, ongeschonden en vrouwelijk mogelijk weergegeven.”

Met bijna 150 tekeningen, een film, objecten en documentair fotomateriaal is In Flanders Fields, Trademark De Wildes grootste tentoonstelling tot dusver.

°

Gery De Smet

Offerfeest 

Uit de reeks De stand der zonnen (2014) aquarel op papier, 

148 x 104 mm, 

courtesy Gery De Smet 

Gery De Smets kunst is al eens ‘sardonisch’ genoemd. Het gaat de donkere kanten van het menselijk verlangen niet uit de weg. Pogingen om die collectief te kanaliseren, via verleiding, propaganda of bruut geweld, worden zichtbaar gemaakt. Geen wonder dat oorlog in zijn hele oeuvre een prominente plaats inneemt.

De Smets oeuvre is geordend in de vorm van een stamboom. Die bestaat uit diverse ‘takken’ (een per kunstdiscipline) en ‘twijgjes’ of reeksen kunstwerken. In Offerfeest presenteert Emergent verscheidene ‘twijgjes’: schilderijen, tekeningen, grafiek, kleine bronzen en keramiek die de oorlog als thema hebben.

Zo wordt er een selectie getoond uit Studie der ideologieën, een reeks waarmee De Smet in 1993 de Prijs Jonge Belgische schilderkunst won. Het gaat om symbolen die in de verf landschap worden en landschappen die politieke of ideologische tekens blijken te zijn. De schilderijen vormen geen aanklacht, maar een aanduiden van de menselijke conditie, hooguit een voorzichtige waarschuwing voor de misleiding die op de loer ligt.

In de reeks etsen Uw wil geschiede zien we het resultaat van deze misleiding, van het misbruik van ideologieën.

Een andere reeks, Oorlogsbodems, is geïnspireerd op prentkaarten met oorlogslandschappen uit WOI. De oorlog wordt hier gecombineerd met de valse romantiek van pastelkleuren. Terwijl zowel de Studie der ideologieën als een reeks nieuwe werkjes op kleine formaten papier (De stand der zonnen) meer suggereren dan ze tonen, zijn dit heel herkenbare, heftig geschilderde landschappen op groot formaat, in de traditie van het neo-expressionisme uit de jaren 1970 en ’80.

Ploeggeest is ook de titel van een nieuwe reeks keramische werken. We zien telkens een landschap in bovenaanzicht, waarin de sporen van de oorlog gegrift zijn.

Deze tentoonstelling overspant een lange tijdspanne. Zich toespitsend op het thema van de Groote Oorlog, biedt ze tegelijk een mooi overzicht van de evolutie die Gery De Smets oeuvre over een periode van ruim drie decennia doorlopen heeft. In zes kamers zullen evenveel reeksen of ‘twijgjes’ van de stamboom gepresenteerd worden. 

EMERGENT 

Grote Markt 26 

8630 Veurne 

zaterdag en zondag: 14 - 18 uur

en

tijdens schoolvakanties

donderdag t.e.m. zondag: 14 - 18 uur

www.emergent.be 

Art Spotter voor WATERSCHOENEN