façade, de (v, ) [-s, -n] voorgevel, voorzijde . schijn
Voor het tentoonstellingsproject 'Façade' nam het CBK Zeeland (Centrum voor Beeldende Kunsten) in Middelburg het initiatief. Wel werd grensoverschrijdende samenwerking gezocht met twee Vlaamse kunstencentra: Be-Part in Waregem en Netwerk in Aalst.
Toch hebben de drie participanten elk een geheel eigen invulling aan het onderwerp gegeven.
MIDDELBURG
CBK Zeeland heeft er een heuse stedelijke tentoonstelling van gemaakt met veertien grote installaties van Nederlandse en internationale kunstenaars in het stadscentrum en langs een deel van de omwalling, onder het motto: 'Niets is wat het is, alles is wat het lijkt'.
Daarmee focust de tentoonstelling op het begrip 'authenticiteit' vanuit de vaststelling dat het oude, historische stadsbeeld van Middelburg berust op een valse waarneming, een façade. Na de verwoestingen door de tweede wereldoorlog werd de stad 'historisch' heropgebouwd, maar schijn bedriegt.
De wandeling brengt U niettemin langs een aantal bekoorlijke plekken in Middelburg en zorgt bovendien voor sterke confrontaties.
Het project is al sinds 17 augustus aan de gang, maar U kunt er nog tot 18 november terecht.
Het parcours van 'Façade' in Middelburg
De namen van deelnemende kunstenaars als Marinus BOEZEM en Tadashi KAWAMATA (onlangs nog opmerkelijk te gast in Track-Gent met zijn installatie 'Favela' bij de Dampoort), klinken U ongetwijfeld bekend in de oren.
Een windmolen aan de rand van het water... bij Kawamata als ruwhouten tijdelijke 'architectuur'... ontdaan van zijn functionele mogelijkheden, maar als symbool en historische link van een ongekende kracht.
Tadashi Kawamata, Windmill, 2012 (Middelburg)
Maar met zijn bloemenkiosk aan de andere kant van de stad zet Tobias REHBERGER eveneens een schitterend voorbeeld van architecturale installatie neer. De strakke opbouw, gekoppeld aan een schijnbare toegankelijkheid zet het begrip 'façade' perfect in de verf. Ook hier is de inplanting subliem.
Voor SARAH & CHARLES is het creëren van illusies een fulltime bezigheid, geënt op hun activiteiten als decor- en sfeerbouwers in de filmwereld. Hun billboard 'La Nuit Américaine' in het kleine parkje op het Damplein is dan ook 'slechts' het fotografisch residu van hun nachtelijke filmtechnische activiteiten op deze locatie.
Bijzonder indrukwekkend is de architecturale, monumentale sculptuur of installatie van Renato NICOLODI, vlak bij het water van de omwalling. Nicolodi creëert monumenten voor de herinnering aan een niet zo prettig verleden. Dat hij zijn 'Speer-architectuur' hier neerzet met op de achtergrond een verscholen Joods kerkhofje is geen toeval.
Dat Nicolodi even monumentaal voor de dag kan komen met werk op klein formaat, mochten we vorig jaar in de kerk van Watou vaststellen. Vanaf donderdag 25 oktober 2012 stelt hij tentoon bij Galerie Van De Weghe in Antwerpen (wij brengen U ongetwijfeld binnenkort een verslag).
Renato Nicolodi, De Profundis, 2012 (Middelburg)
Ook de ingrepen van Georges ROUSSE, Filip DUJARDIN, Thorsten BRINKMAN, Olaf HOLZAPFEL, Karin VAN DAM, Daan ROOSEGAARDE, Krijn DE KONING, Tamara DEES en Joost VAN DEN TOORN mag U niet missen.
*
WAREGEM
Bij Be-Part werd gekozen voor een andere, meer intieme aanpak binnen de muren van het kunstencentrum. Hier loopt het project overigens op 28 oktober ten einde.
De vier deelnemende kunstenaars (Stijn COLE, Hans DEMEULENAERE, Honoré d'O en Wesley MEURIS) hebben het begrip 'façade' in een ruime context geïnterpreteerd. Sommigen zochten hun inspriatie en onderwerpen op reis in een wijde(re) wereld, terwijl anderen terugplooien op een besloten omgeving.
We lieten ons imponeren door de perfectionistische bomen-tekeningen van Stijn Cole en de strakke, lege museale vitrinekasten van Wesley Meuris (Display Case for Portrait Statues).
Be-Part, Waregem
*
AALST
Ook Netwerk kiest voor een 'binnententoonstelling', maar met bepaalde nadrukkelijke links naar de buitensituatie in de stad Aalst. Dat kunnen architecturale, sociologische, historische verwijzingen zijn, maar ook heel letterlijke tentoonstellingselementen in het stadsbeeld.
Maar het plaatselijke wordt ook in een ruimere, internationale context gesitueerd. Nog andere kunstenaars trekken zich terug achter hun eigen (on)veilige façade.
Het begrip façade, als buitenste gevel van een gebouw, fungeert in deze tentoonstelling als de grens tussen het private en het publieke, tussen het innerlijke en het uiterlijke. Architectuur speelt een belangrijke rol in de verbeelding van menselijke dromen, verwachtingen en angsten.
Achter architecturale façades schuilen nieuwe of onbekende werelden, zich bewegend tussen afbraak en opbouw, maar ook menselijke façades die dan weer balanceren op de grens tussen begrip en onbegrip, tussen samenwerking en tegenwerking, tussen inzet en afstandelijkheid,...
Een opmerkelijk item in deze is zeker het project 'A public school by a public team' (Stijn ANK & Public Team), waarbij de geplande bouw van een nieuwe vleugel bij de Aalsterse Academie Beeldende Kunsten voor de nodige controverse op architecturaal, beleids- en menselijk niveau zorgt.
Stijn Ank & Public Team, A Public School for a Public Team, Maquette, 2012
Stap mee in de grote speeltuin van Dirk ZOETE met 'Façade Parade' in de grote galerie. In de toegangspoort van het stadhuis op de Markt legt een videopresentatie van deze kunstenaar nog meer links tussen de stedelijke architectuur en zijn speelse, getekende ingrepen.
In de Studio bouwde Veerle MICHIELS de gevel van een voormalig winkelpand aan de Dendermondsesteenweg 1a na. De benadering is tegelijk echt en surrealistisch, persoonlijk (gebaseerd op adressen die haar overleden vader als vertegenwoordiger bezocht) en onpersoonlijk (leegstaand). Ik denk aan de vroege installaties met winkelvitrines van Christo, maar voel ook een stukje Hopper binnensluipen.
Lucie Renneboog, Isolation, 2012 (detail)
Lucie RENNEBOOG laat in een kenmerkende sculpturale installatie al haar (artistieke) 'duivels' los, maar probeert ze tegelijk binnenskamers in bedwang te houden.
In een opeenstapeling en schijnbaar wilde samensmelting van lichte isolatiematerialen (de ondraaglijke lichtheid van haar monumentaal werk is zo kenmerkend) laat ze in de kern een leeg plateau constant ronddraaien: 'Isolation' in al zijn betekenissen...
Alice DE MONT zoekt in haar ontdubbelde filmproject 'Façade' in close-up de confrontatie met de stad op. Gedetailleerde architecturale waarnemingen in en buiten de tentoonstellingsruimte, fictieve stadsplannen, muzikale achtergronden of menselijke ontmoetingen,... proberen een lijn te trekken naar een overkoepelende ervaring van het stadsbeeld.
Alice De Mont, Façade, 2012, videoprojectie (momentopname)
U hebt hier nog werk te goed van Charlotte MOTH, Steaan DHEEDENE, Lotte VAN DEN AUDENAEREN, Sofie VAN DER LINDEN, Anna MALAGRIDA, Piki en Liesbet VERSCHUEREN en Jurgen OTS.
Meer info